✴️ Chế độ dinh dưỡng hỗ trợ kiểm soát đau nửa đầu (Migraine)

1. Vai trò của dinh dưỡng trong bệnh Migraine

Đau nửa đầu (Migraine) là bệnh lý thần kinh có cơ chế bệnh sinh phức tạp, trong đó chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong khởi phát và kiểm soát cơn đau. Nhiều nghiên cứu cho thấy thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, mất cân bằng điện giải, viêm nhẹ mạn tính và thay đổi mức đường huyết là yếu tố góp phần khởi phát cơn đau nửa đầu. Việc bổ sung một số nhóm thực phẩm có lợi, đồng thời tránh những chất kích thích có thể giúp giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn Migraine.

Thực phẩm giàu carbohydrate được chứng minh là có tác dụng ngăn chứng đau nửa đầu.

2. Thực phẩm nên bổ sung

2.1. Nhóm carbohydrate phức hợp

Carbohydrate phức hợp giúp ổn định đường huyết, hỗ trợ hoạt động não bộ, hạn chế kích hoạt cơn đau nửa đầu do hạ đường huyết.

• Ngũ cốc nguyên hạt: yến mạch, kiều mạch, quinoa, lúa mạch, lúa mì nguyên cám.

• Bánh mì nguyên hạt, bánh mì đen: Giàu chất xơ, magie và vitamin nhóm B.

• Khoai lang, khoai tây, gạo lứt: Nguồn tinh bột tự nhiên không tinh chế, dễ tiêu hóa.

2.2. Thực phẩm giàu magie

Magie có vai trò ổn định dẫn truyền thần kinh và giãn cơ mạch. Thiếu magie đã được chứng minh có liên quan đến tăng nguy cơ đau nửa đầu.

• Socola đen (≥70% cacao): 28g chứa ~64mg magie.

• Chuối, bơ: Bổ sung kali và magie đồng thời, hỗ trợ chức năng thần kinh.

• Đậu phụ, các loại đậu, hạt hướng dương, hạt bí ngô.

• Rau lá xanh: Rau bina, cải xoăn, cải bó xôi.

Khuyến nghị: Magie citrate 400–600 mg/ngày có thể sử dụng dưới dạng bổ sung nếu được bác sĩ chỉ định.

2.3. Thực phẩm giàu vitamin B2 (Riboflavin)

Vitamin B2 có thể giúp giảm tần suất và mức độ cơn Migraine theo nhiều nghiên cứu lâm sàng.

• Nguồn động vật: Thịt bò, gan, cá hồi.

• Nguồn thực vật: Nấm, ngũ cốc nguyên hạt.

2.4. Nhóm thực phẩm giàu Omega-3

Omega-3 có tác dụng chống viêm và điều hòa mạch máu não, giảm co thắt mạch.

• Cá hồi, cá thu, cá mòi: Nên sử dụng 2–3 lần/tuần.

• Tôm: Giàu astaxanthin – chất chống oxy hóa tự nhiên.

• Hạt lanh, hạt chia, quả óc chó (đối với người ăn chay).

Nguyên tắc chung trong việc lựa chọn các thực phẩm tốt cho người đau nửa đầu là những thực phẩm tươi mới thay vì chế biến sẵn.

2.5. Rau củ và trái cây chống viêm

• Cà rốt, khoai lang: Giàu beta-carotene và vitamin B.

• Quả sung tươi: Nguồn kali và chất chống oxy hóa.

• Dưa hấu, cam, lê: Cung cấp nước, giảm nguy cơ khởi phát Migraine do mất nước.

Cá hồi là một trong những thực phẩm tốt giúp giải quyết băn khoăn đau nửa đầu nên ăn gì

3. Thực phẩm nên hạn chế hoặc tránh

Một số thực phẩm và phụ gia được ghi nhận là yếu tố khởi phát cơn đau Migraine ở người nhạy cảm, bao gồm:

4. Một số lưu ý khác

• Uống đủ nước mỗi ngày (1.5 – 2 lít), đặc biệt trong những ngày thời tiết nóng, hoạt động thể lực nhiều, hoặc sau uống thuốc lợi tiểu.

• Chế độ ăn Ketogenic (giàu chất béo tốt, ít tinh bột) đã được chứng minh có tác dụng giảm đau nửa đầu ở một số bệnh nhân, nhưng cần được theo dõi bởi chuyên gia dinh dưỡng.

• Theo dõi nhật ký thực phẩm – triệu chứng giúp xác định nhóm thực phẩm khởi phát Migraine cụ thể với từng cá nhân.

5. Kết luận

Một chế độ ăn giàu magie, vitamin B2, Omega-3 và carbohydrate phức hợp, đồng thời tránh các chất phụ gia, tyramine và thực phẩm dễ gây phản ứng có thể giúp người bị đau nửa đầu kiểm soát bệnh hiệu quả hơn. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp nên cá thể hóa theo từng bệnh nhân và kết hợp với điều trị y khoa theo chỉ định.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp