Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), người dân nên tiếp tục duy trì chế độ ăn khoa học để có sức khỏe tim mạch tối ưu. Tuy nhiên, không có khuyến nghị về số lượng cholesterol được cung cấp từ thực phẩm, do các nghiên cứu từ AHA không tìm thấy bất kì mối liên hệ nào giữa cholesterol trong chế độ ăn uống và nguy cơ tim mạch.
Theo một nghiên cứu Tư vấn khoa học mới từ AHA, xuất hiện trên tạp chí Circulation tác giả là Tiến sĩ Jo Ann S. Carson là chủ nhiệm - cho biết rằng những thay đổi gần đây trong hướng dẫn chế độ ăn uống để giảm bệnh tim mạch đã thôi thúc nhóm nhà khoa học tiến hành nghiên cứu mới.
Cụ thể, các khuyến nghị gần đây của AHA, Đại học Tim mạch Hoa Kỳ và "Hướng dẫn chế độ ăn uống 2015 - 2020 cho người Mỹ" đã không còn đặt mục tiêu giới hạn rõ ràng cho chế độ ăn kiêng cholesterol. Điều này đi ngược lại các công bố trước kia về giới hạn mức cholesterol trong chế độ ăn uống hạn không quá 300 miligam (mg) mỗi ngày.
Kết quả của cuộc phân tích tổng hợp các nghiên cứu hiện tại và trước đó kết luận không tìm thấy mối liên hệ có thể kết luận giữa mức độ cholesterol trong chế độ ăn uống và nồng độ cholesterol của lipoprotein thấp (LDL) trong máu cao.
Vấn đề với các nghiên cứu quan sát
Các phát hiện từ các nghiên cứu cũng không tìm thấy sự liên quan giữa cholesterol trong chế độ ăn uống và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hơn nữa, các số liệu thống kê cũng chưa thấy sự thay đổi rõ ràng khi điều chỉnh các yếu tố của chế độ ăn uống chẳng hạn như chất xơ, chất béo bão hòa hoặc năng lượng.
Các phương pháp khuyến nghị đưa ra theo nghiên cứu trước kia rất khó để thấy được ảnh hưởng của cholesterol từ các thực phẩm trong chế độ ăn uống so với các chất khác chẳng hạn như chất béo bão hòa bởi vì hầu hết các loại thực phẩm có chứa hàm lượng cholesterol cao cũng chưa một lượng chất béo cao.
Ăn trứng, cholesterol và nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Trung bình cholesterol từ trứng chứa khoảng 185 mg cholesterol và có thể chiếm 1/4 lượng cholesterol trong chế độ ăn uống ở người bình thường.
Tuy nhiên, các nghiên cứu khác nhau đã đưa ra các kết quả khác nhau về mối liên quan giữa lượng trứng và nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tùy thuộc vào phân nhóm của bệnh tim mạch được nghiên cứu.
Ví dụ, một số nghiên cứu trong các quần thể từ Hoa Kỳ, Thụy Điển, Iran và Phần Lan đã không tìm thấy mối liên quan giữa số lượng trứng và nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành. Một nghiên cứu khác thậm chí còn phát hiện ra rằng ăn 7 quả trứng trở lên mỗi tuần có nguy cơ đột quỵ thấp hơn so với việc ăn ít hơn một quả trứng mỗi tuần.
Đối với bệnh suy tim một nghiên cứu ở Hoa Kỳ và một nghiên cứu khác ở Thụy Điển cho thấy nguy cơ cao hơn từ 20 - 30% ở những người ăn nhiều hơn một quả trứng mỗi ngày nhưng kết quả chỉ áp dụng cho nam giới.
Nhìn chung, các nhà nghiên cứu kết luận, "Đối với cả chế độ ăn kiêng cholesterol và trứng, các tài liệu được công bố thường chưa đề cập được chuẩn hóa các số liệu thống kê với nguy cơ mắc bệnh tim mạch"
Tuy nhiên, vẫn lưu ý một số hạn chế đối với các nghiên cứu này, chẳng hạn như các phương pháp trong dịch tễ học dinh dưỡng đã thay đổi đáng kể theo thời gian, hoặc các quần thể nghiên cứu khác nhau có mô hình chế độ ăn uống khác nhau có thể ảnh hưởng đến kết quả. Ví dụ, ở Trung Quốc ăn trứng thuộc chế độ ăn có lợi cho sức khỏe kèm với chất xơ, rau và trái cây.
Thử nghiệm lâm sàng về chế độ ăn uống khoa học
Nghiên cứu cũng đã xem xét 17 thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát đánh giá hiệu quả của các can thiệp chế độ ăn kiêng cholesterol cao.
Các thử nghiệm này đã tìm thấy mối quan hệ phụ thuộc vào liều giữa cholesterol trong chế độ ăn uống và nồng độ cholesterol LDL trong máu cao, nhưng chỉ khi dung nạp một lượng hơn nhiều so với mức cholesterol mà một người thường ăn - ví dụ nạp lượng cholesterol tương đương với 3-7 trứng mỗi ngày .
Xem xét những điều trên, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh thay vì hạn chế số lượng cholesterol trong chế độ ăn kiêng.
Theo tiến sĩ Carson: "Cần cân nhắc về hai khía cạnh của mối liên hệ giữa cholesterol trong chế độ ăn uống và nguy cơ mắc bệnh tim mạch trong chế độ ăn kiêng. Thứ nhất, hầu hết các loại thực phẩm có cholesterol thường có nhiều chất béo bão hòa, có ảnh hưởng lớn đến việc tăng cholesterol LDL. Thứ hai, các chế độ ăn kiêng tốt cho tim như chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải và kiểu DASH (Phương pháp ăn kiêng để ngăn chặn tăng huyết áp) vốn đã có hàm lượng cholesterol thấp.”
Vì vậy, tác giả tiếp tục khuyến nghị "Nên có một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng, bổ sung nhiều trái cây, rau, ngũ cốc, các sản phẩm từ sữa ít béo hoặc không béo, thịt nạc, thịt gia cầm, cá hoặc protein từ thực vật như các loại đậu và hạt . "
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
