U tuyến giáp xâm lấn khí quản là tình trạng khối u tuyến giáp – thường là ung thư tuyến giáp – phát triển lan rộng và xâm nhập vào khí quản, gây chèn ép, hẹp lòng khí quản và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp.
Trường hợp này thường gặp trong giai đoạn muộn của ung thư tuyến giáp, khi khối u đã:
Có kích thước lớn, phát triển sâu xuống trung thất
Di căn nhiều hạch cổ hai bên
Xâm lấn các cấu trúc vùng cổ: khí quản, thực quản, cột sống cổ, tĩnh mạch cảnh...
Khối u có thể gây khó thở, khàn tiếng, nuốt nghẹn do chèn ép khí – thực quản.
Nếu không can thiệp, có thể gây tắc đường thở, suy hô hấp cấp và đe dọa tính mạng.
Phẫu thuật là lựa chọn hàng đầu, với mục tiêu bóc tách toàn bộ u ra khỏi các cơ quan bị xâm lấn.
Can thiệp đòi hỏi kỹ thuật cao, cần phối hợp đa chuyên khoa (nội tiết – ung bướu – tai mũi họng – phẫu thuật lồng ngực…).
Có thể kết hợp điều trị bổ trợ bằng iod phóng xạ nếu cần thiết sau mổ.
Nếu không phẫu thuật, u tiếp tục phát triển có thể gây tắc khí quản và dẫn đến tử vong.
U tuyến giáp gây chèn ép đường thở gây khó thở, đồng thời làm xẹp gần như toàn bộ tĩnh mạch cảnh trái
Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa: tiến triển chậm, tiên lượng tốt nếu phát hiện sớm.
Ung thư tuyến giáp không biệt hóa: diễn tiến nhanh, di căn sớm, tiên lượng xấu.
Thường không có triệu chứng điển hình
Phát hiện qua sờ thấy khối u vùng cổ hoặc siêu âm kiểm tra sức khỏe định kỳ
Xét nghiệm hormone tuyến giáp bình thường
Khàn tiếng (do xâm lấn dây thần kinh quặt ngược)
Khó nuốt (do chèn ép thực quản)
Khó thở (do chèn ép hoặc xâm lấn khí quản)
Sờ thấy khối u cổ to, cứng, có thể kèm hạch vùng cổ
Tránh tiếp xúc tia xạ không cần thiết
Bổ sung i-ốt đầy đủ, không thừa cũng không thiếu
Không hút thuốc, hạn chế rượu bia
Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn
Khám sức khỏe định kỳ 6 – 12 tháng/lần, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ
Siêu âm tuyến giáp và xét nghiệm chức năng tuyến giáp
Người có tiền sử bướu giáp, bệnh tuyến giáp, hoặc gia đình có người mắc ung thư tuyến giáp cần theo dõi chặt chẽ hơn
U tuyến giáp xâm lấn khí quản là biến chứng nghiêm trọng của ung thư tuyến giáp giai đoạn muộn. Việc phát hiện sớm, can thiệp đúng thời điểm, và điều trị theo hướng dẫn chuyên khoa là yếu tố quyết định tiên lượng.
Chìa khóa để kiểm soát bệnh là phòng ngừa – phát hiện sớm – điều trị hiệu quả. Đừng bỏ qua các dấu hiệu bất thường như khối u vùng cổ, khàn tiếng, khó nuốt, khó thở – hãy đi khám sớm để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.
Tư vấn y tế là công cụ bảo vệ sức khỏe chủ động. Đừng để những dấu hiệu cảnh báo im lặng trở thành biến chứng đáng tiếc.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh