Tuy nhiên, không thể khuyến cáo việc bổ sung dầu cá để dự phòng các vấn đề về tim mạch, theo bác sĩ David Siscovick-tác giả chính của báo cáo trên,
Nguyên nhân là vì chưa có thử nghiệm lâm sàng nào đánh giá hiệu quả của dầu cá trên những người không bị các bệnh lý tim mạch.
Trong khi đó, đã có một vài thử nghiệm bố sung dầu cá cho những người có nguy cơ cao mắc bệnh lý tim mạch, ví dụ do bị bệnh tiểu đường, cholesterol máu cao.
“ Nhiều người uống dầu cá, hy vọng dự phòng được bệnh lý tim mạch”., bác sĩ Siscovick thừa nhận, “Nhưng không có bằng chứng cho thấy dầu cá có thể làm được điều đó”.
Dầu cá giàu axit béo omega 3, chất này thường được cho là tốt cho tim mạch. Các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá thu- là nguồn cung cấp tốt omega 3, tuy nhiên nhiều người lại dùng các viên uống bổ sung. Một nghiên cứu cho thấy khoảng 8% người trưởng thành ở Mỹ ( gần 19 triệu người ) đã sử dụng dầu cá trong tháng vừa rồi.
Các khuyến cáo mới dựa trên một tổng hợp của 15 cuộc thử nghiệm lâm sàng nhằm đánh giá tác dụng của dầu cá lên sức khỏe tim mạch. Mười ba nghiên cứu trong số đó được tiến hành sau năm 2002-lần cuối cùng Hiệp hội tim mạch đưa ra các khuyến cáo về sử dụng dầu cá.
“ Chúng tôi cảm thấy đây la thời điểm thích hợp để quay lại vấn đề này và xem xét các bằng chứng “, bác sĩ Siscovick nói. “Chúng tôi muốn chỉ dẫn cho các bác sĩ bởi vì nhiều bệnh nhân hay có thắc mắc về việc sử dụng dầu cá.”
Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều cho rằng các khuyến cáo mới có ích.
Bác sĩ Steven Nissen, chủ tịch khoa tim mạch tại Bệnh viện Cleveland, Ohio, cho biết: "Thành thật mà nói, tôi không thể ủng hộ điều này. Tôi nghĩ nó không tốt cho cộng đồng. Bác sĩ Nissen không thấy bằng chứng thuyết phục nào chứng minh dầu cá thực sự có lợi cho bệnh nhân tim mạch. Ông lưu ý rằng các nghiên cứu về những người sống sót sau khi bị đau tim đã có những kết luận khác nhau - một điểm mà Hiệp hội tim mạch cũng đưa ra trong báo cáo.
Đối với khuyến cáo đối với bệnh suy tim, khuyến cáo này chỉ dựa trên một thử nghiệm cho thấy tác động nhỏ bé đến tình trạng của bệnh nhân, bác sĩ Nissen cho biết.
Ông nói: Họ ( hiệp hội tim mạch) đúng ra nên cho biết rằng kết luận chính xác vẫn chưa có.
.png)
Omega 3 bán theo đơn tác dụng mạnh thường được dùng để điều trị triglyceride máu cao. Dĩ nhiên, moi người có thể mua dầu cá không cần đơn thuốc. Đó là một phần lo ngại của bác sĩ Nissen. Một số bệnh nhân tim mạch có thể đến cửa hàng thực phẩm chức năng để mua dầu cá, có thể để thay thế các loại thuốc theo toa của họ.
“Tôi sợ là tình trạng này sẽ gây tác hại nghiêm trọng cho cộng đồng”-bác sĩ Nissen cho biết.
Với các khuyến cáo mới nhất, hội tim mạch đã phân tích các thử nghiệm lâm sàng tập trung vào những người sống sót sau đau tim. Ở mỗi thử nghiệm bệnh nhân sẽ được chỉ định ngẫu nhiên: hoặc dùng thêm dầu cá cùng các thuốc tiêu chuẩn hoặc chỉ dùng các loại thuốc tiêu chuẩn mà thôi (và trong một số nghiên cứu thì dùng giả dược)
Hai nghiên cứu trước đây( trước năm 2002) cho thấy dầu cá làm giảm 15% nguy cơ bị đau tim, đột quỵ hoặc tử vong do các nguyên nhân này. Những nghiên cứu gần đây không cho thấy các ích lợi này của dầu cá.
Một thử nghiêm năm 2008 đánh giá tác dụng của dầu cá trên bệnh nhân suy tim- một bệnh mạn tính, tiến triển trong đó tim không đủ khả năng bơm máu hiệu quả để đáp ứng nhu cầu cơ thể
Nhìn chung, bệnh nhân được bổ sung dầu cá có nguy cơ nhập viện hoặc tử vong thấp hơn 8% trong vòng 4 năm. Dựa trên những thử nghiệm này, bác sĩ có thể muốn cho thêm dầu cá vào phác đồ điều trị của họ, hội tim mạch cho biết.
Nhưng vẫn tồn tại những câu hỏi. Ví dụ, tại sao những thử nghiệm gần đây ở bệnh nhân đau tim không cho thấy lợi ích nào của dầu cá? Hội tim mạch đã đưa ra giả thuyết để giải thích: Bệnh nhân trong các nghiên cứu gần đây có nhiều khả năng đã sử dụng statin hơn, hoặc đã làm thủ thuật nong mạch vành hoặc các thủ thuật thông mạch khác sau cơn đau tim
Vì vậy, dầu cá có thể có ít hiệu quả trên một bệnh nhân đã được “tối đa hóa” trong điều trị
Vậy, tại sao dầu cá lại có hiệu quả trên bệnh nhân tim mạch? Theo bác sĩ Siscovick, bằng chứng cho thấy hiệu quả của nó không phải bằng cách phòng ngừa các khối tắc mạch và tránh bị đau tim. Thay vào đó, dầu cá có thể giúp hạn chế nguy cơ bị rối loạn nhịp tim nguy hiểm đến tính mạng
Bài báo này chỉ nghiên cứu về dầu cá chứ không.nghiên cứu về acid béo omega 3 từ cá. Tuy vậy, Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ từ lâu đã khuyến cáo chúng ta nên ăn cá béo ít nhất 2 lần/tuần
Báo cáo mới được công bố trực tuyến vào ngày 13/3/2017 trên tạp chí Circulation
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
