Các loại sắt bổ sung cho con người
Hiện nay trên thị trường viên sắt II sulfat có dạng viên nén bao phim, viên nang (dùng cho người lớn) và dạng siro (dùng cho trẻ em).
Trong viên sắt II sulfat thường có sự phối hợp với acid folic (để hạn chế sự rối loạn tiêu hóa thường có liên quan với hầu hết các chế phẩm sắt uống và đề phòng thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ do thiếu folat) hoặc vitamin C (giúp tăng sự hấp thu sắt và cung cấp vitamin C) hoặc hỗn hợp vitamin B…
Sắt là một nguyên tố vi lượng quan trọng mà cơ thể cần để sản xuất các tế bào hồng cầu
Vai trò của sắt đối với cơ thể
Chất sắt rất cần cho cơ thể trong việc tạo thành hemoglobin – 1 thành phần quan trọng của máu và nuôi dưỡng oxy cho cơ thể. Hơn nữa, chất sắt là thành phần dinh dưỡng không thể thiếu đối với phụ nữ có thai và trẻ em.
Thuốc được dùng để phòng và điều trị bệnh thiếu máu do thiếu sắt trong các trường hợp cắt dạ dày, hội chứng suy dinh dưỡng và bổ sung sắt cho phụ nữ mang thai.
Cơ chế hấp thụ viên sắt
Quá trình cơ thể hấp thụ sắt được bắt đầu ở dạ dày nhưng đa số diễn ra ở hành tá tràng và ít hơn ở đoạn đầu ruột non. Để cơ thể hấp thụ được, sắt từ dạng ferric Fe3+ sẽ thành dạng ferrous Fe2+.
Đối với trường hợp thiếu sắt, 1 lượng lớn sắt sẽ được hấp thụ qua diềm bàn chải, tới tế bào niêm mạc ruột, máu rồi đến tĩnh mạch cửa. Khi cơ thể thừa sắt thì ngược lại, lượng sắt hấp thụ sẽ giảm bớt.
Tác dụng phụ khi dùng viên sắt II sulfat
Thận trọng dùng cho người bệnh có nghi ngờ loét dạ dày, viêm ruột hồi hoặc viêm loét ruột kết mạn. Viên nén bao phim giải phóng chậm trong cơ thể gây độc cho người cao tuổi hoặc người có chuyển vận ruột chậm.
Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ ở đường tiêu hoá như: đau bụng, buồn nôn nôn, táo bón, phân đen (không có ý nghĩa lâm sàng), răng đen (nếu dùng thuốc nước, vì thế nên hút bằng ống hút). Trong rất ít trường hợp thấy nổi ban da.
Thuốc được hấp thu tốt hơn nếu uống lúc đói. Tuy nhiên thuốc lại gây kích ứng niêm mạc dạ dày.
Sắt có thể chelat hóa với các tetracyclin và làm giảm hấp thu của cả hai loại thuốc. Sắt có thể làm giảm hấp thu của penicilamin, carbidopa, levodopa, methyldopa, các quinolon, các hormon tuyến giáp và các muối kẽm.
Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ ở đường tiêu hoá
Một số lưu ý khi sử dụng viên sắt
Không uống thuốc khi nằm. Uống thuốc trước khi ăn 1 giờ hoặc sau khi ăn 2 giờ. Uống thuốc với nhiều nước và nuốt nguyên viên (không được nhai viên thuốc khi uống).
Không dùng phối hợp viên sắt II sulfat với ofloxacin, ciprofloxacin, norfloxacin… Uống đồng thời với các thuốc kháng acid như calci carbonat, natri carbonat, magnesi trisilicat hoặc với nước chè có thể làm giảm sự hấp thu sắt.
Không dùng viên nén, viên nang cho trẻ em dưới 12 tuổi (trẻ em dùng thuốc giọt hoặc siro (hút qua ống);
Không dùng cho người mẫn cảm với sắt II sulfat hoặc trường hợp cơ thể thừa sắt.
Thuốc sắt là khoáng chất không thể thiếu đối với cơ thể. Hãy bổ sung đầy đủ lượng sắt mỗi ngày cho bạn và cả gia đình nhưng luôn cần thận trọng theo chỉ định của bác sỹ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
