Các dây thần kinh khác nhau kiểm soát và điều phối vận động, cảm nhận của khuôn mặt. Vì vậy, bất kỳ vấn đề nào ảnh hưởng đến các dây thần kinh này đều có thể làm mất một phần cảm giác ở vùng mặt. Nguyên nhân có thể do phẫu thuật nha khoa, chấn thương hay thậm chí là do ngủ không đúng tư thế. Ngoài ra, một số tình trạng bệnh lý cũng có thể gây tê mặt như:
Bệnh đa xơ cứng (MS)
Tê là một trong những dấu hiệu đầu tiên và phổ biến nhất của bệnh đa xơ cứng. Người bệnh có thể mất cảm giác trên khuôn mặt hoặc các bộ phận khác trên cơ thể. Tình trạng này xảy ra do hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công lớp bảo vệ các sợi thần kinh. Khi không có lớp bảo vệ này, các dây thần kinh sẽ bị tổn thương gây ra tình trạng tê.
Bệnh zona
Bệnh zona do vi rút varicella zoster - loại vi rút gây ra thủy đậu. Sau khi bị thủy đậu, vi rút này vẫn tồn tại trong cơ thể và có thể gây bệnh zona về sau. Bệnh zona có thể gây phát ban ở một bên mặt hoặc cơ thể, đôi khi xảy ra xung quanh một mắt. Khoảng 1-5 ngày trước khi phát ban xuất hiện, người mắc phải có thể cảm thấy đau, rát, ngứa ran hoặc tê ở phần da đó.
Đột quỵ
Tình trạng nguy cấp này xảy ra khi mạch máu bơm máu và oxy lên não bị tắc hoặc vỡ. Một trong những dấu hiệu cảnh báo của đột quỵ là vùng mặt đột nhiên bị tê hoặc rủ xuống. Nếu không có máu và oxy, các tế bào não sẽ chết nhanh chóng và phần cơ thể được kiểm soát bởi vùng não đó sẽ bị tê liệt.
Khi xảy ra cơn đột quỵ, mỗi phút trôi qua đều có giá trị ngàn vàng. Khi không được điều trị sớm, khả năng tổn thương não càng cao. Nếu đột nhiên có cảm giác tê hoặc yếu, kèm theo choáng váng hoặc chóng mặt, suy giảm tầm nhìn, hãy tìm kiếm sự trợ giúp.
Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)
Còn được gọi là đột quỵ nhỏ gây ra các triệu chứng giống như đột quỵ trong đó có tê ở mặt. Tình trạng này gây ra bởi huyết khối trong lòng mạch máu ở não. Tuy nhiên không giống như đột quỵ, huyết khối sẽ biến mất nhanh chóng và các triệu chứng thường chỉ kéo dài trong vài phút.
Nếu một bên mặt đột nhiên bị tê, khó nói rõ chữ hoặc có bất kỳ triệu chứng đột quỵ nào khác, hãy liên hệ sự trợ giúp từ các cơ sở y tế gần nhất.
Liệt dây thần kinh mặt (Bell's Palsy)
Tình trạng này làm cho các cơ ở một bên mặt yếu hoặc tê liệt. Vùng mặt, mí mắt và khóe miệng phía bên ảnh hưởng bị xệ xuống. Liệt dây thần kinh mặt xảy ra khi dây thần kinh mặt bị tổn thương ảnh hưởng đến cách biểu hiện của khuôn mặt.
Các triệu chứng như chảy nước dãi, khô mắt, khô miệng hoặc chảy nhiều nước mắt có thể xuất hiện từ vài giờ hoặc vài ngày. Hầu hết những người mắc chứng liệt dây thần kinh mặt đều có thể tự khỏi trong vòng vài tuần.
Khối u
Một số khối u lành tính hoặc không ung thư có thể phát triển trên hoặc gần các dây thần kinh kiểm soát cảm giác và chuyển động của khuôn mặt.
Nếu khối u đủ lớn có thể chèn vào dây thần kinh. Các triệu chứng phụ thuộc vào dây thần kinh nào bị ảnh hưởng. Khuôn mặt có thể cảm thấy tê liệt, khó khăn khi nhai, các cơ trên khuôn mặt cũng có thể bị yếu hoặc gặp phải các vấn đề về thính giác.
Phình động mạch não
Là tình trạng một điểm yếu xuất hiện và phình ra trên thành của động mạch não. Với động mạch nhỏ có thể không gây ra triệu chứng nhưng khi chứng phình động mạch phát triển có thể chèn ép các mô não và dây thần kinh dẫn đến tê ở một bên mặt. Một số trường hợp có thể cảm thấy đau ở một mắt hoặc chứng song thị.
Nếu phình động mạch não bị rò rỉ hoặc vỡ có thể gây xuất huyết não gây cảm giác choáng váng, đau đầu nghiêm trọng và cần cần được điều trị khẩn cấp.
Đau nửa đầu liệt nửa người
Đây là một loại đau nửa đầu hiếm gặp. Ngoài đau đầu có thể xuất hiện một bên cơ thể tê hoặc yếu. Tình trạng này có xảy ra trên khuôn mặt, cánh tay hoặc chân. Các triệu chứng này có thể kéo dài từ vài giờ đến một vài ngày.
Có thể bạn quan tâm: Phân biệt giữa phình động mạch não và chứng đau nửa đầu (Đau đầu Migraine)
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
