Hầu hết các bộ phận trên cơ thể đều có thể thực hiện phẫu thuật, tuy nhiên không nên xem nhẹ việc lựa chọn thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ. Kết quả thường là vĩnh viễn, do đó điều quan trọng là phải quyết định chắc chắn, chọn một chuyên gia phù hợp và phải có mục đích đúng đắn.
Trước khi phẫu thuật, bác sĩ phẫu thuật có thể yêu cầu tư vấn bệnh nhân nếu nghi ngờ có một vấn đề tiềm ẩn nào đó không thể giải quyết bằng phẫu thuật được hoặc nếu khi bệnh nhân có dấu hiệu của Rối loạn mặc cảm ngoại hình (Body Dysmorphic Disorder). Tình trạng này khiến bệnh nhân nghĩ rằng có điều gì đó không ổn với ngoại hình của họ, trong khi những quan sát khách quan thì không có.
Phẫu thuật tái tạo cấu trúc là một mảng khác của phẫu thuật thẩm mỹ. Phương pháp này nhằm cải thiện chức năng và đem đến một ngoại hình bình thường cho phần cơ thể bị tổn thương, ví dụ tái tạo vú sau phẫu thuật cắt vú. Nhưng trong bài viết này sẽ không đề cập đến mảng này.
Phân loại và ứng dụng
Hiện nay có nhiều thủ thuật thẩm mỹ cho những bộ phận khác nhau trên cơ thể.
Phẫu thuật ngực
Phụ nữ có thể tìm đến phẫu thuật ngực để cải thiện vóc dáng. Phẫu thuật tạo hình vú bao gồm:
Bơm ngực thông thường được thực hiện bằng cách sử dụng các bộ phận giả chứa dung dịch muối hoặc gel silicon. Hiện nay đôi khi ghép mỡ được chọn lựa.
Phẫu thuật được chọn lựa khi bệnh nhân nữ cảm thấy ngực của họ quá nhỏ, hoặc ngực bên này to hơn bên kia, hoặc ngực bị thay đổi do mang thai, cho con bú. Một số phụ nữ lớn tuổi hơn chọn lựa điều trị khi ngực của họ bị chảy xệ do da mất tính đàn hồi.
Ở một số phụ nữ, bơm ngực giúp họ cảm thấy tự tin hơn và cải thiện đời sống tình dục. Tuy nhiên, một số khác lại thấy vấn đề không được giải quyết sau điều trị. Đó là lý do tại sao khuyến khích phụ nữ cần được tư vấn trước tiên.
Thu nhỏ ngực giúp bệnh nhân giảm các bất tiện về thể chất, trong khi bơm ngực liên quan nhiều hơn đến ngoại hình. Thu nhỏ ngực cũng làm giảm nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ có nguy cơ cao.
Nâng ngực (mastopexy) bao gồm việc loại bỏ da và mô tuyến để làm ngực nhỏ hơn và sắp xếp các mô còn lại để làm cho vú được nâng cao hơn.
Tùy thuộc vào khối lượng mô mất đi hoặc bệnh nhân mong muốn, nâng ngực có thể được kết hợp với cấy ghép. Mặc dù tương tự với thu nhỏ ngực khi cả hai đều loại bỏ một số lượng mô nhất định, nhưng nâng ngực thường không được bảo hiểm chi trả vì không cần thiết về mặt y tế.
Phẫu thuật thu nhỏ ngực ở nam giới để điều trị chứng vú to ở nam, một tình trạng mô vú phát triển quá mức. Phẫu thuật có thể thực hiện bằng phương pháp hút mỡ với nhiều kiểu sẹo khác nhau, nhưng thường được ẩn quanh núm vú hoặc quầng vú.
Hút mỡ
Hút mỡ hoặc phẫu thuật loại bỏ mỡ hỗ trợ bởi lực hút sử dụng một sống thông mỏng hoặc ống kim loại rỗng để hút mỡ từ các bộ phận của cơ thể. Thông thường là bụng, đùi, mông, hông, sau cánh tay và cổ. Hút mỡ cũng được dùng để thu nhỏ ngực cho nam giới.
Các công cụ được sử dụng trong phẫu thuật hút mỡ là các thiết bị tiêu chuẩn, siêu âm, và laser. Tất cả đều tham gia vào việc hút mỡ qua một ống rỗng.
