Với những người bị thừa cân, việc dùng thuốc để có được cân nặng khỏe mạnh trong thời gian ngắn có thể sẽ rất hữu ích. Nhưng với nhiều người trong số đó, các loại thuốc giảm câncó thể sẽ tạo ra những thay đổi nguy hiểm về nhịp tim.
Dưới đây là tất cả những gì bạn cần biết về thuốc giảm cân và nhịp tim.
Những người bị thừa cân và béo phì thường có nguy cơ gặp phải rất nhiều vấn đề về sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm tiểu đường type 2, tăng huyết áp, bệnh tim mạch và đột quỵ. Ngoài ra, thừa cân còn khiến trái tim phải làm việc nhiều hơn. Thừa cân sẽ khiến tim phải đập nhanh hơn, và nhịp tim nhanh có thể sẽ làm yếu các cơ tim và dẫn đến tình trạng suy tim xung huyết. Nhịp tim quá nhanh cũng có thể làm huyết áp tụt xuống quá thấp và dẫn đến choáng ngất.
Sử dụng thuốc giảm cân có thể dẫn đến một số tình trạng tương tự về tim mạch. Nguyên nhân là bởi các loại thuốc giảm cân thường chứa các chất kích thích, làm bạn cảm thấy tỉnh táo và ít hứng thú với đồ ăn hơn. Tuy nhiên, khi một loại thuốc làm đẩy nhanh tốc độ chuyển hóa của bạn, thì nó cũng có thể làm tăng nhịp tim. Ở những người nhạy cảm với chứng rung nhĩ – loại rối loại nhịp tim thường gặp nhất, thì những chất kích thích có trong thuốc giảm cân sẽ khiến họ phải trải qua các chu kỳ rung nhĩ thường xuyên hơn.
Tuy nhiên, thuốc giảm cân có thể sẽ thích hợp với một số người.
Một nghiên cứu xuất bản năm 2013 chỉ ra rằng, những người béo phì và bị nghiện đồ ăn (giống như nghiện thuốc) là do não họ có sản xuất ra một chất đặc biệt khi ngửi hoặc nhìn thấy đồ ăn. Các loại thuốc giảm cân có thể sẽ thay đổi cách não nhận thông tin từ hình ảnh và mùi của thức ăn, do vậy, giúp bạn ăn ít hơn.
Các loại thuốc giảm cân được sự chấp nhận của FDA thường đã vượt qua các bài kiểm tra rất nghiêm ngặt và được coi là khá an toàn. Tuy nhiên, nếu bạn đang uống các loại thuốc khác hoặc nếu bạn có mắc một bệnh nào đó, ví dụ như tăng huyết áp không kiểm soát được hoặc các bệnh tim mạch, thì nguy cơ bạn gặp phải các tác dụng phụ của thuốc giảm cân sẽ tăng lên. Nếu bạn còn lo lắng về việc sử dụng thuốc giảm cân, thì việc đầu tiên, cũng là việc quan trọng nhất bạn cần làm là phải có hiểu biết về loại thuốc giảm cân mà bạn định dùng.
Ví dụ, một vài loại thuốc giảm cân không cần kê đơn, như Alli và Dexatrim có thể giúp bạn giảm cân trong thời gian ngắn nhưng cân nặng của bạn sẽ lại bắt đầu tăng lên khi bạn ngừng sử dụng thuốc. Dexatrim cũng có chứa các chất kích thích và có thể gây ra nhiều vấn đề với những người dễ bị rung nhĩ. Alli là một chất ức chế men lipase, một loại thuốc có tác dụng giảm cân bằng cách ngăn chặn cơ thể khỏi sự hấp thu của một số loại chất béo, nhưng loại thuốc này lại có một số tác dụng phụ như đầy hơi, tiêu chảy, đau bụng.
Các nhóm thuốc giảm cân loại cũ, bao gồm phentermine, diethylpropion, và phendimetrazine có cơ chế tác động bằng cách kích thích hệ thần kinh giao cảm làm mất cảm giác đói. Những loại thuốc này có thể sẽ khiến bạn hình thành thói quen không thấy đói, không muốn ăn (kể cả khi không dùng thuốc), do vậy, chỉ nên sử dụng những loại thuốc này nếu được bác sỹ chỉ định. Các tác dụng không mong muốn của nhóm thuốc này bao gồm khô miệng, buồn nôn , dễ bị kích động và hay giật mình. Các phản ứng phụ nghiêm trọng sẽ khác nhau tùy từng loại thuốc nhưng có thể bao gồm trầm cảm, tim đập nhanh, đánh trống ngực, tăng huyết áp, chóng mặt, co giật, đau ngực và khó thở.
Gần đây, FDA đã chấp nhận sử dụng 2 loại thuốc giảm cân trong thời gian dài, đó là Belviq (lorcaserin) và Qsymia. Những loại thuốc giảm cân cần kê đơn này hoạt động bằng cách hướng các thụ thể tại não sẽ phản ứng lại với cảm giác đói theo những cách khác nhau. Belviq sẽ kích hoạt thụ thể serotonin trong não và sẽ giúp bạn ăn ít hơn bằng cách làm bạn cảm thấy no sau khi mới ăn một lượng nhỏ thức ăn. Qsymia là sự phối hợp giữa phentermine và topiramate (một loại thuốc dùng để điều trị co giật và đau nửa đầu), hoạt động bằng cách làm mất cảm giác đói xuất hiện trong não và ảnh hưởng đến việc hệ tiêu hóa phản ứng lại với đồ ăn. Mặc dù cả 2 loại thuốc này đều rất hứa hẹn, nhưng chúng cũng đi kèm với những nguy cơ cảnh bảo về các tác dụng phụ liên quan đến tim mạch:
Trước khi quyết định sử dụng thuốc giảm cân, bạn nên cân nhắc về những nguy cơ của chúng, cũng như về những lựa chọn khác giúp bạn giảm cân an toàn, ví dụ như thay đổi chế độ ăn và luyện tập thể thao hàng ngày.
Cho dù bạn lựa chọn giảm cân bằng phương pháp nào, hãy đảm bảo rằng bạn đã hỏi ý kiến bác sỹ và các chuyên gia tim mạch và chỉ thực hiện theo đúng những hướng dẫn của bác sỹ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh