Sữa công thức trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại và được dùng phổ biến nhất để thay thế trong điều kiện người mẹ không đủ điều kiện cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Vậy thế nào là sữa công thức và cách chọn sữa công thức như thế nào để phù hợp cho bé, hãy cùng các thông tin chi tiết trong bài viết sau đây làm rõ các khía cạnh này.
Sữa công thức còn có tên gọi là sữa bột trẻ em hay Baby Formula, là loại thực phẩm dinh dưỡng cho trẻ em dưới 12 tháng tuổi. Công thức hóa học của sữa công thức mô phỏng như của sữa mẹ vì thế có thể thay thế hoàn toàn hoặc một phần cho sữa mẹ.
Loại sữa có thể thay thế hoàn toàn cho sữa mẹ là sữa công thức 1, thường dành cho trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng. Chúng được sản xuất dưới nhiều hình thức khác nhau để có thể tiện dụng cho từng trường hợp cụ thể
Sữa dạng bột: loại sữa này thường được pha với nước trước khi cho bé ti
Sữa dạng lỏng: loại sữa này thường dùng một lượng nước tương đương để pha.
Sữa dùng ngay: giá thành sẽ đắt hơn, tuy nhiên sẽ rất tiện lợi vì có thể cho trẻ dùng luôn mà không cần pha.
Để giữ được giá trị dinh dưỡng của sữa và tránh cho sữa bị nhiễm khuẩn cần tuân thủ đúng hướng dẫn pha sữa theo từng bước sau đây
Rửa sạch các dụng cụ pha sữa rồi luộc sạch với nước sôi trong khoảng 10 phút
Tính toán đúng lượng sữa mà bé cần bú trong 1 lần
Dùng đúng lượng nước phù hợp với lượng sữa đã lấy ra
Dùng muỗng đo lường có kèm theo trong hộp sữa để có thể lấy được lượng sữa như đã tính toán ở trên, nhớ không được lấy muỗng đầy mà phải gạt ngang bằng dụng cụ gạt.
Nước pha sữa trong khoảng 40 độ C hoặc tương đương nhiệt độ cơ thể là 37 độ C, không quá nóng hoặc quá nguội. Sau khi pha sữa xong cần cho bé ti từ từ để tránh bị sặc sữa.
Với trẻ sơ sinh từ 0 đến 6 tháng thường có nhu cầu sử dụng sữa công thức như sau
Từ 0 đến 1 tháng tuổi: mỗi lần là 60ml, dùng từ 8 - 10 lần mỗi ngày với tổng lượng sữa là khoảng 480ml.
Từ 1 đến 2 tháng: mỗi lần là 90ml, dùng từ 7 - 10 lần mỗi ngày với tổng lượng sữa là 630ml.
Từ 2 đến 4 tháng: mỗi lần là 120ml, dùng từ 6 - 10 lần mỗi ngày với tổng lượng sữa là 720ml
Từ 4 đến 6 tháng: mỗi lần là 150ml, dùng từ 6 - 8 lần mỗi ngày, tổng lượng sữa là 900ml.
Sữa công thức sau khi đã pha chỉ có thể sử dụng tối đa trong 2 giờ, lượng sữa dư còn lại nên bỏ đi vì trong sữa đã dính nước bọt của trẻ vì thế có thể làm sữa nhiễm khuẩn và bị hư hỏng, không tốt cho việc bảo quản.
Sữa của cử trước đã dùng quá 2 giờ cũng không nên cho bé dùng lại vì như thế sẽ dễ làm bé bị nhiễm khuẩn, nhất là vi khuẩn Crono thường gây ra viêm não Nhật Bản hoặc nhiễm trùng máu.
Với thị trường sữa đa dạng như hiện nay thì việc chọn cho bé loại sữa công thức phù hợp nhất không phải là đơn giản. Để đảm bảo chọn đúng loại sữa và an tâm hơn với việc sử dụng sữa của con mình, cha mẹ cần chú ý
Kiểm tra nhãn hiệu, bao bì của sữa để đảm bảo không mua phải hàng giả, hàng nhái
Xem kỹ các thành phần của sữa như: chất đạm, chất béo, ARA, DHA, vitamin,... được ghi rõ trên nhãn để đảm bảo cho sự phát triển đầy đủ cả thế chất lẫn chiều cao, cân nặng, trí não và hệ miễn dịch của trẻ.
Cha mẹ nên chọn các thương hiệu sữa có chứng nhận của các tổ chức y tế thế giới, tổ chức dinh dưỡng và an toàn thực phẩm công nhận vì như thế sẽ có độ tin cậy cao.
Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có thể chọn sản phẩm phù hợp cho con của mình, đặc biệt là trường hợp bé bị sinh non, nhẹ cân, có vấn đề về tiêu hóa, cần chế độ dinh dưỡng đặc biệt,...
Khi sử dụng sữa công thức cho bé, các mẹ cần chú ý những vấn đề sau đây
Cách pha: pha sữa với nước nóng, không hâm sữa bằng lò vi sóng, không dùng sữa khi còn quá nóng vì có thể gây bỏng cho bé
Hạn sử dụng: không dùng sữa đã quá hạn sử dụng vì sữa này đã mất giá trị dinh dưỡng và có thể gây bệnh cho bé.
Bảo quản: đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì, không bảo quản sữa bằng cách đông lạnh vì như thế sẽ làm mất chất dinh dưỡng của sữa.
Vệ sinh dụng cụ pha sữa: vệ sinh sạch sẽ các dụng pha sữa trước và sau khi cho bé bú
Không sử dụng sữa công thức cho bé tự chế vì điều này sẽ làm ảnh hưởng xấu đến dinh dưỡng của trẻ.
Cần chú ý đến các khuyến cáo về sữa công thức giả để tránh mua nhầm vừa làm mất nhiều chi phí và còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ.
Màu sắc và mùi vị của sữa: luôn phải chú ý đến màu sắc và mùi của sữa khi dùng để đảm bảo chất lượng sữa vẫn tốt khi sử dụng. Nếu sữa đã biến đổi mùi và màu sắc thì cần bỏ đi ngay.
Trên đây là các thông tin về sữa công thức cho trẻ sơ sinh mà cha mẹ cần biết. Hãy tìm hiểu thật kỹ và tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn sản phẩm tốt nhất cho con của mình.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh