I. Đại cương
Viêm nang lông là tình trạng viêm nông một hoặc nhiều nang lông. Bệnh gặp ở bất kỳ lứa tuổi nào, nhất là thanh thiếu niên và người trẻ.
Nguyên nhân chủ yếu là tụ cầu vàng và trực khuẩn mủ xanh (Pseudomonas aeruginosa). Ngoài ra có thể do các nguyên nhân khác: nấm, virus, viêm nang lông không do vi khuẩn.
II. Chẩn đoán
a) Lâm sàng
- Tổn thương là những sẩn nhỏ ở nang lông, trên có vảy tiết, không đau, sau vài ngày tiến triển, tổn thương có thể khỏi không để lại sẹo.
- Vị trí ở bất kỳ vùng da nào của cơ thể, trừ ở lòng bàn tay bàn chân, thường gặp nhất là ở đầu, mặt, cổ, lưng, mặt ngoài cánh tay, đùi, sinh dục, cẳng tay và cẳng chân....
-Số lượng tổn thương nhiều hay ít tùy theo từng trường hợp. Hầu hết các trường hợp chỉ có một vài tổn thương đơn độc và dễ dàng bỏ qua. Nhiều người bệnh có nhiều thương tổn, tái phát nhiều lần làm ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
b) Cận lâm sàng: xác định nguyên nhân
- Nuôi cấy vi khuẩn
- Soi nấm trực tiếp nhuộm mực Parker
III. Điều trị
a) Nguyên tắc
- Loại bỏ các yếu tố thuận lợi
- Vệ sinh cá nhân: rửa tay thường xuyên bằng xà phòng sát khuẩn…
- Tránh cào gãi, kích thích thương tổn.
- Tùy từng bệnh nhân cụ thể mà chỉ cần dùng dung dịch sát khuẩn kết hợp với kháng sinh bôi tại chỗ hoặc kháng sinh toàn thân.
b) Cụ thể
- Dung dịch sát khuẩn: có thể dùng một trong các dung dịch sát khuẩn sau, Sát khuẩn ngày 2-4 lần
- § Povidon-iodin 10%
- § Hexamidine 0,1%
- § Chlorhexidine 4%
- Thuốc kháng sinh bôi tại chỗ: dùng một trong các thuốc sau:
- § Kem hoặc mỡ axít fucidic, bôi 1- 2 lần/ngày
- § Mỡ mupirocin 2%, bôi 3 lần/ngày
- § Mỡ neomycin, bôi 2- 3 lần/ngày.
- § Kem silver sulfadiazin 1%, bôi 1-2 lần/ngày
- § Dung dịch erythromycin, bôi 1-2 lần/ngày
- § Dung dịch clindamycin, bôi 1-2 lần/ngày
Bôi thuốc lên tổn thương sau khi sát khuẩn, thời gian điều trị từ 7-10 ngày.
- Trường hợp nặng cần phối hợp điều trị tại chỗ kết hợp với toàn thân bằng một trong các kháng sinh sau:
|
Kháng sinh |
Liều lượng |
|
|
Người lớn |
Trẻ em |
|
|
Cloxacilin |
Uống, tiêm bắp hoặc tĩnh mạch cứ 6 gờ dùng 250-500mg |
Dưới 20kg cân nặng, cứ 6 giờ dùng liều 12,5-25mg/kg |
|
Amoxicillin/Clavulanic |
875/125mg x 2 lần/ngày, uống |
25mg/kg/ngày chia 2 lần, uống |
|
Clindamycin |
300-400mg x 3 lần/ngày, uống hoặc truyền tĩnh mạch |
10-20mg/kg/ngày chia ba lần, uống hoặc truyền tĩnh mạch |
|
Trường hợp do tụ cầu vàng kháng methicilin |
||
|
Vancomycin |
30mg/kg/ngày, chia 4 lần (không dùng quá 2g/ngày). Pha loãng truyền TM chậm |
40mg/ngày chia 4 lần (cứ 6 giờ tiêm TM chậm hoặc truyền TM 10mg/kg) |
Thời gian điều trị từ 7-10 ngày. Trường hợp do nấm hoặc nguyên nhân khác cần điều trị theo nguyên nhân cụ thể.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