Để tránh biến chứng, số lượng mỡ được giới hạn để bác sĩ có thể lấy đi một cách an toàn. Số lượng mỡ giới hạn này sẽ tùy thuộc vào việc bệnh nhân có nhập viện hay về nhà ngay sau khi phẫu thuật.
Hút mỡ không nên được xem là một thủ thuật giảm cân. Khi được thực hiện cho đúng bệnh nhân, mục tiêu của hút mỡ giúp cải thiện đường nét cơ thể và giảm thiểu các vùng tích tụ mỡ.
Biến chứng thường hiếm nhưng cũng có thể xảy ra. Biến chứng bao gồm sự tụ máu dưới da, nhiễm trùng, thay đổi cảm giác, phản ứng dị ứng, tổn thương các cấu trúc và những kết quả không mong muốn. Trước điều trị, bác sĩ phải thảo luận với bệnh nhân về những vấn đề này.
Hút mỡ không làm giảm các nguy cơ phát triển đái tháo đường, bệnh tim, và tăng huyết áp.
Phẫu thuật âm đạo
Tạo hình âm hộ, tạo mình môi âm hộ, thu nhỏ môi bé hoặc thu nhỏ môi âm hộ liên quan đến phẫu thuật các môi lớn, môi bé của âm hộ (một phần của bộ phận sinh dục nữ). Phẫu thuật nhằm mục đích giảm kích thước môi âm hộ bị kéo dài, đây là một phần của tạo hình âm đạo.
Các bằng chứng khoa học và lâm sàng còn thiếu để hướng dẫn các bác sĩ phẫu thuật phụ khoa về sự an toàn và hiệu quả của các thủ thuật thẩm mỹ âm đạo.
Tạo hình cơ thể
Tạo hình bụng giúp định hình và làm săn chắc vùng bụng. Da và mỡ dư thừa được loại bỏ khỏi vùng bụng giữa và bụng dưới, mục tiêu làm săn chắc cơ và cân cơ của thành bụng.
Phương pháp này thích hợp cho phụ nữ sau khi mang thai hoặc sau khi giảm một lượng lớn cân nặng cơ thể.
Các phẫu thuật tái tạo đường nét cơ thể khác
Phẫu thuật nâng mông giúp tăng kích thước và cải thiện hình dáng mông. Bác sĩ ngoại khoa sẽ ghép mỡ từ các phần khác của cơ thể bệnh nhân lấy bằng phương pháp hút mỡ. Đây còn gọi là “Nâng mông kiểu Brazil”. Cấy ghép silicon cũng đôi khi được sử dụng.
Một phẫu thuật nâng mông hoặc các phần dưới cơ thể bao gồm việc loại bỏ phần da dư từ hông, mông, đùi để làm săn chắc và nâng lên. Các phẫu thuật này thường được kết hợp với tạo hình bụng ở những bệnh nhân giảm một số lượng cân nặng đáng kể.
Phẫu thuật thẩm mỹ mặt
Phẫu thuật mí mắt (Blepharoplasty) nhằm mục đích tạo hình lại mí mắt. Khi lão hóa, da trở nên lỏng lẻo, và có thể có tình trạng sụp mi trên hoặc bọng ở mi dưới. Phẫu thuật mí mắt có thể vì mục đích chức năng hoặc thẩm mỹ hoặc cả hai. Thông thường bao gồm việc loại bỏ hoặc định vị lại da và mỡ thừa, củng cố các cơ và cân xung quanh.
Phẫu thuật có thể làm thay đổi hình dạng khuôn mặt hoặc làm căng da.
Tạo hình mũi (còn gọi là “nose job”), phẫu thuật viên sẽ tái tạo hình dáng mũi của bệnh nhân, vừa để cải thiện bề ngoài và chức năng thông khí. Phẫu thuật có thể bao gồm việc định hình lại đầu mũi và gọt bớt bướu xương ở phần trên của mũi.
Các vết mổ nhỏ được giấu kỹ và thường ở bên trong lỗ mũi. Phẫu thuật viên không khuyến khích thực hiện tạo hình mũi khi bệnh nhân dưới 15 tuổi, sau độ tuổi này xương và sụn mũi mới phát triển hoàn toàn.
Tạo hình tai giúp điều trị các hình thái bất thường của tai, như vai vảnh hoặc mất cấu trúc. Phẫu thuật viên sẽ ghim tai lại gần sát đầu bằng chỉ khâu hoặc định hình lại sụn hoặc cả hai.
Một hoặc cả hai tai có thể được điều trị. Phẫu thuật thường thực hiện nhất ở trẻ em sau 5 đến 6 tuổi khi tai đã đạt đến kích thước của người lớn.
Phẫu thuật căng da mặt (rhytidectomy) nhằm mục đích loại bỏ các nếp nhăn và làm căng da mặt để có được vẻ ngoài trẻ trung hơn.
Thông thường, các vết mổ được thực hiện ở phía trước và sau tai, kéo đến chân tóc ở vùng thái dương. Da được nâng khỏi các mô sâu ở mặt, kéo lại căng hơn và da dư bị loại bỏ đi. Các vết mổ sau đó được đóng lại bằng chỉ phẫu thuật.
Các mô sâu hơn của mặt và cổ cũng có thể được làm săn chắc. Phẫu thuật tạo hình mí thường được thực hiện cùng lúc.
Tạo hình chân mày hay nâng chân mày, hoặc nâng trán nhằm mục đích loại bỏ các dấu hiệu lão hóa bằng cách xóa nếp nhăn trán hoặc nâng cung mày bị rũ. Phương pháp này thường được thực hiện cùng với các thủ thuật thẩm mỹ khác để giúp gương mặt hài hòa hơn.
Độn cằm nhằm mục đích giúp cằm nhô ra hơn và cân đối hơn với các bộ phận khác trên mặt. Phẫu thuật tạo hình mũi thường được kết hợp cùng lúc, tùy thuộc vào đo lường tỷ lệ trước phẫu thuật. Độn cằm có thể bằng cấy ghép cằm giả hoặc bằng cách nắn chỉnh xương cằm.
Phẫu thuật nâng gò má (malar) làm gó má nhô hơn. Phẫu thuật viên có thể đặt một mô ghép giả ở đỉnh gò má.
Trị liệu laser, chất làm đầy, cấy ghép, lột da (peeling)
Các phương pháp điều trị ít xâm lấn hơn bao gồm Lột da, chất làm đầy, tiêm, cấy ghép, và laser trị liệu.
Lột da hóa học (chemical peels) giúp điều trị mụn, rỗ, sẹo, hoặc nếp nhăn. Nhiều hoạt chất được sử dụng trong phương pháp này.
Lột nhẹ hoặc lột da bề mặt sử dụng các axit alpha hydroxyl (AHAs) như glycolic, lactic, hoặc axit trái cây,… để điều trị các lớp da ngoài cùng. Phương pháp này ít sâu hơn so với các loại lột da khác, do đó thời gian phục hồi ngắn hơn.
Lột da độ sâu vừa phải thường chứa TCA (tri-chloracetic acid) với nhiều nồng độ khác nhau. Chất này thấm vào lớp bì hoặc sâu hơn ở da, thâm nhập sâu hơn so với phương pháp lột nhẹ. Đỏ da và bong tróc có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần.
Lột da sâu, hay lột da phenol, thâm nhập vào da đến mức độ sâu nhất. Do đó, phương pháp này có tác động mạnh nhất trong việc tái tạo về mặt da nhưng cũng cần thời gian hồi phục lâu nhất. Phương pháp này có thể dẫn đến sẹo và sáng da.
Lột da hóa học được chứng minh là an toàn và hiệu quả cho cả loại da sáng và tối màu.
Botulinum toxin, hay botox, là tên biệt dược cỉa một loại chất độc tiết ra bởi vi khuẩn Clostridium botulinum (C. botulinum), được FDA chấp thuận lần đầu vào những năm 1980.
Sau đó, một loạt các thủ thuật thẩm mỹ được dùng để cải thiện vẻ ngoài.
Phương pháp này dùng để điều trị nếp nhăn trên mặt.
Botox hoạt động bằng cách ức chế các tín hiệu từ dây thần kinh đến cơ. Các cơ sau khi bị tiêm sẽ không nhận tín hiệu, nên không còn co lại nữa. Từ đó các cơ được giãn ra.
Botox được chấp thuận để chỉ định cho các điều trị nếp nhăn trán, vết chân chim hoặc các nếp nhăn quanh mắt, chứng tăng tiết mồ hôi hoặc tăng tiết mồ hôi ở nách.
Ngoài Botox, một số hãng khác cũng đưa các sản phẩm chứa botulinum toxin ra thị thường.
Chất làm đầy mô mềm, là các chất cấy ghép y tế được FDA thông qua để giúp khuôn mặt đầy đặn và mịn màng hơn.
Phương pháp này có thể dùng điều trị các nếp mũi má, má và môi, làm đầy mu tay.
Chất làm đầy còn giúp giảm thiểu các nếp nhăn, sẹo và tăng cường các đường nét mô mềm. Các chất này không tồn tại vĩnh viễn vì bị phân hủy bởi cơ thể. Do đó các điều trị lặp lại có thể cần thiết để duy trì hiệu quả.
Các sản phẩm thương mại bao gồm hyaluronic acid, poly-L-lactic acid (PLLA), calcium hydroxyapetite, and polymethylmethacrylate beads (PMMA).
Các sản phẩm này thường ở dạng gel để các kim tiêm nhỏ có thể tiêm vào các lớp sâu của da và các mô bên dưới. Tiêm collagen hiện không còn được thực hiện vì một số bệnh nhân xảy ra các phản ứng dị ứng và trở nên nghiêm trọng ở một số bệnh nhân.
Biến chứng có thể xảy ra với chất làm đầy cho mặt, đặc biệt là các chất làm đầy vĩnh viễn. Bác sĩ và bệnh nhân nên kiểm tra thành phần của chất làm đầy và thảo luận về các biến chứng trước khi thực hiện thủ thuật.
Vào năm 2015, FDA đã cảnh báo rằng, mặc dù hiếm nhưng các vấn đề nghiêm trọng có thể xuất hiện nếu các chất làm đầy mô mềm vô tình tiêm vào các mạch máu ở mặt.
Tiêm mỡ và ghép mỡ có nhiều ứng dụng trong phẫu thuật thẩm mỹ.
Mỡ tự thân của bệnh nhân được thu nhập bằng hút mỡ từ một phần nhất định của cơ thể, sau đó được tiêm vào khu vực cần làm tăng kích thước. Thường được tiêm vào mặt, gồm môi, tay, và những chỗ lõm vào của da.
Kết quả nói chung thường an toàn và lâu dài. Bên cạnh đó còn có những lợi ích bổ trợ như loại bỏ mỡ ở những nơi không mong muốn. Mỡ được lấy ra, làm sach và tinh lọc, sau đó được tiêm vào một cách cẩn thận với kim tiêm được thiết kế riêng biệt. Đôi khi phẫu thuật thường được lặp lại nhiều lần để đạt kết quả tốt nhất.
Cấy tế bào gốc mô mỡ đã được thử nghiệm cho các phẫu thuật tái cấu trúc với kết quả đầy hứa hẹn. Điều này cho thấy quy trình này đáng tin cậy, an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, sự phát triển của khối u có thể là một tác dụng phụ, vì vậy cần phải nghiên cứu thêm trước khi tế bào gốc trở thành chủ chốt của các phẫu thuật tái tạo và tạo hình.
Laser và điều trị da mặt bằng ánh sáng, còn được gọi là tái tạo bề mặt da bằng laser hoặc Laser trị liệu. Các phương pháp này giúp giảm nếp nhăn, vết chân chim và sắc tố bất thường, chẳng hạn như vết rám nắng. Phương pháp này sử dụng một chùm xung ánh sáng tập trung.
Có nhiều loại laser được sử dụng, và chúng khác nhau về độ xâm lấn và thời gian nghỉ ngơi. Có thể tiến hành vài đợt trị liệu mới đạt được hiệu quả rõ rệt.
Cấy tóc
Phẫu thuật viên có thể giúp sự mọc tóc quay trở lại ở những bệnh nhân rụng tóc.
Cấy tóc là một loại phẫu thuật thẩm mỹ giúp tái tạo sự phát triển của tóc.
Các mô ghép từ nang tóc nhỏ được lấy từ vùng sau của da đầu (nơi tóc có xu hướng mọc dày hơn). Sau đó được cấy vào các vết rạch nhỏ trên vùng da dầu bị ảnh hưởng bởi rụng tóc.
Bệnh nhân có thể cần vài đợt điều trị để đạt được kết quả mong muốn. Sau 6 tuần, những sợi tóc được cấy sẽ bị rụng đi, nhưng khoảng 3 tháng sau tóc mới sẽ xuất hiện.
Bất kỳ ai đang cân nhắc thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ nên ngưng hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá khoảng vài tháng trước khi thực hiện phẫu thuật vì làm cản trở quá trình lành thương.
Lựa chọn bác sĩ phẫu thuật
Chọn lựa phẫu thuật viên đủ tiêu chuẩn và được công nhận bởi hội đồng chuyên môn là điều quan trọng.
Các spa cung cấp nhiều dịch vụ khác nhau nhưng lại thiếu những quy định về điều lệ hoạt động. Hiện không có tổ chức nào đặt ra tiêu chuẩn cho những spa y khoa và không có định nghĩa nào được công nhận về việc thiết lập một spa y khoa.
Phẫu thuật thẩm mỹ và các vấn đề sức khỏe tâm lý
Nghiên cứu chỉ ra rằng những người trải qua phẫu thuật thẩm mỹ có nhiều khả năng gặp các vấn đề tâm lý, ví dụ như trầm cảm và mặc cảm ngoại hình (BDD).
Một nghiên cứu cho thấy những phụ nữ có thực hiện bơm vú cũng có nguy cơ tự tử cao hơn. Các bác sĩ phải nhận thức rõ về khả năng này khi thực hiện đánh giá bệnh nhân trước điều trị.
Lời khuyên
Những người đang cân nhắc thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ cần xem xét các lựa chọn cẩn thận trước khi thực hiện.
Dưới đây là một số mẹo:
- Chọn lựa một bác sĩ ngoại khoa có tiếng và kiểm tra sự uy tín của họ.
- Sau khi nhận được ý kiến của bác sĩ, hãy đưa ra quyết định của riêng bạn và tỉnh táo trước việc bị thuyết phục thực hiện những phẫu thuật mà bạn không thực sự cần trước đó.
- Tiếp cận đủ thông tin về phẫu thuật và cân nhắc ưu nhược điểm của phương pháp đó.
- Nhận biết rủi ro và hạn chế, ví dụ như việc phải thực hiện lại thủ thuật sau 6 tháng hay không.
- Chọn thời điểm thích hợp, tránh những giai đoạn stress, ví dụ như thay đổi công việc, có em bé, hoặc chuyển nhà.
- Không bao giờ tìm đến phẫu thuật thẩm mỹ để làm hài lòng hoặc gây ấn tượng với một ai đó.
- Không nên đi đến nơi quá xa để điều trị, nếu cần thiết, hãy đảm bảo việc sắp xếp tin cậy, đặc biệt khi chọn phẫu thuật ở nước ngoài.
- Cẩn thận với các khoản tiền không hoàn trả và chuẩn bị cho việc bạn có thể thay đổi quyết định.
Biến chứng
Bất kì cuộc phẫu thuật nào đều có nguy cơ xảy ra biến chứng. Bệnh nhân nên tìm đến sự hỗ trợ y tế nếu trong hoặc sau khi phẫu thuật có những triệu chứng sau:
- Đau bất thường
- Rối loạn thị giác
- Trắng da gần chỗ tiêm
- Dấu hiệu của đột quỵ
Bất cứ quyết định thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ nào cũng nên được trao đổi ban đầu với nhân viên y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu, ví dụ như bác sĩ gia đình.
Thông tin liên hệ
Khoa Phẫu Thuật Tạo Hình Thẩm Mỹ - Bệnh viện Nguyễn Tri Phương
Số 468 Nguyễn Trãi, Phường 8, Quận 5, Tp.Hồ Chí Minh.
Facebook Fanpage: Thẩm Mỹ Ngoại Khoa - BV Nguyễn Tri Phương
Đăng ký (Subcribe) kênh Youtube: https://youtube.com/bvntp
