Ngừng uống thuốc tránh thai sẽ không gây ra sự khác biệt quá lớn với sức khỏe của bạn. Nhưng nếu bạn uống thuốc tránh thai vì một lý do đặc biệt nào đó (không phải để tránh thai), ví dụ như bạn uống thuốc tránh thai để giảm mụn hoặc giảm đau bụng kinh thì ngay sau khi bạn ngừng uống thuốc, các triệu chứng này sẽ nhanh chóng trở lại. Phản ứng không mong muốn của việc ngừng uống thuốc tránh thai sẽ phụ thuộc vào loại thuốc tránh thai bạn đang dùng (thuốc phối hợp hay thuốc chỉ chứa progestin) và liều thuốc bạn dùng. Hai phụ nữ cùng dùng một loại thuốc vẫn có thể sẽ xuất hiện những triệu chứng khác nhau khi ngừng thuốc. Do vậy, sẽ có rất nhiều thay đổi xảy ra với cơ thể bạn khi bạn ngừng sử dụng thuốc tránh thai. Dưới đây là những thay đổi mà bạn nên biết.
Bạn có thể sẽ có khả năng mang thai trở lại
Với đa số phụ nữ, việc rụng trứng sẽ trở về bình thường trong vòng 1-2 tháng, và một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, 20% số phụ nữ có thể sẽ có khả năng mang thai trở lại sau 1 chu kỳ kinh nguyệt sau khi ngừng thuốc tránh thai. Tuy vậy, khoảng thời gian này có thể sẽ dài hơn nếu bạn sử dụng thuốc tránh thai dạng tiêm. Nếu bạn không có ý định có thai, bạn nên đảm bảo rằng đã sử dụng bao cao su hoặc một loại biện pháp tránh thai khác ngay sau khi ngừng dùng thuốc tránh thai.
Cân nặng của bạn vẫn sẽ như cũ
Bạn không nên ngừng sử dụng thuốc tránh thai với hi vọng mình sẽ giảm được vài cân. Mặc dù rất nhiều phụ nữ tin rằng họ bị tăng cân trong khi đang uống thuốc tránh thai, nhưng các bằng chứng khoa học chưa tìm ra được mối liên quan thực sự giữa việc dùng thuốc tránh thai và tăng cân. Trong một tổng hợp trên 49 nghiên cứu năm 2010, viên uống tránh thai không có ảnh hưởng lớn đến cân nặng. Chưa có bằng chứng mạnh mẽ nào cho thấy việc uống thuốc hoặc ngừng thuốc tránh thai sẽ ảnh hưởng đến cân nặng của bạn cả. Tuy nhiên, có một ngoại lệ: thuốc tránh thai chỉ chứa progestin và sử dụng đường tiêm có thể sẽ khiến một số phụ nữ bị tăng cân.
Bạn có thể sẽ nổi mụn
Thuốc tránh thai phối hợp (loại thuốc tránh thai phổ biến nhất) có phối hợp estrogen và progestin có tác dụng giảm mụn ở rất nhiều phụ nữ vì loại thuốc này có thể làm giảm lượng hormone androgen – hormone sản xuất ra dầu trên da. Do vậy, sau khi bạn ngừng sử dụng thuốc tránh thai phối hợp, bạn có thể sẽ bị nổi mụn, đặc biệt là khoảng thời gian quanh chu kỳ kinh nguyệt, khi lượng hormone trong cơ thể thay đổi. Nếu bạn quyết định ngừng sử dụng thuốc tránh thai, cũng có rất nhiều cách khác giúp bạn kiểm soát được tình trạng mụn, ví dụ như đổi loại sữa rửa mặt, kiểm soát căng thẳng hoặc uống bổ sung probiotic.
Bạn có thể sẽ bị rụng tóc
Đổi loại thuốc tránh thai hoặc ngừng sử dụng thuốc tránh thai hoàn toàn có thể gây ra tình trạng rụng tóc, một tình trạng tạm thời có thể sẽ khiến tóc bạn rụng mất một chút. Tình trạng rụng tóc sẽ giảm đi trong vòng 6 tháng, sau khi cơ thể bạn thích nghi với việc không dùng thuốc tránh thai. Một số phụ nữ bị rụng tóc liên quan đến hormone (ví dụ như do mắc phải hội chứng buồng trứng đa nang) từ trước khi bắt đầu dùng thuốc tránh thai, và những người này sẽ bắt đầu nhận thấy tình trạng rụng tóc sẽ quay trở lại sau khi họ dừng thuốc. Ngoài các vấn đề liên quan đến hormone, rụng tóc là một vấn đề khá phức tạp và thường liên quan đến các yếu tố khác, ví dụ như căng thẳng. Tuy nhiên, ảnh hưởng của thuốc tránh thai lên việc rụng tóc là không nhiều. Ngược lại có một số phụ nữ sẽ mọc nhiều lông tóc hơn sau khi ngừng thuốc, thường là sẽ mọc ở những vị trí không mong muốn, ví dụ như trên mặt, ở lưng và ngực nếu cơ thể họ sản xuất ra quá nhiều androgen. Nguyên nhân thường là do hội chứng buồng trứng đa nang.
