Mỗi năm tại Mỹ có khoảng 3.500 trẻ tử vong có liên quan đến các vấn đề về giấc ngủ, bao gồm cả hội chứng chết đột ngột ở trẻ sơ sinh (SIDS). Theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), số lượng các ca tử vong ở trẻ sơ sinh giảm đi một cách đáng kể từ những năm 1990, sau khi một chiến dịch quốc gia tại Mỹ về việc đảm bảo an toàn khi ngủ cho trẻ nhấn mạnh đến việc nên để trẻ ngủ trong tư thế nằm ngửa. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tỷ lệ trẻ sơ sinh đột tử lại đang có xu hướng giảm chậm và chững lại, và tỷ lệ tai nạn ngạt và nghẹt thở ở trẻ nhỏ trong khi ngủ lại tăng tới 21,4 ca tử vong/100.000 trẻ năm 2014.
Trẻ sơ sinh nên nằm gần cha mẹ
Trẻ sơ sinh nên nằm cùng phòng với cha mẹ, nhưng không cùng giường với cha mẹ, để làm giảm nguy cơ mắc phải hội chứng chết đột ngột ở trẻ sơ sinh (SIDS). Đây là hướng dẫn mới nhất của Viện Nhi khoa Hoa Kỳ.
Khuyến cáo này nói rằng, trẻ sơ sinh nên được ngủ cùng phòng với cha mẹ ít nhất là trong 6 tháng đầu đời và lý tưởng nhất là trong suốt 1 năm đầu tiên sau khi sinh. Việc này có thể sẽ làm giảm nguy cơ mắc phải hội chứng chết đột ngột đi khoảng 50%, theo như lời của các tác giả đưa ra hướng dẫn này.
“Ngủ cùng phòng đem đến rất nhiều lợi ích cho trẻ” Bác sỹ Paul Jarris tại Trung tâm March of Dimes cho biết. Nguyên nhân là vì trẻ có thể luôn ở trong tầm kiểm soát của cha mẹ, và việc ngủ chung phòng sẽ đem lại nhiều thuận tiện trong việc chăm sóc, dỗ dành và cho trẻ ăn hơn, đặc biệt và vào ban đêm. Vì trẻ ở gần cha mẹ, nên cha mẹ có thể sẽ phát hiện sớm hơn bất cứ một dấu hiệu bất thường nào của trẻ, chẳng hạn như việc bị lạnh quá, nóng quá, hay bị các vật chèn ép. Điều này giảm đáng kể các yếu tố nguy cơ gây nên hội chứng SIDS.
Tuy nhiên, một điều khác, quan trọng hơn, đó là mặc dù ngủ chung phòng, nhưng trẻ vẫn cần có khu vực ngủ riêng, ví dụ như trong nôi hoặc trong cũi riêng biệt với giường của cha mẹ. Không bao giờ được để trẻ ngủ trên các bề mặt mềm và lún như ghế dài hoặc ghế tựa, các bác sỹ cảnh báo.
Hướng dẫn mới này cũng cảnh báo rằng, trẻ nhỏ cũng không nên ngủ cùng một giường với cha mẹ. Trẻ chỉ cần ở cùng giường với mẹ mỗi khi được cho bú trong đêm, ngoài khoảng thời gian này ra, trẻ nên được ngủ trong nôi hoặc cũi riêng của mình. Theo các tác giả hướng dẫn, thì “việc cho con bú cũng có thể giảm tới 70% nguy cơ mắc phải hội chứng SIDS”.
Ngoài ra, bởi vì rất nhiều bà mẹ thường buồn ngủ và đôi khi là ngủ quên khi đang cho con bú trên giường, nên Viện Nhi khoa Hoa Kỳ cũng đưa ra lời khuyên là không nên để các loại gối, chăm mềm và các thứ đồ mềm lún khác trên giường của cha mẹ, vì những thứ đồ này có thể sẽ khiến trẻ bị ngạt thở (trong trường hợp mẹ ngủ quên khi đang cho bú).
Lời khuyên về an toàn giấc ngủ của trẻ nhỏ
Ngoài việc ngủ chung phòng và cho con bú mẹ, khuyến cáo của Viện Nhi Khoa Hoa Kỳ về việc tạo ra môi trường ngủ an toàn cho trẻ còn bao gồm các chú ý sau:
-
Đặt trẻ nằm ngủ trong tư thế nằm ngửa, trên một mặt phẳng cứng, như mặt nôi, hoặc cũi, với đệm và ga trải vừa khít.
-
Giữ các vật bông mềm, như gấu bông, chăn, gối, đồ chơi mềm xa khỏi cũi, nôi ngủ của trẻ. Nôi, cũi của trẻ chỉ nên có đệm phẳng mà không có đồ chơi hay bất cứ thứ gì khác.
-
Tránh cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, đồ uống có cồn hoặc các loại thuốc bất hợp pháp chẳng hạn như ma túy hay các chất kích thích. Điều này bao gồm cả hạn chế việc cha mẹ sử dụng các loại chất nói trên khi có trẻ sơ sinh trong nhà.
-
Không bao giờ nên đặt trong phòng trẻ các thiết bị kiểm soát nhà hoặc các thiết bị khác, như thiết bị định vị hoặc màn hình để làm giảm nguy cơ mắc hội chứng SIDS của trẻ.
Mặc dù nguy cơ mắc phải hội chứng SIDS cao nhất khi trẻ từ 1-4 tháng, nhưng các bằng chứng cho thấy, những vật, đồ chơi bằng bông mềm vẫn là một loại đồ chơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với cả những trẻ lớn tuổi hơn. Do vậy, việc loại bỏ các đồ chơi bông mềm khỏi giường ngủ của trẻ còn được khuyến cáo mở rộng cho trẻ đến 1 tuổi hoặc hơn nữa
Tuy nhiên, một chuyên gia nhi khoa nói rằng, việc ngủ chung phòng mà không chung giường với trẻ có thể sẽ rất khó chấp nhận với một số phụ huynh và đây có thể là một khuyến nghị gây ra nhiều tranh cãi nhất. Mỗi bậc cha mẹ lại có quan điểm khác nhau. Có người muốn trẻ sẽ ngủ trên giường mình, ngay bên cạnh mình, nhưng một số người khác sẽ muốn trẻ có phòng riêng để ngủ. Do vậy, bạn có thể thực hiện theo ý muốn của mình nhưng phải luôn chắc chắn rằng đã áp dụng các biện pháp an toàn cho giấc ngủ của trẻ.
Theo bác sỹ David Mendez, một chuyên gia về trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Nhi Nicklaus, Miami, Hoa Kỳ, thì ông lại quan tâm đến các vấn đề khác có liên quan đến hội chứng SIDS hơn, ví dụ như hút thuốc lá hoặc đệm quá mềm. “Nếu phòng ngủ của bạn có nhiều khói thuốc lá, thì bạn nên để trẻ có phòng riêng khi ngủ sẽ tốt hơn” – Mendez nói. Ngoài ra, theo Mendez thì việc cho trẻ ngủ trên đệm cứng, tránh xa các loại gối mềm và đồ chơi bằng bông sẽ là những việc làm đóng vai trò lớn hơn trong việc dự phòng hội chứng SIDS, so với việc ngủ chung phòng với trẻ.
Khuyến cáo này của Viện Nhi Khoa Hoa Kỳ đã được đăng tải trực tuyến vào ngày 24/10/2016 trên tạp chí Nhi khoa (Pediatrics) và sẽ được công bố trong hội thảo thường niên của Viện Nhi khoa Hoa Kỳ tại San Francisco.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh