Và sự thật là, tỷ lệ người cao tuổi dùng nhiều loại thuốc cùng một lúc (mà không hỏi ý kiến bác sỹ) đang ngày một tăng lên. Theo một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí JAMA Internal Medicine, số lượng người cao tuổi từ 62-85 tuổi phối hợp nhiều loại thuốc, thực phẩm chức năng gây nguy hiểm đã tăng lên gấp đôi, từ năm 2005 đến năm 2011.
Ngoài việc ngày càng dễ tiếp cận hơn với các loại thuốc kê đơn, có một sự gia tăng đáng kể trong việc sử dụng các loại thực phẩm chức năng mà người bệnh lại không được truyền thông giáo dục về độ an toàn của những loại thực phẩm chức năng này. Và đó chính là vấn đề, bởi những loại thực phẩm chức năng này có thể thay đổi công dụng của các loại thuốc bạn đang uống.
Có rất nhiều sự phối hợp thuốc cần thận trọng. Dưới đây là một số ít trong đó. Và một điều quan trọng, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của các loại thuốc kê đơn (thuốc có chữ Rx) và luôn hỏi ý kiến bác sỹ/dược sỹ để biết được các tương tác thuốc có thể xảy ra.
Thuốc kê đơn: Warfarin
Không nên kết hợp với: Thực phẩm chức năng có tỏi, omega 3, naproxen và aspirin.
Warfarin là thuốc làm loãng máu làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông, nhưng thực phẩm chức năng chứa tỏi hoặc chứa omega 3 cũng như các loại thuốc giảm đau không kê đơn có chứa naproxen hoặc aspirin cũng có tác dụng tương tự, dẫn đến tình trạng tăng nguy cơ chảy máu.
Nhiều người có suy nghĩ rằng, phối hợp thêm một loại thuốc có tác dụng tương tự sẽ làm tăng hiệu quả của loại thuốc kê đơn mà họ đang uống, nhưng thực ra, những thuốc cần kê đơn đã được tính toán rất cẩn thận về liều dùng, do vậy, nếu bạn uống thêm một loại tương tự, thì rất có thể bạn đã bị quá liều. Bạn có thể sẽ bị chảy máu trong nếu hoạt động động máu của bạn không thực hiện được. Kể cả với những tổn thương rất nhỏ bên trong cơ thể, cũng sẽ mất một khoảng thời gian rất lâu mới hồi phục được.
Tuy nhiên, bạn không nên quá lo lắng về việc ăn tỏi hoặc cá, vì lượng hoạt chất có trong thực phẩm chức năng cao hơn rất nhiều so với lượng hoạt chất có trong thực phẩm.
.png)
Thuốc kê đơn: Lisinopril
Không nên kết hợp với: Thực phẩm chức năng có chứa kali
Loại thuốc tăng huyết áp này còn được biết đến là thuốc chẹn ACE và có tác dụng làm thư giãn các mạch máu để máu lưu thông tốt hơn. Thông thường, những người bị tăng huyết áp nghe nói rằng kali có tác dụng điều chỉnh huyết áp và nghĩ rằng, có thể họ chưa có đủ kali. Tuy nhiên, việc uống bổ sung thực phẩm chức năng có chứa kali có thể làm cản trở cơ chế hoạt động của huyết áp. Quá nhiều kali trong máu có thể để lại hậu quả là yếu cơ, nhịp tim bất thường và thậm chí là liệt.
Thuốc kê đơn: Statins
Không nên phối hợp với: Vitamin B3, warfarin, amlodipine
Statins và vitamin B3, hay còn gọi là niacin thường được khuyên là nên dùng phối hợp với nhau nếu bị mỡ máu cao, nhưng ngược lại, nếu dùng statins và niacin liều cao có thể dẫn đén các bệnh về mô cơ hoặc thậm chí là suy thận. Niacin liều cao thậm chí còn làm lượng cholesterol của bạn hạ xuống quá thấp. Gần đây, tổ chức FDA đã quyết định rút lại khuyến cáo về việc dùng phối hợp 2 loại thuốc này với nhau. Một số bệnh nhân bị bệnh tim có thể sẽ thích hợp để sử dụng các loại thuốc làm loãng máu cần kê đơn cùng với statins nhưng sự phối hợp này sẽ gây đau cơ hoặc yếu cơ, cũng như suy thận. Tuy nhiên, nếu liều thuốc của bạn được kiểm soát chặt chẽ bởi bác sỹ điều trị, thì lợi ích sẽ lớn hơn nguy cơ.
.png)
Thuốc kê đơn: Clopidogrel bisulfate
Không nên kết hợp với: Aspirin, naproxen
Loại thuốc này giúp ngăn chặn việc hình thành cục máu đông nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu bạn bị đau đầu, và muốn dùng một loại thuốc giảm đau không cần kê đơn như aspirin hoặc naproxen? Phối hợp 2 loại thuốc này với nhau, vì chúng đều có tác dụng chống viêm và có cơ chế tác dụng tương tự nhau, nên sẽ làm tăng nguy cơ chảy máu trong của bạn. Tuy nhiên, may mắn là rất nhiều người hiện đang dùng thuốc làm loãng máu, ý thức được về nguy cơ này.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
