Cơ chế tác dụng
Clomid thường dùng để điều chỉnh rụng trứng ở những phụ nữ có kinh nguyệt không đều. Khi thuốc có tác dụng, não nhận được một thông điệp giả rằng trong máu đang thiếu hụt estrogen. Do đó, tuyến yên sẽ tiết ra FSH (hormon kích thích nang trứng) và LH (hormon kích thích hoàng thể) để làm cho nang noãn trưởng thành và giải phóng tiểu noãn.
Clomid là thuốc thường được chỉ định đầu tiên bởi các bác sỹ trước khi áp dụng những liệu pháp điều trị vô sinh tiếp theo.
Sử dụng clomid như thế nào?
Clomid dạng bào chế viên nén chứa 50 mg thường được sử dụng trong 5 ngày liên tiếp khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt, có thể bắt đầu uống vào ngày thứ 3, 4, 5 khi bắt đầu có kinh.
Bác sỹ có thể kê 1, 2, 3 hoặc đôi khi 4 viên uống vào cùng một thời điểm mỗi ngày, phụ thuộc vào đáp ứng với thuốc của mỗi người. Thông thường sẽ bắt đầu bằng liều thấp nhất và tăng dần liều mỗi tháng nếu cần.
Trong thời gian uống thuốc, bác sỹ có thể chỉ định xét nghiệm máu để đo mức nồng độ hormon hoặc chỉ định siêu âm đầu dò để quan sát nang trứng của bạn. Kết quả từ những xét nghiệm này sẽ giúp xác định chính xác thời điểm bạn nên có quan hệ hoặc thụ tinh trong tử cung, nó cũng giúp điều chỉnh được liều thuốc phù hợp cho chu kỳ tiếp theo của bạn.
Hầu hết các bác sỹ đều khuyên rằng bạn không nên sử dụng clomid nhiều hơn từ 3-6 chu kỳ, do tiếp tục sử dụng sẽ làm giảm khả năng thụ thai thành công. Hoặc bác sỹ có thể chỉ định sử dụng kéo dài hơn một vài chu kỳ trước khi tìm được liều phù hợp cho bạn.
Ai nên sử dụng clomid?
Clomid thường được kê cho những phụ nữ bị mắc buồng trứng đa nang, đây là một hội chứng khiến cho kinh nguyệt và quá trình rụng trứng bị rối loạn.
Không phải tất cả phụ nữ đều đáp ứng tốt với loại thuốc này. Những phụ nữ mắc chứng suy buồng trứng, mãn kinh sớm, không rụng trứng do quá nhẹ cân có thể không có khả năng rụng trứng khi sử dụng clomid và cần những liệu pháp điều trị khác.
Clomid còn được dùng để gây rụng trứng ở phụ nữ vô sinh không rõ nguyên nhân. Những đối tượng này tuy có kết quả xét nghiệm bình thường nhưng lại không thể thụ thai.
Những phụ nữ trước khi tiến hành các biện pháp điều trị khả năng sinh sản như thụ tinh nhân tạo có thể dùng clomid để tăng cơ hội thụ thai.
Lợi ích của clomid
Với những phụ nữ đáp ứng tốt với loại thuốc này, có nhiều lợi ích thu được:
Nguy cơ
Tuy loại thuốc này tương đối an toàn khi sử dụng nhưng có một số tác dụng phụ mà bạn cần hết sức lưu ý như:
Mang thai đa
Phụ nữ sử dụng clomid sẽ tăng nhẹ khả năng mang thai đa. Tỷ lệ này vào khoảng 7% thai đôi và dưới 0.5% thai ba hoặc nhiều hơn. Bạn nên trao đổi với bác sỹ về khả năng này và liệu bạn có đủ sức khỏe để mang thai đôi hay thai đa hay không.
Tác dụng không mong muốn khác
Do clomid có ảnh hưởng lên nồng độ estrogen nên nó có thể làm mỏng lớp niêm mạc cổ tử cung, giảm số lượng và chất lượng dịch nhầy cổ tử cung.
Dưới tác dụng của estrogen, chất nhầy cổ tử cung có dạng lỏng như nước, giúp các tinh trùng dễ di chuyển đến ống dẫn trứng hơn. Tuy nhiên khi sử dụng clomid, nồng độ estrogen bị suy giảm khiến cho chất nhầy cổ tử cung trở nên đặc hơn bình thường và cản trở tinh trùng tiến vào tử cung và ống dẫn trứng.
Nếu bạn đang thực hiện kỹ thuật thụ tinh nhân tạo bằng cách bơm tinh trùng vào buồng tử cung, tác dụng phụ trên của clomid sẽ không phải là vấn đề nghiêm trọng bởi các ống dẫn tinh trùng hoàn toàn dễ dàng xuyên qua lớp chất nhầy tử cung.
Ung thư
Cho tới nay, chưa có một số liệu chính thức nào chứng minh clomid có thể làm gia tăng nguy cơ ung thư ở phụ nữ. Tuy nhiên có một số nghiên cứu cho thấy nguy cơ ung thư nội mạc tử cung sẽ tăng lên khi sử dụng các tác nhân kích thích rụng trứng.
Dị tật bẩm sinh
Hiện tại, chưa một nghiên cứu nào cho thấy sử dụng clomid có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, dị tật bẩm sinh hay các biến chứng trên thai kỳ khác. Bạn nên trao đổi với bác sỹ nếu có bất kỳ thắc mắc nào.
Và nếu thuốc không có tác dụng…
Nếu bạn không thể mang thai sau khi sử dụng từ 3-6 chu kỳ clomid (hoặc sau thời gian bác sỹ chỉ định), đây có thể là lúc thích hợp để đến gặp chuyên gia về hỗ trợ sinh sản và áp dụng các biện pháp điều trị tích cực hơn.
Sự thất bại khi sử dụng clomid không có nghĩa là bạn không thể mang thai, chỉ là bạn cần thiết phải sử dụng những liệu pháp điều trị khác phù hợp hơn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh