Kênh nhĩ thất

Định nghĩa

Kênh nhĩ thất là sự bất thường của tim lúc mới sinh (bất thường bẩm sinh). Khuyết tật vách liên nhĩ thất, xảy ra khi có lỗ giữa các buồng tim và các vấn đề với van tim, điều chỉnh lưu lượng máu trong tim.

Khiếm khuyết kênh nhĩ thất cho phép máu lưu thông thêm đến phổi. Vấn đề tiếp theo làm việc tim làm việc quá sức và gây ra giãn to.

Khiếm khuyết kênh nhĩ thất thường liên quan với hội chứng Down. Nếu không chữa trị, khiếm khuyết kênh nhĩ thất có thể gây ra suy tim và tăng áp động mạch phổi. Để khắc phục lỗi này, các bác sĩ thường khuyên nên phẫu thuật trong năm đầu tiên của cuộc sống để đóng lỗ và tái tạo lại các van.

Các triệu chứng

Có hai loại kênh nhĩ thất phổ biến - một phần và hoàn toàn. Hình thức một phần liên quan đến hai ngăn nhĩ. Hình thức hoàn toàn cho phép máu đi tự do trong tất cả bốn buồng tim.

Kênh nhĩ thất hoàn toàn

Các dấu hiệu và triệu chứng của kênh truyền nhĩ thất hoàn toàn thường phát triển trong vài tuần đầu tiên của cuộc sống. Chúng bao gồm:

Khó thở.

Ăn không ngon miệng.

Chậm tăng cân.

Da và môi xanh tím.

Nếu em bé có kênh truyền nhĩ thất hoàn toàn, cũng có thể phát triển các dấu hiệu và triệu chứng của suy tim, bao gồm:

Mệt mỏi.

Thở khò khè.

Sưng phù ở chân, mắt cá chân và bàn chân.

Trọng lượng đột ngột tăng do giữ nước.

Quá nhiều mồ hôi.

Giảm sự tỉnh táo.

Nhịp tim nhanh hoặc bất thường.

Kênh nhĩ thất một phần

Các dấu hiệu và triệu chứng của kênh truyền nhĩ thất một phần có thể không xuất hiện cho đến tuổi trưởng thành. Khi trở nên đáng chú ý, dấu hiệu và triệu chứng có thể liên quan đến phát triển những biến chứng như là kết quả của khuyết tật, và có thể bao gồm:

Nhịp tim bất thường (loạn nhịp).

Suy tim.

Tăng áp động mạch phổi.

Liên lạc với bác sĩ nếu phát triển bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng sau đây. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy suy tim hoặc biến chứng khác của kênh truyền nhĩ thất:

Ăn không ngon miệng.

Trẻ sơ sinh và trẻ em không tăng cân.

Khó thở.

Dễ dàng mệt mỏi.

Sưng phù chân, mắt cá chân hoặc bàn chân.

D hơi xanh.

Một số em bé với kênh nhĩ thất một phần có thể không có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng ở tuần, tháng hoặc thậm chí nhiều năm, tùy thuộc vào mức độ của khuyết tật. Nhưng, bất cứ lúc nào các dấu hiệu hoặc triệu chứng trên bắt đầu xuất hiện, tìm kiếm sự chăm sóc y tế.

Nguyên nhân

Kênh nhĩ thất xảy ra trong quá trình phát triển của thai, khi tim của em bé đang phát triển. Khi một số yếu tố, chẳng hạn như hội chứng Down, có thể làm tăng nguy cơ kênh nhĩ thất, nhiều trường hợp không rõ nguyên nhân.

Chức năng tim bình thường

Tim được chia thành bốn buồng, hai bên phải và bên trái. Trong thực hiện công việc cơ bản, bơm máu đi khắp cơ thể - tim bên trái và bên phải cho các nhiệm vụ khác nhau. Phía bên phải di chuyển máu vào các mạch dẫn đến phổi. Trong phổi, lấy oxy trong máu, rồi trở về bên trái tim. Tim trái bơm máu vào động mạch chủ, lưu thông máu đến các phần còn lại của cơ thể. Van tim kiểm soát dòng chảy máu vào và ra các buồng tim. Những van này mở cho phép máu di chuyển đến buồng tiếp theo hoặc các động mạch, và đóng để giữ cho máu không chảy ngược.

Lỗ trong thành tim

Trong kênh truyền nhĩ thất một phần, lỗ tồn tại trong vách ngăn phân tách các khoang phía trên (tâm nhĩ) của tim. Ngoài ra, van hai lá trên và dưới bên buồng tim trái không thể đóng hoàn toàn (hở van hai lá).

Trong kênh nhĩ thất hoàn toàn, một lỗ lớn ở trung tâm của tim, nơi có thành giữa các buồng trên (tâm nhĩ) và ngăn dưới (tâm thất). Thay vì hai van riêng biệt - bên phải (ba lá) và một bên trái (hai lá) - van lớn tồn tại giữa trên và dưới. Và van này không thể đóng chặt.

Máu giàu oxy và nghèo oxy kết hợp thông qua lỗ vách ngăn, van bất thường dẫn máu vào buồng tim thấp (tâm thất). Những vấn đề này làm cho tim làm việc nhiều hơn, gây ra gián to.

Các yếu tố nguy cơ

Mặc dù nguyên nhân chính xác của kênh nhĩ thất không rõ, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ khuyết tật tim bẩm sinh, chẳng hạn như:

Hội chứng Down. Hội chứng Down là một điều kiện di truyền, kết quả thêm một nhiễm sắc thể 21.

Sởi đức (rubella). Hay bệnh virus khác trong thời kỳ đầu mang thai.

Di truyền. Có cha hoặc mẹ, những người đã có khiếm khuyết tim bẩm sinh.

Uống rượu. Uống quá nhiều rượu trong thời kỳ mang thai.

Tiểu đường. Bệnh tiểu đường khó kiểm soát trong thai kỳ.

Dùng một số loại thuốc. Chẳng hạn như thuốc isotretinoin (Accutane) điều trị mụn trứng cá trong thời kỳ mang thai. Kiểm tra với bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào trong khi đang mang thai và ngay cả khi đang chuẩn bị có thai.

Các biến chứng

Điều trị kênh nhĩ thất giúp tránh những biến chứng tiềm năng, chẳng hạn như

Viêm phổi. Nếu kênh nhĩ thất không được điều trị, có thể có bệnh viêm phổi - bệnh nhiễm trùng phổi nghiêm trọng tái phát.

Giãn các buồng tim (cardiomegaly). Tăng cường lưu lượng máu qua tim buộc nó làm việc khó hơn bình thường, gây ra giãn.

Suy tim. Nếu không điều trị, kênh nhĩ thất thường dẫn đến suy tim - tình trạng trong đó tim không thể bơm đủ máu để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.

Tăng áp động mạch phổi. Khi tâm thất trái yếu đi và không thể bơm đủ máu, gia tăng áp lực qua các tĩnh mạch phổi đến các động mạch trong phổi, gây ra tăng áp trong phổi .

Các biến chứng sau này

Mặc dù triển vọng điều trị cải thiện rất nhiều cho kênh nhĩ thất, một số người phải phẫu thuật vẫn có thể có nguy cơ bị các vấn đề liên quan sau này trong cuộc sống:

Hở van tim.

Hẹp van tim.

Nhịp tim bất thường (loạn nhịp tim).

Khó thở liên quan đến bệnh mạch máu phổi.

Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của những biến chứng bao gồm khó thở và mệt mỏi, nhịp tim nhanh. Trong một số trường hợp, chẳng hạn như van tim bị hở, phẫu thuật lần thứ hai có thể là cần thiết.

Các xét nghiệm và chẩn đoán

Nếu có kênh nhĩ thất một phần, bác sĩ có thể không phát hiện được bất cứ điều gì sai. Tuy nhiên, nếu có kênh nhĩ thất hoàn toàn, dấu hiệu và triệu chứng thường trở nên đáng chú ý trong vòng vài tuần đầu tiên của cuộc sống.

Các xét nghiệm giúp chẩn đoán khiếm khuyết kênh nhĩ thất bao gồm:

Khám sức khỏe. Bác sĩ có thể nghi ngờ khiếm khuyết tim như kênh nhĩ thất, nếu em bé khó thở hoặc gặp khó trong việc cho ăn và tăng cân. Bác sĩ cũng có thể nghi ngờ khuyết tật tim nếu nghe thấy tiếng thổi tim - âm thanh bất thường gây ra bởi dòng máu chảy hỗn loạn.

Siêu âm tim. Các bác sĩ thường sử dụng siêu âm tim để chẩn đoán kênh nhĩ thất. Thử nghiệm này sử dụng sóng âm để tạo hình ảnh mà các bác sĩ có thể xem trên màn hình video. Trong kênh nhĩ thất, siêu âm tim cho thấy một lỗ trong thành giữa các buồng tim và bất thường van. Vì thủ thuật này có thể theo dõi lưu lượng máu, nó cũng cho thấy máu di chuyển qua các lỗ từ bên trái sang bên phải của tim, cho phép máu giàu oxy và nghèo oxy kết hợp.

Đặt ống thông. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng ống thông tim để chẩn đoán kênh nhĩ thất. Trong thủ thuật này, bác sĩ đưa một ống thông vào động mạch hoặc tĩnh mạch ở háng và đến tim. Thuốc nhuộm được tiêm qua ống thông để làm cho các cấu trúc tim có thể nhìn thấy trên hình ảnh X quang. Ống thông cũng cho phép các bác sĩ đo áp lực buồng tim và mạch máu.

Phương pháp điều trị và thuốc

Phẫu thuật là cần thiết để sửa chữa các khiếm khuyết cả hai kênh nhĩ thất hoàn toàn và một phần. Lỗ trong vách ngăn được đóng lại bằng cách sử dụng một hoặc hai bản vá. Các bản vá trong tim vĩnh viễn, trở thành một phần vách ngăn của tim.

Đối với khiếm khuyết một phần, phẫu thuật cũng liên quan đến việc sửa chữa van hai lá, làm cho nó đóng chặt. Nếu sửa chữa là không thể, van có thể cần phải được thay thế.

Nếu em bé có kênh nhĩ thất hoàn toàn, phẫu thuật cũng bao gồm tách hai van, và sửa chữa vách ngăn. Nếu tạo lại van thành hai van là không thể, thay thế van tim có thể là cần thiết.

Sau khi phẫu thuật

Nếu kênh nhĩ thất đã được sửa chữa thành công bằng phẫu thuật, có khả năng sẽ có cuộc sống bình thường, thường không có hạn chế hoạt động.

Tuy nhiên, cần theo dõi chăm sóc cả đời với bác sĩ chuyên khoa tim, người chuyên về bệnh tim bẩm sinh. Đề nghị theo dõi thường là mỗi năm một lần, trừ khi kéo dài vấn đề, chẳng hạn như van tim bị hở. Trong trường hợp đó, theo dõi sẽ thường xuyên hơn.

Cũng có thể cần phải dùng kháng sinh dự phòng trước khi thủ tục nhất định, thủ tục nha khoa và phẫu thuật khác nếu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng như viêm nội tâm mạc, nhiễm trùng do vi khuẩn. Thông thường, điều này khi có một số khiếm khuyết còn lại sau khi phẫu thuật, van nhân tạo hoặc đã sửa chữa với chất liệu nhân tạo.

Nhiều người phẫu thuật kênh nhĩ thất không cần phải phẫu thuật bổ sung. Tuy nhiên, một số biến chứng, chẳng hạn như hở van tim, có thể yêu cầu điều trị lại.

Mang thai

Khi kênh nhĩ thất được phẫu thuật sửa chữa trước khi bất kỳ tổn thương phổi vĩnh viễn xảy ra, phụ nữ thường có thể mong đợi để có thai kỳ bình thường. Mang thai là không nên, tuy nhiên, nếu tổn thương tim hoặc phổi nghiêm trọng xảy ra trước khi phẫu thuật. Kết quả đánh giá bởi bác sĩ chuyên khoa tim được thông báo trước khi phụ nữ mang thai hoặc sửa chữa kênh nhĩ thất.

Đối phó và hỗ trợ

Chăm sóc cho một đứa trẻ bị khuyết tật tim bẩm sinh có thể là đáng sợ và đầy thử thách. Dưới đây là một số chiến lược có thể giúp làm cho dễ dàng hơn:

Tìm kiếm sự hỗ trợ. Yêu cầu sự giúp đỡ từ các thành viên trong gia đình và bạn bè. Nói chuyện với bác sĩ tim mạch về các nhóm hỗ trợ và các loại hỗ trợ có sẵn.

Ghi lại lịch sử sức khỏe. Chẩn đoán, thuốc men, phẫu thuật và các thủ tục khác và các ngày được điều trị, và bất kỳ thông tin khác quan trọng về chăm sóc. Cũng hữu ích, bao gồm một bản sao báo cáo từ bác sĩ phẫu thuật trong hồ sơ. Thông tin này sẽ giúp nhớ lại việc chăm sóc đã nhận được, và nó hữu ích cho các bác sĩ, những người không quen với em bé xem xét lịch sử sức khỏe. Thông tin này cũng sẽ giúp quá trình đổi bác sĩ điều trị.

Nói về mối quan tâm. Khi phát triển, có thể lo lắng về các hoạt động, trong đó có thể tham gia một cách an toàn. Nhiều trẻ em không có hạn chế, nói chuyện với bác sĩ tim mạch, để có hoạt động tốt nhất. Nếu một số giới hạn, khuyến khích trong các mục khác hơn là tập trung vào những gì không thể làm. Nếu các vấn đề khác về mối quan tâm sức khỏe, thảo luận với bác sĩ tim mạch.

Mặc dù mọi hoàn cảnh khác nhau, hãy nhớ rằng nhiều trẻ em bị dị tật tim bẩm sinh lớn lên sống một cuộc sống lành mạnh.

Phòng chống

Trong hầu hết trường hợp, kênh nhĩ thất không thể được ngăn chặn. Nếu có lịch sử gia đình của các khuyết tật tim hoặc nếu có một đứa con bị khuyết tật tim bẩm sinh, nói chuyện với một cố vấn di truyền và bác sĩ chuyên khoa tim trước khi mang thai lần nữa.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP