ĐẠI CƯƠNG
Cắt dương vật không nạo vét hạch, cắt một nửa dương vật hay còn gọi là phẫu thuật cắt một phần dương vật không nạo vét hạch hoặc cắt đoạn dương vật không nạo vét hạch.
Phẫu thuật cắt đoạn dương vật không nạo vét hạch thường được sử dụng trong bệnh lý ung thư dương vật ở nam giới phát hiện ở giai đoạn sớm.
Phẫu thuật ảnh hưởng nhiều đến chức năng tình dục của người bệnh sau mổ.
CHỈ ĐỊNH
Chỉ định trong các trường hợp sau:
Ung thư dương vật ở giai đoạn T1a hoặc T1b và không sờ thấy hạch bẹn 2 bên.
Ung thư dương vật giai đoạn T2 không sờ thấy hạch bẹn cần cân nhắc khi quyết định.
CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Ung thư ở giai đoạn từ T3 trở lên.
Người bệnh có hạch bẹn, đùi 2 bên cần cân nhắc trong chỉ định.Có thể vẫn chỉ định phẫu thuật và nạo vét hạch triệt để trong thì 2.
Các Người bệnh có chống chỉ định phẫu thuật nói chung như suy gan suy thận nặng tiến triển, rối loạn đông máu…
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
Kíp phẫu thuật: Bác sĩ chuyên khoa tiết niệu hoặc nam học, 2 người phụ mổ.
Kíp gây mê: 1 bác sĩ gây mê, 1 người phụ mê, 1 dụng cụ viên, 1 người chạy ngoài.
Người bệnh
Hồ sơ: xét nghiệm cơ bản, Xquang phổi, điện tim, siêu âm hệ tiết niệu, siêu âm đánh giá hệ thống hạch nông và sâu vùng bẹn chậu, kết quả sinh thiết khẳng định ung thư dương vật.
Người bệnh và gia đình được giải thích rõ trước mổ về tình trạng bệnh và tình trạng chung, về những khả năng phẫu thuật sẽ thực hiện, về những tai biến, biến chứng, di chứng có thể gặp do bệnh, do phẫu thuật, do gây mê, tê, giảm đau, do cơ địa của người bệnh.
Nâng cao thể trạng, cân bằng những rối loạn do hậu quả của bệnh hoặc do cơ địa, bệnh mãn tính, tuổi.
Điều trị ổn định các bệnh nội khoa như cao huyết áp, đái tháo đường… trước khi can thiệp phẫu thuật.
Nhịn ăn, thụt tháo, vệ sinh cạo lông vùng phẫu thuật và toàn thân.
Có thể dùng kháng sinh dự phòng trước mổ hoặc không.
Phương tiện
1 bộ dụng cụ phẫu thuật bụng thường quy cơ bản, clamp mạch máu.
Các loại chỉ khâu chuyên dụng như: chỉ không tiêu (như prolene 2/0), chỉ tiêu chậm [Monosyn, vicryl (2/0, 3/0, 4/0, 5/0)], chỉ tiêu nhanh (safil quick, vicryl rapid: 4/0, 5/0).
Sonde tiểu số 14 hoặc 16 Fr, túi nước tiểu.
Dự kiến thời gian phẫu thuật: 45 phút đến 75 phút.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Tư thế
Người bệnh nằm ngửa.
Phẫu thuật viên chính chính và người đưa dụng cụ đứng phía bên phải của người bệnh, 2 bác sĩ phụ đứng phía đối diện.
Vô cảm
Gây mê nội khí quản, gây tê tủy sống.
Kỹ thuật
Bước 1: Đánh giá vị trí của u và mức độ xâm lấn của u, cặp dương vật bằng clamp mạch máu hoặc garo gốc dương vật.
Bước 2:
Rạch da quanh chu vi dương vật chú ý bảo tồn da mặt niệu đạo.
Phẫu tích niệu đạo chú ý cầm máu vật xốp bao quanh niệu đạo và luồn dây đánh dấu niệu đạo xác định đến phần niệu đạo sẽ được cắt.
Phẫu tích 2 vật hang đến vị trí cần cắt bỏ.
Cắt bỏ thương tổn ung thư dương vật kèm phần vật hang, vật xốp, niệu đạo đến hết toàn bộ tổn thương đảm bảo diện cắt còn lại là phần lành.
Bước 3:
Khâu cầm máu 2 vật hang bằng đường khâu vắt hoặc các mũi rời bằng chỉ phù hợp (Prolene 2/0 hoặc Vicryl 2/0 hoặc Vicryl 3/0).
Đưa niệu đạo ra ngoài và cố định vào da dương vật bằng chỉ tiêu chậm (như monosyn 4/0) mũi rời chú ý cầm máu kỹ và khâu tránh gây hẹp lỗ ngoài niệu đạo mới.
Đóng lại da dương vật có thể bằng chỉ tiêu nhanh mũi rời.
Bước 4: Đặt sonde tiểu và băng vết mổ.
THEO DÕI VÀ NGUYÊN TẮC XỬ TRÍ TAI BIẾN, BIẾN CHỨNG
Theo dõi
Theo dõi toàn trạng, tình trạng chảy máu.
Điều trị kháng sinh, giảm đau, giảm viêm.
Tụ máu và chảy máu niệu đạo trong vòng 72h đầu.
Có thể rút xông tiểu sau mổ từ 7 ngày- 10 ngày.
Các biến chứng sau mổ có thể xảy ra
Chảy máu sau mổ: nếu chảy máu nhiều cần mở lại để kiểm tra và khâu cầm máu.
Phù nề da thân dương vật: trích rạch dẫn lưu dịch chèn ép.
Hẹp niệu đạo: Có thể mở lại niệu đạo ra da hoặc dẫn lưu bàng quang.
Rò niệu đạo: hiếm gặp tuy nhiên nếu rò nhiều gây tụ dịch nhiễm trùng tầng sinh môn cần mổ lại để xử trí thương tổn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
