Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra sự liên quan giữa việc sử dụng thuốc tránh thai kết hợp với tình trạng chất lượng cuộc sống thấp hơn đáng kể, trên những phương diện cảm xúc, hạnh phúc, sự tự chủ bản thân và thiếu năng lượng. Tuy nhiên, không có triệu chứng trầm cảm đáng kể.
Mặc dù thực tế trên thế giới có khoảng 100 triệu phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai, nhưng chúng ta lại biết rất ít về ảnh hưởng của loại thuốc này đến sức khỏe phụ nữ, Một số phụ nữ đã báo cáo những thay đổi cảm xúc là lý do hàng đầu họ ngừng sử dụng thuốc sau năm đầu tiên. Có nhiều bằng chứng mạnh mẽ về ảnh hưởng của thuốc tránh thai lên chất lượng cuộc sống và bệnh trầm cảm nhưng bằng chứng còn rất hạn chế. Nghiên cứu trước đây đã tìm được mối liên hệ nhưng không chứng minh được thuốc tránh thai là nguyên nhân gây trầm cảm.
Ví dụ, các nhà nghiên cứu ở Đại học Copenhagen – Hoa Kỳ đã tìm ra: phụ nữ sử dụng viên tránh thai kết hợp được chẩn đoán trầm cảm nhiều hơn 23% bình thường, người sử dụng viên tránh thai Progestin nhiều hơn 34%, và các cô gái trẻ có nhiều nguy cơ cao nhất, với sự gia tăng đến 80% so với nữ giới không sử dụng. Điều này có nghĩa nếu 10 cô gái không sử dụng thuốc tránh thai bị trầm cảm thì sẽ có 18 cô gái sử dụng thuốc tránh thai sẽ bị trầm cảm. Những người hoài nghi cho rằng vì trầm cảm là phổ biến, và việc uống thuốc tránh thai cũng phổ biến, 2 điều này có thể không liên quan tới nhau.
.png)
Để làm sáng tỏ chủ đề đang được tranh luận, nghiên cứ ở Thụy Điển đã tuyển 340 phụ nữ khỏe mạnh độ tuổi từ 18 đến 25 để được điều trị ngẫu nhiên trong vòng 3 tháng với giả dược hoặc thuốc tránh thai kết hợp estrogen và progestin, loại thuốc được sử dụng nhiều nhất ở Thụy Điển vì nó có ít nguy cơ tạo huyết khối trong hệ tuần hoàn nhất. Những người nghiên cứu và tình nguyện viên đều không biết loại thuốc nào được đưa cho người tình nguyện.
Tương tự như những nghiên cứu khác, họ để ý những thay đổi trong tâm trạng liên quan đến trầm cảm dù là nhỏ nhất. Họ nhấn mạnh rằng tác dụng tiêu cực của thuốc trên chất lượng cuộc sống phải được xem xét trên lâm sàng khi kê đơn thuốc tránh thai cho phụ nữ. Loại thuốc có thể làm suy giảm chất lượng cuộc sống này nên được quan tâm và xem xét trong kê thuốc khi lựa chọn phương pháp tránh thai.
Nguy cơ trầm cảm và những ảnh hưởng sinh lý khác có thể nhỏ, nhưng là có thật. Bác sĩ không nên ngừng kê thuốc tránh thai, nhưng nên thảo luận với bệnh nhân về những tác dụng phụ của nó chứ không chỉ các tác dụng chính. Những nghiên cứu như trên chỉ có thể giúp bác sĩ và bệnh nhân thảo luận cởi mở hơn về chủ đề này.
Trên thực tế, bất cứ loại thuốc nào cũng sẽ có lợi ích và nguy cơ tiềm ẩn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
