Vắc xin phòng cúm là cách bảo vệ cúm tốt nhất được các chuyên gia khuyên dùng khi chuyển mùa vì có thể giảm trường hợp ốm sốt, số lần đi khám bác sĩ và số ngày nghỉ làm, nghỉ học do cúm, cũng như giảm số ca nhập viện và tử vong do cúm. Tuy nhiên, niềm tin của mọi người về vắc xin cúm thường không dựa trên góc độ khoa học hoặc những thông tin chính xác.
Vì vậy, hãy làm sáng tỏ những lầm tưởng phổ biến về vắc xin cúm:
Chích ngừa bệnh cúm không làm bạn mắc cúm. Vắc xin tiêm được sản xuất từ vi-rút đã chết nên không thể làm bạn bị bệnh. Vắc xin cúm dạng xịt được tạo ra từ virut sống nhưng bất hoạt. Mặc dù vắc xin này sử dụng một loại virut "sống", nhưng nó không hoạt động, có nghĩa là nó không thể lan truyền bệnh qua cơ thể của bạn và làm cho bạn bị bệnh. Cả hai vắc xin này hoạt động như một kích thích cho hệ miễn dịch của bạn. Chúng "giới thiệu" cho cơ thể bạn xem vi rút cúm như thế nào, do đó hệ miễn dịch sẽ tạo ra kháng thể chống lại vi rus nếu bạn tiếp xúc với nó lần nữa.
Sẽ có rất nhiều người sẽ nói với bạn rằng họ bị cúm (hoặc một số bệnh khác) sau khi tiêm chủng. Mặc dù vắc xin có thể có một vài tác dụng phụ và thậm chí có thể làm cho bạn cảm thấy lo lắng trong vài ngày, nhưng nếu bạn bị cúm, thì đó không phải là do vắc xin gây lây bệnh cho bạn.
Suy nghĩ này của mọi người có phần đúng, nhưng không đủ. Vắc xin chủng ngừa bệnh cúm có hiệu quả với một số chủng cúm nhất định chứ không có hiệu quả trên 100% các loài virus cúm và nó không có tác dụng với tất cả mọi người mọi lúc.
Tuy nhiên vắc xin cúm là sự bảo vệ tốt nhất mà chúng ta có đối với bệnh cúm. Và khi tiêm phòng cúm, ít nhất bạn cũng có thể được bảo vệ phần nào, tốt hơn là không được bảo vệ. Đối với những người đã tiêm chủng và vẫn bị cúm, các triệu chứng thường nhẹ hơn mức bình thường và họ ít bị biến chứng hoặc phải nhập viện.
Trung bình một năm vắc-xin cúm có hiệu quả khoảng 60%. Điều này có thể thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi và sức khoẻ của một người, các chủng cúm đang lưu hành, và mức độ phù hợp với chủng cúm trong vắc xin.
Ngay cả khi vắc xin không có tác dụng trên tất cả mọi người, thì càng có nhiều người được tiêm chủng, càng có nhiều người sẽ được bảo vệ. Đó là cách mà miễn dịch cộng đồng hoạt động. Nếu đa số dân số được chủng ngừa, sẽ làm giảm số người có thể bị bệnh. ĐIều này làm giảm khả năng mắc bệnh của những người không được tiêm chủng (do tuổi tác hoặc các chống chỉ định khác) khi tiếp xúc với virus. Nếu có nhiều người được chủng ngừa, họ không chỉ bảo vệ bản thân mà còn cả những người xung quanh.
Nhiều người lớn tin rằng họ không cần vắc xin phòng cúm vì họ "không bao giờ" bị cúm. Nếu bạn khỏe mạnh, bạn sẽ không bị biến chứng hoặc chết do cúm, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không nên tiêm phòng cúm. Ngay cả khi bạn nghĩ rằng bạn sẽ có thể hồi phục ngay sau khi mắc cúm, bạn có thực sự muốn trải qua một tuần trên giường đắm chìm trong cảm giác khổ sở không? Một hoặc hai ngày có các phản ứng phụ nhỏ của vắc xin vẫn tốt hơn nhiều so với một tuần hoặc nhiều ngày bị cúm.
Một lợi ích khác của việc chủng ngừa là bạn giảm nguy cơ cho những người xung quanh có hệ miễn dịch không được khỏe mạnh hoặc không có khả năng chống lại virus như bạn. Hãy nhớ rằng, dù bạn có những triệu chứng nặng, nhẹ hay thậm chí chưa xuất hiện triệu chứng bệnh cúm, bạn vẫn có thể lây truyền cho người khác.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh