Một nghiên cứu gần đây cho thấy hàm lượng caffein trong máu của những người mắc bệnh Parkinson thấp hơn. Nghiên cứu này đã so sánh những người bị Parkinson mang một đột biến di truyền cụ thể được biết là làm tăng nguy cơ Parkinson với những người mang cùng một đột biến nhưng không mắc bệnh.
Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, hơn 1 triệu người ở Bắc Mỹ và hơn 4 triệu người trên thế giới mắc bệnh Parkinson. Tại Hoa Kỳ, khoảng 60.000 trường hợp được chẩn đoán mỗi năm.
Khoảng 15% những người mắc phải có tiền sử gia đình mắc bệnh Parkinson, điều đó cho thấy các gen di truyền có khả năng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh này. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp là kết quả của sự tương tác phức tạp chưa được hiểu rõ giữa các yếu tố di truyền và môi trường.
Một số yếu tố ngoại cảnh, chẳng hạn như chấn thương đầu, tiếp xúc hóa chất và thuốc có liên quan đến việc tăng nguy cơ, trong khi tập thể dục thường xuyên có khả năng làm giảm nguy cơ mắc Parkinson.
Một đánh giá năm 2010 về nghiên cứu trước đó cho thấy rằng những người càng thường xuyên sử dụng caffeine thì nguy cơ phát triển bệnh Parkinson càng thấp.
Một nghiên cứu khác cho thấy những người bị Parkinson không có yếu tố nguy cơ di truyền của bệnh có lượng caffeine trong máu thấp hơn những người không mắc bệnh.
Đột biến gen LRRK2 làm tăng nguy cơ phát triển bệnh Parkinson. Một nhóm các nhà nghiên cứu tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts ở Boston, Mỹ, bắt đầu xem xet liệu cà phê có thể giúp những người có tình trạng đột biến này chống lại bệnh Parkinson hay không.
Các nhà nghiên cứu đã so sánh những người mắc và không mắc bệnh Parkinson. Cả hai nhóm đều có những người có và không có đột biến gen LRRK2. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng sự khác biệt về nồng độ caffeine trong máu giữa những người bị Parkinson và những người không mắc bệnh lớn hơn so với những người bị đột biến di truyền này.
Tiến sĩ Grace Crotty, người đứng đầu cuộc nghiên cứu, cho biết:
“Những kết quả này đầy hứa hẹn và khuyến khích các nghiên cứu trong tương lai khám phá tác dụng caffein và các liệu pháp liên quan đến caffein để giảm nguy cơ những người có gen đột biến phát triển bệnh Parkinson…
Cũng có thể nồng độ caffein trong máu được sử dụng như một dấu ấn sinh học để giúp xác định những người mắc đột biến gen sẽ phát triển bệnh, giả sử nồng độ caffein vẫn tương đối ổn định”.
Các tác giả đã công bố nghiên cứu trên tạp chí Neurology.
5 chất liên quan đến cà phê
Các nhà khoa học đã phân tích các mẫu huyết tương từ 368 cá nhân tham gia nghiên cứu. Một nhóm bao gồm 188 người mắc bệnh Parkinson và nhóm đối chứng bao gồm 180 người không mắc bệnh với khoảng tỷ lệ như nhau của mỗi nhóm có đột biến ở gen LRRK2.
Khi các nhà nghiên cứu so sánh cấu trúc hóa học của huyết tương từ hai nhóm, họ nhận thấy mức độ của 5 chất cụ thể khác nhau nhiều nhất - tất cả đều liên quan đến caffeine.
Nồng độ của cả 5 chất ở những người bị bệnh Parkinson thấp hơn đáng kể so với những người không mắc bệnh.
Trong số những người có gen LRRK2 không đột biến, nồng độ caffeine trung bình trong huyết tương của những người bị Parkinson thấp hơn 31% so với những người không mắc bệnh.
Nồng độ caffein thấp hơn 76% ở những người bị Parkinson và một gen LRRK2 đột biến so với những người đối chứng.
Để kiểm tra chéo những phát hiện này, các nhà nghiên cứu cũng xem xét bảng câu hỏi được điền bởi 212 người tham gia về chi tiết lượng caffeine mà họ sử dụng.
Điều này cho thấy rằng những người bị Parkinson và một gen LRRK2 bị đột biến sử dụng ít hơn 41% caffeine mỗi ngày so với những người không bị Parkinson bất kể họ có mang gen đột biến hay không.
Giải thích thay thế
Các nhà nghiên cứu cẩn trọng chỉ ra rằng nghiên cứu của họ cho thấy mối liên quan giữa caffeine và bệnh Parkinson nhưng không chứng minh rằng sử dụng caffeine có tác dụng bảo vệ chống lại bệnh.
Ví dụ, vẫn có khả năng có một đột biến trong gen LRRK2 không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson của một người mà còn khiến họ ít có xu hướng ít sử dụng đồ uống có chứa caffein hơn.
Crotty cho biết: “Chúng tôi vẫn chưa biết liệu những người dễ mắc bệnh Parkinson có xu hướng hạn chế uống cà phê hay một số người mang gen đột biến uống nhiều cà phê và hưởng lợi từ tác dụng bảo vệ thần kinh của caffeine.
Ngoài ra, Crotty lưu ý rằng nghiên cứu đã xem xét các đối tượng tại một thời điểm, vì vậy nó chưa thể nói bất kỳ điều gì về thời điểm tác dụng bảo vệ nào xảy ra hoặc phương thức mà caffeine có thể ảnh hưởng đến sự tiến triển của bệnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
