Hướng dẫn sơ cứu các vết thương nhỏ tại nhà và xử lý tình huống cấp cứu thường gặp

1. Thiết lập và duy trì bộ dụng cụ sơ cứu tại nhà

1.1. Cấu trúc của bộ dụng cụ sơ cứu

Bộ dụng cụ sơ cứu cần bao gồm:

• Băng cá nhân nhiều kích thước

• Khăn ướt có cồn, nước muối sinh lý

• Thuốc mỡ kháng sinh, kem hydrocortisone, kem calamine

• Thuốc kháng histamine, thuốc giảm đau (acetaminophen, ibuprofen)

• Gel lô hội, ná tả lạnh

• Găng tay y tế không cao su, kéo, nhíp

1.2. Bảo quản

• Nên cất tại nhà bếp hoặc phòng tắm, xa tầm tay trẻ em.

• Mang theo bộ nhỏ khi di chuyển.

1.3. Kiểm tra và thay thế

• Định kì mỗi năm hoặc sau khi sử dụng.

2. Xử lý vết cắt, vết xước

2.1. Quy trình xử lý ban đầu

1. Rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn

2. Cầm máu bằng gạc sạch, giữ áp lực trong vài phút

3. Lau vết thương bằng nước mát hoặc nước muối, không sử dụng oxy già hoặc iốt

4. Loại bỏ mảnh vỡ bằng nhíp đã sát khuẩn

2.2. Băng bó

• Chỉ cần khi vết thương có nguy cơ nhiễm bẩn, cọ xát

• Thay băng mỗi ngày hoặc khi bị ướt

2.3. Khi nào cần gặp bác sĩ

• Vết thương sâu, do vật bẩn, vết cắn động vật

• Mủ, đỏ, sưng, sốt > 37,7°C

• Mất cảm giác, vết thương gần khớp hoặc trên mặt

3. Chảy máu cam

• Nghiên đầu về trước, bịp chặt hai cánh mũi trong 5–10 phút

• Gọi cấp cứu nếu chảy > 20 phút, ra nhiều, do chấn thương

4. Dẳm, mảnh vỡ

• Với dẳm nổi lên da: Rửa, nhíp rút ra theo góc ban đầu

• Dưới da: Dùng kim sát khuẩn cạo nhẹ da trên trước khi nhíp

5. Vết cắn, động vật/côn trùng cắn

5.1. Với động vật

• Rửa vết cắn, cầm máu, che bằng gạc

• Khám ngay nếu do động vật hoang, vết sâu, rỉ dịch

5.2. Với ong/côn trùng

• Loại bỏ ngòi đốt bằng thẻ, không bóp

• Chọt lạnh, bôi kem calamine, hydrocortisone hoặc thuốc kháng histamine

6. Bỏng

6.1. Nhận biết

• Độ 1: Đỏ, sưng, đau

• Độ 2: Phồng nước

• Độ 3: Trắng/xám, tất dần cảm giác

6.2. Xử lý

• Đối nước mát ít nhất 5 phút

• Thoa gel lô hội, kem kháng sinh

• Quấn gạc, dùng thuốc giảm đau

6.3. Khám gấp

• Bỏng độ 3, vịt bằng tay, mặt, khớp, do điện/hóa chất

7. Căng cơ, bong gân

• Bong gân: Tổn thương dây chằng

• Căng cơ: Tổn thương cơ/gân

Xử lý

• Nghỉ ngơi, chườm lạnh 20 phút/lần, 4–8 lần/ngày

• Quấn băng thun, nâng cao chi

• Dùng thuốc giảm đau không cần kê

• Khám khi sưng, đau nhiều, không cử động được

8. Tình huống cấp cứu và chuẩn bị

8.1. Dấu hiệu cần gọi cấp cứu

• Đau ngực, khó thở, phản ứng dị ứng, chảy máu không ngừng

8.2. Khi gọi cấp cứu

• Thông báo địa điểm, số điện thoại, tình trạng, những việc đã làm

8.3. Chuẩn bị

• Bộ sơ cứu ở nhà, xe

• Danh sách y tế cá nhân cập nhật

• Tờ thông tin khẩn cấp gần điện thoại

• Trẻ em cần được hướng dẫn cách gọi số khẩn cấp