I. ĐẠI CƯƠNG
– U trung thất thường gặp ở trẻ bao gồm lành và ác tính, thường gặp có nang phế quản, thực quản đôi. Ngoài ra còn có các khối teratoma, u tyến ức, các u neuroblastoma, ganglioneuroma…
– Phẫu thuật bằng robot có lợi thế do khớp tay robot có thể xoay linh hoạt, rất thuận lợi cho phẫu tích quanh các khối u của trung thất, góp phần bảo đảm phẫu tích chi tiết khối u.
II. CHỈ ĐỊNH
Các khối u trung thất ở trẻ em lành tính, ác tính chưa có di căn nhiều, mức độ xâm lấn mang tính khu trú.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Thương tổn quá lớn lan tỏa, dính nhiều.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện
Bác sỹ, điều dưỡng, kỹ thuật viên đã được đào tạo.
2. Phương tiện
– Bộ dụng cụ phẫu thuật nội soi lồng ngực.
– Hệ thống dao mổ điện, dao siêu âm hoặc ligasure; Endo- GIA, —–Clip có khóa polymer ( Weck Hem-o-lok các cỡ 5 – 10mm.
3. Người bệnh và gia đình
Được khám, chẩn đoán, tư vấn, thực hiện các xét nghiệm cần thiết trong giới hạn và đã có cam kết phẫu thuật.
4. Hồ sơ bệnh án
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Kiểm tra hồ sơ bệnh án
Họ tên bệnh nhi, tuổi, bố, mẹ, địa chỉ, số điện thoại liên hệ, các chỉ số xét nghiệm, chẩn đoán, chỉ định điều trị, phương pháp phẫu thuật dự kiến, cam kết trước phẫu thuật.
2. Kiểm tra người bệnh
Tình trạng toàn thân, bệnh lý kèm theo, tình trạng dị ứng.
3. Thực hiện kỹ thuật
3.1.Gây mê thông khí một phổi
Bệnh nhi được đặt nằm ngửa, gây mê toàn thân, đặt kiểm soát thông khí, làm sẹp bên phổi bệnh.
3.2.Tư thế bệnh nhi tùy theo vị trí thương
– Cắt u trung thất trước
– Tư thế bệnh nhi phẫu thuật quay nghiêng 45 độ sang bên đối diện, có kê gối dưới sườn-lưng
– Vị trí các trocar được lựa chọn, điều chỉnh theo vị trí giải phẫu thương tổn và dụng cụ thích hợp có thể vào bên phải hay bên trái lồng ngực. Có thể đặt vòng quanh nếp dưới vú ở tr lớn trong phẫu thuật cắt tuyến ức.
+ Trocar 1: vào vị trí liên sườn 4 đường nách trước hay 5 đường nách giữa cho optic 300 5mm.
+ Trocar 2: vào vị trí liên sườn 3 đường nách giữa.
+ Trocar 3: vào vị trí liên sườn 5 đường giữa đòn.
Vị trí đặt cắt u trung thất trước trên khác theo Áp lực lồng ngực bơm khí CO2 từ 6-8mmHg.
– Cắt u trung thất sau dưới
– Tư thế bệnh nhi phẫu thuật quay nghiêng 90 độ sang bên đối diện, có kê gối dưới sư n bên đối diện.
– Vị trí các trocar được lựa chọn, điều chỉnh theo vị trí giải phẫu thương tổn và dụng cụ thích hợp.
+ Trocar 1: vào vị trí liên sườn 4-5 đường nách giữa cho optic 300 5mm.
+ Trocar 2: vào vị trí liên sườn 6-7 khoảng đường nách trước.
+ Trocar 3: vào vị trí liên sườn 2-3 đường nách trước.
– Cắt u trung thất sau trên-giữa
– Tư thế bệnh nhi phẫu thuật quay nghiêng 90 độ sang bên đối diện, có kê gối dưới sườn bên đối diện.
– Vị trí các trocar được lựa chọn, điều chỉnh theo vị trí giải phẫu thương tổn và dụng cụ thích hợp.
+ Trocar 1: vào vị trí liên sườn 6-7 đường nách giữa cho optic 300 5mm.
+ Trocar 2: vào vị trí liên sườn 4-5 khoảng đường nách trước.
+ Trocar 3: vào vị trí liên sườn 4 -5 dưới mỏm xương bả vai.
3.3.Kỹ thuật cắt u
– Soi tìm, đánh giá thương tổn, mở màng phổi trung thất, bộc lộ khối thương tổn, cắt bỏ theo giải phẫu.
– Sau khi cắt rời thương tổn, đặt thương tổn vào túi đựng bệnh phẩm.
– Rửa, kiểm tra diện cắt, nở phổi.
– Đặt dẫn lưu khoang màng phổi với hệ thống hút điều khiển áp lực khi cần.
– Thương tổn bệnh được lấy qua lỗ đặt camera mở rộng.
– Đóng các vết mổ. Kết thúc phẫu thuật, chuyển tư thế bệnh nhi về trung gian, thông khí hai phổi được tái lập.
– Thông báo tình trạng bệnh nhi trong quá trình phẫu thuật với gia đình bệnh nhi.
– Chuyển bệnh phẩm xét nghiệm theo yêu cầu.
VI. THEO DÕI
– Tình trạng tràn khí, máu, dịch khoang màng phổi qua dẫn lưu khoang màng phổi với hệ thống hút liên tục có van chống trào ngược.
– Hồi sức, cân bằng điện giải, chống nhiễm khuẩn, trừ đau.
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
– Các chảy máu ảnh hưởng huyết động cần được kiểm soát, xử lí cầm máu lại.
– Tràn khí do thương tổn đường thở, có ảnh hưởng chức năng hô hấp thì cần can thiệp khắc phục làm kín đường thông khí.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
