DHT đảm nhận nhiều vai trò khác nhau. Ngoài kích thích mọc tóc, DHT còn có liên quan đến tăng sản tuyến tiền liệt lành tính và ung thư tuyến tiền liệt.
DHT là một hormone androgen được sản xuất trong tuyến sinh dục. Hormone Androgen chịu trách nhiệm về đặc điểm sinh học của nam giới bao gồm giọng nói trầm hơn, số lượng lông trên cơ thể và tăng khối lượng cơ bắp. Trong quá trình phát triển của thai nhi, DHT đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của dương vật và tuyến tiền liệt.
Ở nam giới, enzyme 5-alpha-reductase (5-AR) có chức năng chuyển đổi testosterone thành DHT ở tinh hoàn và tuyến tiền liệt. Một số báo cáo cho thấy có đến 10% testosterone thường được chuyển đổi thành DHT.
DHT có độ hoạt hóa mạnh hơn testosterone. Nó gắn vào các trang thụ thể tương tự như testosterone và hoạt động trong thời gian dài hơn
Hói đầu kiểu nam giới có tên khác là rụng tóc do androgen. Hói đầu kiểu nam giới chiếm hơn 95% trường hợp rụng tóc ở nam giới. Lý do chính xác tại sao điều này xảy ra vẫn chưa được biết nhưng các yếu tố di truyền, nội tiết tố và môi trường đều được cho là có ảnh hưởng đến rụng tóc. Trong đó DHT được cho là một nhân tố chính.
Để hiểu nguyên nhân rụng tóc kiểu nam, chúng ta cần hiểu sự phát triển của tóc. Sự phát triển của tóc được chia thành ba giai đoạn: anagen, catagen và telogen
Rụng tóc kiểu nam xảy ra khi các nang tóc dần dần bị thu nhỏ, giai đoạn anagen bị giảm và giai đoạn telogen trở nên dài hơn. Giai đoạn tăng trưởng ngắn khiến tóc không thể mọc dài như trước. Theo thời gian, giai đoạn anagen trở nên ngắn đến mức những tóc mới mọc thậm chí không phát triển được khỏi bề mặt da. Sự kéo dài của giai đoạn telogen gây ra tình trạng tóc ít bám chặt vào da đầu khiến tóc dễ rụng hơn.
Khi các nang tóc trở nên nhỏ hơn, sợi tóc trở nên mỏng hơn qua mỗi chu kỳ tăng trưởng. Cuối cùng, tóc bị thoái triển thành lông vellus, loại lông mềm, nhẹ bao phủ ở trẻ sơ sinh và chủ yếu biến mất trong tuổi dậy thì khi đáp ứng với androgen.
Người sử dụng thuốc steroid, bao gồm cả các thực phẩm xây dựng cơ bắp có mức độ DHT cao hơn. Tuy nhiên, họ vẫn gặp phải tình trạng rụng tóc.
Tóc trên đầu có thể mọc mà không cần sự hiện diện của DHT, nhưng lông nách, lông mu và râu không thể mọc mà không có androgen. Những người đã cắt bỏ tinh hoàn hoặc thiếu hụt 5-AR không bị hói đầu ở nam giới, nhưng có rất ít lông ở nơi khác trên cơ thể.
DHT rất cần thiết cho hầu hết sự phát triển của lông, nhưng nó gây bất lợi cho sự phát triển của tóc. Một số nghiên cứu cho thấy DHT được gắn vào các thụ thể androgen trên nang lông sau đó nó xuất hiện để kích hoạt các thụ thể bắt đầu thu nhỏ.
Năm 1998, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng cả nang lông và da từ da đầu bị hói đều chứa hàm lượng thụ thể androgen cao hơn so với da đầu không bị hói.
Các nhà khoa học tin rằng một số người có mẫn cảm di truyền với nồng độ hoạt động androgen bình thường, đặc biệt là DHT. Sự kết hợp của các yếu tố nội tiết tố và di truyền có thể khiến một số người dễ bị rụng tóc hơn những người khác.
DHT ảnh hưởng đến mọi người theo nhiều cách khác nhau. Điều này có thể là do:
Được biết, DHT liên kết với các thụ thể nang tóc mạnh hơn năm lần so với testosterone, nhưng lượng DHT trong da đầu rất nhỏ so với mức độ trong tuyến tiền liệt.
5-alpha-reductase (5-AR) là enzyme chuyển đổi testosterone thành androgen có độ hoạt hóa mạnh hơn là DHT. Nếu nồng độ 5-AR tăng, nhiều testosterone sẽ được chuyển đổi thành DHT và sẽ dẫn đến rụng tóc nhiều hơn. Có hai phiên bản 5-AR: enzyme loại 1 và 2.
Loại 2 được coi là nhân tố chính trong quá trình rụng tóc.
Một giả thuyết khác giải thích chứng rụng tóc ở nam giới là theo tuổi tác, các nang tóc chịu áp lực ngày càng tăng từ da đầu. Ở người trẻ tuổi, các nang tóc được đệm bởi các mô mỡ xung quanh dưới da. Làn da trẻ giữ nước và độ ẩm tốt hơn.Vì vậy khi da bị mất nước, da đầu sẽ chèn ép các nang khiến chúng trở nên nhỏ hơn.
Mức testosterone cũng ảnh hưởng đến sự phân bố ít hay nhiều các mô mỡ dưới da đầu, do đó mức testosterone cao có thể làm giảm tác động từ da đầu lên các nang tóc.
Lượng lớn enzyme hoạt động ở các thụ thể khiến nhiều testosterone được chuyển đổi thành DHT, điều này có thể khiến nang tóc thoái hóa và rụng tóc nhiều hơn.
Các nghiên cứu sâu hơn về DHT và rụng tóc kiểu nam vẫn đang được tiến hành. Một ngày các nhà khoa học sẽ có lời giải đáp cuối cùng cho vấn đề hói đầu kiểu nam. Nhưng hiện tại, nó vẫn là một thách thức lớn với cộng đồng nam giới.
Xem thêm: Bệnh lý của tóc và da đầu
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh