Các loại thủ thuật đặt ống thông tim

Đặt ống thông tim (cardiac catheterization) là một thủ thuật y tế cho phép nhìn thấy rất chi tiết hình ảnh của động mạch vành. Thủ thuật này cho phép bác sỹ chẩn đoán được loại bệnh hoặc các khuyết tật về tim mà bạn mắc phải. Trong một số trường hợp, đặt ống thông tim cũng là một phương pháp điều trị.

Ống thông là một ống mảnh, đàn hồi. Bác sỹ sẽ đưa ống thông thông qua mạch máu và dẫn đến tim. Thông thường, sẽ đưa ống thông từ mạch máu ở háng, cổ hoặc cánh tay. Bác sỹ cũng có thể sẽ đưa cả thuốc nhuộm màu vào trong ống thông để dễ dàng quan sát các mạch máu và động mạch hơn.

Đặt ống thông tim có thể đo được huyết áp, lưu lượng máu đến tim và lượng khí oxy trong máu của bạn. Bác sỹ cũng có thể lấy mẫu máu của bạn và làm sinh thiết tế bào cơ tim trong suốt quá trình đặt ống thông.

Cắt đốt qua ống thông (Catheter ablation) là một thủ thuật để điều trị một số dạng rối loạn về nhịp tim, bao gồm nhịp tim bất thường hoặc loạn nhịp tim. Bạn sẽ được tiến hành cắt đốt qua ống thông nếu việc dùng thuốc không thể kiểm soát được nhịp tim của bạn. Các lý do khác để tiến hành thủ thuật này bao gồm:

- Rung thất, một rối loạn điện tim có thể gây nguy hiểm đến tính mạng do ngừng tim

- Nhịp nhanh thất, là một loại nhịp tim nhanh có thể đe dọa tính mạng do giảm lượng máu chảy đến cơ thể.

- Rung nhĩ, rung động của nhịp tim giống như do nhận thêm xung điện

- Các đường dẫn truyền phụ, là một tình trạng bẩm sinh khi có thêm một đường dẫn truyền khác, tồn tại giữa tâm nhĩ và tâm thất, gây ra các bất thường về nhịp tim.

Chuyện gì sẽ xảy ra trong quá trình đặt ống thông?

Bác sỹ có thể sẽ tiến hành một số xét nghiệm khác hoặc một số thủ thuật khác trong quá trình đặt ống thông. Ví dụ, họ có thể sẽ sửa chữa những khuyết tật bẩm sinh của tim, như hẹp van động mạch phổi, một tình trạng van động mạch phổi không mở rộng như bình thường. Điều này sẽ làm ngăn chặn lượng máu chảy đến tim. Khi đó, một thiết bị giống như một quả bong bóng nhỏ sẽ được đưa vào cùng với phần cuối của ống thông để nong phần bị hẹp gần van tim bị ảnh hưởng. Quả bong bóng này sẽ giúp mở rộng phần van bị hẹp. Sau đó bác sỹ sẽ loại bỏ quả bóng cùng với ống thông.

Bác sỹ cũng có thể dùng thủ thuật đặt ống thông để điều trị các dị tật về vách ngăn, ví dụ như có lỗ hổng giữa các tâm nhĩ, hoặc ở một bên tim. Trong những trường hợp này, ống thông sẽ mang theo một miếng vá, giống như một chiếc ô và sau đó sẽ đặt thiết bị này vào lỗ hổng giữa các vách ngăn.

Bước đầu tiên của quá trình cắt đốt qua ống thông cũng giống với quá trình đặt ống thông tim, là gây tê và luồn ống thông thông qua tĩnh mạch. Sau đó, năng lượng cường độ cao sẽ được chuyển đến tim thông qua ống thông. Ống thông sẽ chuyển năng lượng đến vùng tim gây ra các bất thường về nhịp tim. Việc này sẽ làm tổn thương một vùng rất nhỏ (vùng gây ra bất thường về nhịp tim và mạch) và vùng này chỉ dài khoảng 0.5cm. Quá trình này sẽ giúp đưa nhịp tim của bạn về mức bình thường.

Mặc dù bạn sẽ tỉnh táo trong suốt quá trình đặt ống thông nhưng bạn sẽ được dùng thuốc an thần để cảm thấy thoải mái hơn. Thuốc sẽ được đưa vào cơ thể thông qua việc truyền tĩnh mạch, do đó, thủ thuật này rất ít xâm lấn.

Các nguy cơ khi đặt ống thông

Đặt ống thông tim được tiến hành tại phòng phẫu thuật. Quá trình chuẩn bị bao gồm nhịn ăn ít nhất 8 tiếng trước khi đặt ống thông. Các nguy cơ rất ít khi xảy ra, nhưng có thể bao gồm:

- Tích tụ dịch giữa tim và màng ngoài tim

- Giảm huyết áp

- Các phản ứng dị ứng với thuốc nhuộm phản quang

- Hình thành các cục máu đông

- Chảy máu quá mức

- Lên cơn đau tim

- Đột quỵ

- Nhịp tim bất thường

Hồi phục

Thời gian hồi phục sau khi đặt ống thông tim thường rất ngắn. Bạn cần nằm ngửa khoảng vài tiếng sau khi tiến hành thủ thuật. Đây là một phương pháp chống chảy máu. Bạn cũng có thể bị đau ở vùng đưa ống thông vào.

Cắt đốt qua ống thông là một thủ thuật rất an toàn, có hiệu quả cao và sẽ kéo dài khoảng 8 tiếng. Trong suốt quá trình này, các nhân viên y tế sẽ kiểm soát các dấu hiệu sinh tồn của bạn ở mức ổn định.

Khi bình phục, bạn sẽ phải nằm trên giường và không được di chuyển để tránh chảy máu.

Trong vài ngày đầu, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi một cách bất thường. Tim có thể thỉnh thoảng bị lỡ nhịp hoặc bị rung. Nhưng khi hồi phục hoàn toàn, những bất thường này sẽ được tự biến mất.

Tổng kết

Bác sỹ sử dụng thủ thuật đặt ống thông tim để chẩn đoán và điều trị rất nhiều tình trạng bệnh tim khác nhau, bao gồm các khuyết tật bẩm sinh và nhịp tim bất thường. Đặt ống thông tim cho phép các bác sỹ có cái nhìn sâu hơn về cấu trúc tim. Các nguy cơ xảy ra thường không phổ biến và thời gian hồi phục thường rất nhanh.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP