Thuốc không theo kê đơn là những thuốc bạn có thể mua mà không cần đơn của bác sĩ. Thuốc kháng histamine giúp giảm hoặc ngăn ngừa triệu chứng dị ứng. Có hai loại thuốc kháng histamine có sẵn trên thị trường: thuốc kháng histamine thế hệ 1 và thế hệ 2. Cả hai loại đều hữu hiệu đối với dị ứng. Thuốc kháng histamine thế hệ 1 đôi khi được dùng trong điều trị cảm không kê đơn.
Đọc tờ hướng dẫn sử dụng để biết được bạn cần uống bao nhiêu thuốc và cách uống như thể nào. Nếu bạn vẫn còn chưa chắc chắn về lượng thuốc phù hợp, hãy liên hệ với người có chuyên môn như bác sĩ hoặc dược sĩ. Hãy giữ một bản ghi chép về những thuốc không kê đơn mà bạn đang sử dụng và sử dụng vào thời điểm nào. Nếu bạn cần phải đến gặp bác sĩ thì hãy mang theo bản ghi chép đó.
Làm theo các bước sau để đảm bảo bạn đang sử dụng lượng thuốc cần thiết:
Chỉ lấy lượng khuyến nghị ghi trên hướng dẫn sử dụng và nhãn thuốc. Đừng cho rằng nhiều thuốc hơn sẽ có tác dụng tốt hơn hay nhanh hơn. Dùng thuốc quá liều khuyến nghị có thể gây nguy hiểm.
Nếu bạn đang dùng thuốc theo kê đơn, hỏi bác sĩ xem dùng đồng thời thuốc kháng histamine không kê đơn có gặp vấn đề gì không.
Đừng sử dụng nhiều hơn một loại thuốc kháng histamine không kê đơn trong một khoảng thời gian trừ khi bác sĩ cho phép. Chúng có thể có hoạt chất tương tự khi cộng dồn với nhau khiến quá nhiều thuốc trong cơ thể.
Bảo quản tất cả các thuốc ở trên cao khỏi tầm với và tầm nhìn của trẻ nhỏ. Bảo quản ở nơi khô và mát giúp tránh việc thuốc trở nên kém hiệu quả trước ngày hết hạn. Không được bảo quản thuốc trong phòng tắm hoặc tủ phòng tắm, đó là những nơi thường nóng và ẩm.
Người lớn khỏe mạnh không thường bị tác dụng phụ của thuốc kháng histamine. Tuy nhiên, có thể cần quan tâm tác dụng phụ với người già hoặc người có vấn đề về sức khỏe. Thuốc kháng histamine thế hệ 1 có thể khiến bạn buồn ngủ. Nó có thể ảnh hưởng đến khả năng lái xe hoặc vận hành máy và khiến khó khăn để nghĩ thông suốt. Rượu có thể làm tăng tác dụng buồn ngủ của thuốc. Thuốc kháng histamine có thể khiến miệng và mắt bị khô. Nó cũng có thể gây đau bụng và đau đầu bất thường. Thuốc kháng histamine thế hệ 2 ít nguy cơ có tác dụng phụ hơn.
Thuốc kháng histamine có thể tương tác với các thuốc khác mà bạn đang dùng. Nếu bạn dùng bất kì thuốc nào trong danh sách dưới đây, hãy thảo luận với bác sĩ trước khi dùng thuốc kháng histamine thế hệ 1:
Thuốc ngủ
Thuốc an thần
Thuốc giãn cơ
Thuốc kháng histamine thường kết hợp với thuốc thông mũi và/hoặc thuốc giảm đau. Nếu bạn dùng một trong số những thuốc kết hợp trên, điều quan trọng là hiểu hoạt chất thuốc và tương tác có thể xảy ra với thuốc khác đang dùng. Đảm bảo rằng mình không nạp quá nhiều chất kháng histamine vào cơ thể. Nhiều thuốc cảm cúm và dị ứng không kê đơn cũng như một vài thuốc theo kê đơn có chứa chất kháng histamine. Nếu bạn dùng nhiều hơn một trong số thuốc này, bạn có thể sử dụng nhiều lượng histamine hơn mình mong đợi. Thuốc kháng histamine thế hệ 2 ít có nguy cơ tương tác với thuốc khác bạn đang dùng.
Hãy thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng thuốc kháng histamine thế hệ 1 nếu bạn có bất kì những vấn đề sức khỏe sau:
Bệnh Glocom
Gặp khó khăn khi đi tiểu (tiền liệt tuyến to)
Hô hấp có vấn đề, chẳng hạn hen, khí phế thũng, hoặc bệnh viêm phế quản mãn tính
Bệnh tuyến giáp
Bệnh tim
Cao huyết áp
Nếu bạn có bệnh thận hoặc gan, hãy nói với bác sĩ trước khi dùng thuốc kháng histamine thế hệ 2.
Brompheniramine (1 nhãn thuốc: Thuốc cảm Dimetapp và thuốc dị ứng Elixir)
Chlorpheniramine (1 nhãn thuốc: Chlor-Trimeton)
Dimenhydrinate (1 nhãn thuốc: Dramamine)
Diphenhydramine (2 nhãn thuốc: thuốc dị ứng Benadryl, Nytol, Sominex)
Doxylamine (2 nhãn thuốc: Vicks NyQuil, Alka-Seltzer Plus thuốc cảm uống ban đêm)
Loratadine (2 nhãn thuốc: Alavert, Claritin)
Cetirizine (1 nhãn thuốc: Zyrtec)
Fexofenadine (1 nhãn thuốc: Allegra)
Lưu ý: Cả hai loại thuốc kháng histamine này thường kết hợp với các thuốc kháng chẳng hạn thuốc giảm đau hoặc thông mũi. Nhiều trong số những nhãn thuốc trên là thuốc kết hợp, tức là chữa nhiều triệu chứng cùng lúc. Nhìn chung, nên sử dụng thuốc chỉ điều trị triệu chứng bạn gặp phải. Ví dụ, nếu bạn bị chảy nước mũi, đừng lựa chọn thuốc chữa cả sốt và đau đầu.
Đây chỉ là những thông tin chung và không cụ thể đối với trường hợp từng người. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết những thông tin này có phù hợp với bạn không cũng như tìm ra phương án điều trị phù hợp.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh