Bạn biết gì về nong mạch?

Nong mạch vành là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu được sử dụng để mở rộng các động mạch bị thu hẹp hoặc bị tắc nghẽn.

Tắc nghẽn động mạch có thể do các mảng bám tích tụ theo thời gian, bao gồm sự tích tụ của chất béo, cholesterol, tế bào và các chất khác. Tình trạng này được gọi là xơ vữa động mạch và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ động mạch nào trong cơ thể.

Tại sao thủ tục nong mạch cần được thực hiện?

Nong mạch vành thường được thực hiện để khôi phục lưu lượng máu đến tim ở những đối tượng có các vấn đề liên quan đến động mạch vành như chứng xơ vữa động mạch, hoặc bệnh động mạch vành.

Trong những trường hợp này, nong mạch vành (còn được gọi là can thiệp mạch vành qua da) có thể giúp giảm tổn thương cơ tim do các cơn đau tim, giảm nguy cơ đau tim và tử vong, đồng thời cải thiện một số triệu chứng của bệnh mạch vành, chẳng hạn như đau thắt ngực (đau ngực) và khó thở. Nong mạch vành cũng có thể được áp dụng để giải quyết các vấn đề khác, bao gồm:

Xơ vữa động mạch ở chân hoặc tay hay còn gọi là bệnh động mạch ngoại biên
Tăng huyết áp do thu hẹp động mạch thận, thường là do xơ vữa động mạch
Hẹp động mạch cảnh, trong đó các động mạch ở cổ cung cấp máu cho não bị thu hẹp, nong động mạch cảnh thường được thực hiện để ngăn ngừa hoặc điều trị đột quỵ

Nong mạch vành là một phương pháp điều trị nhưng không phải là phương pháp chữa khỏi hoàn toàn bệnh xơ vữa động mạch. Trong nhiều trường hợp, các động mạch vẫn có thể bị thu hẹp trở lại sau khi thực hiện thủ thuật.

Thủ tục nong mạch

Trước khi tiến hành nong mạch, bác sĩ sẽ cần phải xác định vị trí các đoạn bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn trong động mạch thông qua chụp động mạch.

Trong quá trình chụp động mạch, một ống nhỏ gọi là ống thông sẽ được đưa vào động mạch (thường ở háng hoặc cánh tay) và sau đó luồn vào khu vực có vấn đề, chẳng hạn như động mạch vành.

Một loại thuốc nhuộm đặc biệt, có khả năng hiển thị trên hình ảnh X-quang, sẽ được tiêm vào cơ thể qua ống thông, cho phép các bác sĩ quan sát thấy lưu lượng máu trong động mạch.

Tiếp theo, trong quá trình nong mạch, một ống thông có bóng ở đầu sẽ được đưa vào và luồn vào động mạch bị tắc. Quả bóng sẽ được giãn nở để ép sát các mảng bám vào thành động mạch và cải thiện lưu lượng máu, sau đó chúng xì hơi và được loại bỏ.

Trong hầu hết các trường hợp nong mạch vành, một giá đỡ cũng được sử dụng để đặt vào trong động mạch. Stent là một ống lưới thép nhỏ được đưa vào động mạch và tồn tại vĩnh viễn trong cơ thể để giữ cho động mạch mở sau khi rút ống thông.

Trong quá trình nong mạch vành, người bệnh sẽ được gây tê cục bộ (không phải gây tê toàn thân). Thuốc làm loãng máu giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông cũng có thể được sử dụng qua đường tĩnh mạch.

Phục hồi sau nong mạch

Sau thủ thuật, quá trình hồi phục sẽ diễn ra ít nhất vài giờ và người bệnh phải được điều trị trong bệnh viện. Nhiều trường hợp có thể quay trở lại làm việc trong vòng một tuần. Có thể xuất hiện các vết bầm tím, đau nhức và chảy máu ở khu vực đặt ống thông.

Rủi ro trong nong mạch

Mặc dù không phổ biến nhưng một số biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra sau phẫu thuật nong mạch vành, bao gồm:

Tổn thương mạch máu và chảy máu
Phản ứng dị ứng hoặc tổn thương thận do thuốc nhuộm được sử dụng trong quá trình thực hiện thủ thuật (đặc biệt nếu người bệnh đã có vấn đề về thận)
Nhịp tim không đều
Đau tim
Đột quỵ (hiếm gặp)
Xẹp động mạch
Đau thắt ngực
Mô sẹo và cục máu đông xung quanh ống đỡ động mạch

Sau khi nong mạch vành

Mặc dù nong mạch vành thành công giúp cải thiện lưu lượng máu lưu thông tại động mạch nhưng thủ thuật này không khắc phục được tình trạng cơ bản, xơ vữa động mạch, nguyên nhân gây ra sự tích tụ trong động mạch. Để giảm nguy cơ tắc nghẽn thêm trong động mạch, bác sĩ có thể sẽ đưa ra các lời khuyên:

Tuân thủ chế độ ăn có lợi cho tim, ít chất béo bão hòa
Bỏ thuốc lá
Luyện tập thể thao đều đặn
Giảm căng thẳng
Người bệnh cũng có thể được kê đơn thuốc để giúp kiểm soát huyết áp hoặc hạn chế cholesterol.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP