Một số biện pháp hỗ trợ cải thiện triệu chứng ho bằng phương pháp tự nhiên

Ho là phản xạ bảo vệ tự nhiên của cơ thể nhằm loại bỏ các chất kích thích khỏi đường hô hấp. Trong đa số trường hợp, ho không nghiêm trọng và có thể cải thiện bằng các biện pháp hỗ trợ tại nhà. Tuy nhiên, cần lưu ý đến một số dấu hiệu cảnh báo cho thấy người bệnh cần được thăm khám y tế:

• Ho kéo dài hoặc tái phát

• Khó thở, thở khò khè hoặc rít

• Ho kèm sốt, đau đầu, hoặc đau ngực

• Ho ra máu hoặc đờm có màu vàng xanh

• Các triệu chứng không cải thiện sau vài ngày chăm sóc tại nhà

Dưới đây là một số biện pháp hỗ trợ cải thiện triệu chứng ho bằng phương pháp tự nhiên:

1. Mật ong

Mật ong đã được chứng minh có hiệu quả trong việc làm dịu họng và giảm tần suất cơn ho, đặc biệt trong các bệnh lý đường hô hấp trên. Một nghiên cứu cho thấy, mật ong có hiệu quả tương đương với dextromethorphan – một thuốc giảm ho phổ biến – trong việc cải thiện giấc ngủ và giảm ho ở trẻ em. Liều dùng thông thường là 1 thìa cà phê mật ong nguyên chất hoặc pha vào nước ấm/trà thảo mộc. Không khuyến cáo dùng cho trẻ dưới 1 tuổi.

2. Gừng

Gừng có đặc tính chống viêm, chống oxy hóa và giãn cơ trơn phế quản nhẹ, giúp giảm ho do dị ứng, hen suyễn hoặc kích thích họng. Ngoài ra, gừng còn có tác dụng giảm buồn nôn và tăng tuần hoàn. Có thể sử dụng gừng tươi pha trà, kết hợp với mật ong, hoặc thêm vào món ăn hằng ngày.

3. Sử dụng đồ uống ấm

Các loại đồ uống ấm giúp làm dịu cổ họng, giảm kích ứng và cải thiện triệu chứng nghẹt mũi. Một số đồ uống gợi ý:

• Nước ấm

• Trà thảo mộc (ví dụ: trà hoa cúc, trà gừng)

• Nước ép trái cây ấm

Uống từng ngụm nhỏ nhiều lần trong ngày có thể giúp làm dịu niêm mạc họng bị viêm.

4. Liệu pháp xông hơi

Liệu pháp xông hơi giúp làm loãng chất nhầy và cải thiện thông khí đường thở, đặc biệt trong các trường hợp ho có đờm. Có thể áp dụng bằng cách:

• Tắm nước nóng

• Hít hơi nước từ chậu nước nóng có thêm tinh dầu (bạch đàn, hương thảo)

Không khuyến cáo xông hơi cho trẻ nhỏ mà không có sự giám sát của người lớn.

5. Súc miệng bằng nước muối

Nước muối sinh lý có tác dụng giảm viêm, làm sạch dịch tiết và giảm đau họng. Cách thực hiện:

• Hòa tan ½ muỗng cà phê muối vào 200ml nước ấm

• Súc miệng và giữ dung dịch trong họng 15–30 giây trước khi nhổ ra

• Thực hiện 3–4 lần/ngày

6. Nước ép dứa

Dứa chứa bromelain – một enzyme có đặc tính chống viêm và làm tan đờm. Một số nghiên cứu sơ bộ cho thấy bromelain có thể hỗ trợ giảm ho do viêm hô hấp. Tuy nhiên, hàm lượng bromelain trong nước ép thường thấp; do đó, hiệu quả lâm sàng cần được đánh giá thêm. Việc sử dụng thực phẩm chức năng chứa bromelain nên có chỉ định của bác sĩ.

7. Điều chỉnh chế độ ăn trong trường hợp trào ngược dạ dày-thực quản (GERD)

Trào ngược axit là nguyên nhân thường gặp gây ho mạn tính. Việc tránh các thực phẩm gây kích thích axit dạ dày có thể giúp cải thiện triệu chứng:

• Rượu, caffeine, socola

• Trái cây họ cam quýt, cà chua và sản phẩm từ cà chua

• Thực phẩm chiên xào, nhiều dầu mỡ

• Tỏi, hành, bạc hà, gia vị cay

Bệnh nhân cũng nên ăn thành nhiều bữa nhỏ, tránh ăn sát giờ ngủ.

8. Men vi sinh (Probiotics)

Probiotics không trực tiếp làm giảm ho, nhưng giúp tăng cường chức năng miễn dịch đường ruột và toàn thân. Một số nghiên cứu gợi ý rằng chủng Lactobacillus có thể giúp giảm nguy cơ mắc cảm lạnh và nhiễm trùng đường hô hấp trên. Nguồn probiotics có thể đến từ thực phẩm lên men (sữa chua, kefir) hoặc chế phẩm bổ sung, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng dài hạn.

Kết luận

Các biện pháp tự nhiên có thể giúp cải thiện triệu chứng ho nhẹ, đặc biệt trong bối cảnh cảm lạnh thông thường hoặc dị ứng nhẹ. Tuy nhiên, nếu ho kéo dài, nặng dần hoặc kèm theo các dấu hiệu nguy hiểm, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.