.png)
Chu kỳ kinh nguyệt của bạn sẽ thưa hơn, nhưng sẽ nặng hơn
Một trong số những lợi ích lớn nhất của thuốc tránh thai là điều hòa kinh nguyệt. Thuốc tránh thai có thể làm nhẹ bớt chu kỳ kinh nguyệt và làm giảm đau có liên quan đến chu kỳ. Do vậy, sau khi bạn ngừng dùng thuốc, bạn sẽ không thể biết trước được chu kỳ kinh nguyệt của mình sẽ diễn ra như thế nào, nặng hay nhẹ, kéo dài hay không và có gây đau đớn cho bạn hay không. Chu kỳ kinh nguyệt của bạn có thể sẽ thưa và không đều nhưt rước nữa nhưng sau 2-3 tháng, chu kỳ sẽ trở về bình thường. Ngoài ra nếu bạn uống thuốc tránh thai để điều trị các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt, thì sau khi dừng thuốc, những triệu chứng này sẽ trở lại như thay đổi cảm xúc hoặc dễ bị kích động.
Lượng vitamin D của bạn có thể sẽ giảm xuống
Một nghiên cứu mới đây trên tạp chí Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism chỉ ra rằng, rất nhiều phụ nữ bị giảm lượng vitamin D sau khi ngừng dùng thuốc tránh thai. Thiếu vitamin D là một vấn đề rất đáng lo ngại, đặc biệt là với những người đang muốn thụ thai vì vitamin D sẽ hỗ trợ việc phát triển xương của thai nhi khi mang thai. Nếu bạn ngừng sử dụng thuốc tránh thai, hãy hỏi ý kiến bác sỹ về những cách bổ sung vitamin D: ra ngoài trời nắng nhiều hơn, ăn các loại thực phẩm giàu vitamin D hoặc sử dụng thực phẩm chức năng.
Ngực của bạn có thể sẽ hơi khác
Rất nhiều phụ nữ cảm thấy bị đau tức ngực trước khi chu kỳ kinh nguyệt đến (nguyên nhân là do việc tăng hormone progesterone trước chu kỳ kinh nguyệt sẽ kích thích sự phát triển của các tuyến sữa và khiến ngực căng tức). Vì thuốc tránh thai có thể điều hòa hormone, nên thuốc cũng có tác dụng làm giảm tình trạng căng tức ngực ở một số phụ nữ. Do vậy, khi ngừng thuốc cũng có nghĩa là ngực bạn sẽ trở nên nhạy cảm hơn sau khi rụng trứng.
Tuy nhiên, căng tức ngực cũng có thể là phản ứng phụ của việc dùng thuốc tránh thai. Nếu bạn cảm thấy ngực của mình rất nhạy cảm vào một số khoảng thời gian nhất định từ khi còn đang dùng thuốc tránh thai, thì tình trạng này có thể sẽ biến mất khi bạn ngừng thuốc. Một số phụ nữ còn nhận thấy ngực mình sẽ hơi xẹp xuống sau khi ngừng thuốc.
Bạn có thể sẽ bị đau đầu nhiều hơn
Khoảng một nửa số phụ nữ cảm thấy bị đau nửa đầu quanh chu kỳ kinh nguyệt, theo một nghiên cứu năm 2004. Nguyên nhân chủ yếu là do giảm lượng estrogen. Một số loại thuốc tránh thai sẽ khiến bạn không còn chu ky kinh nguyệt nữa và do vậy có thể dự phòng tình trạng đau nửa đầu. Với những trường hợp này, việc ngừng dùng thuốc có thể sẽ khiến cơn đau đầu xảy ra thường xuyên hơn.
Ham muốn tình dục của bạn sẽ bị ảnh hưởng
Một số phụ nữ thấy rằng, khi mới bắt đầu dùng thuốc tránh thai, ham muốn tình dục của họ có giảm xuống một chút (chủ yếu là do thay đổi trong việc sản xuất hormone), do vậy, với những phụ nữ này, ngừng dùng thuốc tránh thai có thể sẽ làm tăng ham muốn tình dục của họ. Nhưng, vẫn cần nhấn mạnh rằng, mỗi phụ nữ sẽ có trải nghiệm khác nhau, và có thể với một vài người, thì việc quan hệ tình dục có thể sẽ trở nên căng thẳng hơn khi họ không dùng thuốc tránh thai.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
