✴️ Giá trị của HBsAb định lượng trong chẩn đoán viêm gan B
1. HBsAb định lượng là gì?
Viêm gan B là bệnh lý về gan phổ biến và đặc biệt nguy hiểm, gây ra bởi virus viêm gan B (HBV). Điều đáng nói là viêm gan B thường không có triệu chứng rõ ràng, do đó nếu chỉ dựa vào các biểu hiện lâm sàng thì rất khó để phát hiện. Để xác định chính xác tình trạng nhiễm HBV, người bệnh cần thực hiện các xét nghiệm cần thiết.
Xét nghiệm HBsAb là một trong những xét nghiệm quan trọng nhằm chẩn đoán viêm gan B. HBsAb được viết tắt từ “Hepatitis B Surface Antibody”, là một trong những kháng thể chống lại virus viêm gan B. Kháng thể này do hệ thống miễn dịch của cơ thể tạo ra, nhằm đáp ứng với các protein kháng nguyên trên bề mặt của HBV.
Xét nghiệm HBsAb có thể được chỉ định cho nhiều đối tượng bao gồm:
– Những người đã từng tiếp xúc với virus viêm gan B;
– Kiểm tra hiệu quả của vaccine phòng HBV ở những người đã tiêm vaccine.
Xét nghiệm HBsAb được chỉ định nhằm xác định khả năng chống lại virus viêm gan B của cơ thể
2. Mục đích của xét nghiệm HBsAb
Xét nghiệm HBsAb được thực hiện nhằm tìm kiếm khả năng phơi nhiễm từ trước đối với virus viêm gan B. Ngoài ra, xét nghiệm định lượng này cũng dùng để xác định hiệu quả của việc tiêm vaccine phòng HBV. Từ đó, bác sĩ sẽ xác định liệu vaccine có duy trì tốt hay không và khi nào cần tiêm nhắc lại.
Với những người nhiễm viêm gan B, nồng độ HBsAb trong máu cho biết tình trạng phục hồi của cơ thể người bệnh. Nồng độ HBsAb có xu hướng tăng dần với các trường hợp đang trong giai đoạn phục hồi. Ở tình huống này, chỉ số HBsAb quá thấp sẽ không đảm bảo được việc bảo vệ cơ thể khỏi sự tái nhiễm HBV.
3. Thực hiện xét nghiệm HBsAb như thế nào?
Xét nghiệm HBsAb có các thức lấy bệnh phẩm giống như xét nghiệm máu thông thường. Xét nghiệm này không bị ảnh hưởng bởi việc ăn uống, sử dụng thuốc hay vận động. Do đó người thực hiện không cần phải kiêng cữ hay chuẩn bị gì đặc biệt trước xét nghiệm. Lấy máu đo nồng độ HBsAb có thể tiến hành bất cứ thời điểm nào trong ngày.
Ống nghiệm chứa mẫu máu sẽ được gửi đến phân tích tại phòng thí nghiệm. Kết quả xét nghiệm sẽ được chuyển về bác sĩ chuyên khoa để đánh giá theo bệnh cảnh cụ thể của từng người bệnh.
2. Ý nghĩa của kết quả HbsAb định lượng
Giá trị của nồng độ HBsAb sẽ được xác định cụ thể trong từng tình huống như dưới đây:
2.1. HBsAb định lượng dương tính
HBsAb dương tính cho biết trong máu đã có kháng thể chống lại virus viêm gan B. Nồng độ kháng thể cao hay thấp sẽ thể hiện khả năng bảo vệ mạnh hay yếu. Khi HBsAb đạt mức nồng độ có hiệu quả phòng bệnh thì cơ thể sẽ có khả năng chống lại sự tấn công của virus và bệnh viêm gan B.
Kết quả xét nghiệm này không xác định được nguồn gốc của kháng thể (do tiêm phòng vaccine hay do nhiễm bệnh). Với người bệnh viêm gan B cấp tính, cơ thể xuất hiện kháng thể HBsAb sau quá trình điều trị chính là một dấu hiệu đáng mừng. Điều này cho thấy sức khỏe người bệnh đang dần cải thiện và tạo ra kháng thể chống lại virus.
Trường hợp tiêm vaccine phòng HBV, cơ thể sẽ có khả năng đáp ứng miễn dịch tốt. Ngoài ra, nồng độ kháng thể ở mức rất cao có thể giúp bạn phòng ngừa tốt căn bệnh viêm gan nguy hiểm này. Tuy nhiên bạn cần kiểm tra định kỳ HBsAb để chắc chắn về tình trạng sức khỏe. Nếu nồng độ kháng thể giảm dần theo thời gian, bạn nên tiêm vaccine nhắc lại để đảm bảo khả năng phòng bệnh.
Nồng độ HBsAb và khả năng chống lại HBV tương ứng cụ thể như sau:
– HBsAb < 10 mIU/ml: Chưa đủ khả năng bảo vệ, cần tiêm vaccine phòng ngừa HBV.
– HBsAb từ 10 – 1000 mIU/ml: Kháng thể đã có tính bảo vệ nhưng vẫn rất yếu, cần tiêm vaccine phòng bệnh.
– HBsAb > 1000 mIU/ml: Kháng thể có khả năng bảo vệ mạnh mẽ, không cần tiêm vaccine phòng bệnh.
Xét nghiệm HBsAb xác định sự có mặt của kháng thể chống lại HBV
2.2. HBsAb định lượng âm tính
Kết quả xét nghiệm HBsAb âm tính sẽ liên quan đến 2 khả năng như dưới đây:
– Trường hợp 1: Người đó đang trong giai đoạn nhiễm virus viêm gan B nhưng cơ thể chưa có đáp ứng miễn dịch.
– Trường hợp 2: Người đó đang không bị nhiễm HBV và đồng thời chưa có kháng thể bảo vệ. Trường hợp này được khuyến nghị tiêm vaccine phòng ngừa viêm gan B. Việc tiêm phòng càng cần thiết đối với những đối tượng có nguy cơ phơi nhiễm cao.
Nếu HBsAb âm tính, đồng thời các xét nghiệm viêm gan B khác đều có kết quả dương tính thì virus đang hoạt động hoặc đã hoạt động mạn tính, không tạo ra kháng thể. Việc tiêm phòng không có ý nghĩa trong trường hợp này. Thay vào đó, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị và theo dõi nhằm kiểm soát hoạt động của virus, ngăn ngừa biến chứng viêm gan mạn tính và tiến triển xơ gan, ung thư gan.
Như vậy, xét nghiệm HBsAb định lượng giúp xác định khả năng miễn dịch với viêm gan B của cơ thể. Từ đó người thực hiện sẽ nắm được bản thân có đang mắc bệnh hay không, cần phải tiêm phòng HBV hay không. Xét nghiệm này có ý nghĩa quan trọng trong việc chủ động phòng tránh bệnh và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Bạn hãy lựa chọn các cơ sở y tế xét nghiệm viêm gan B uy tín để đảm bảo kết quả thực hiện chính xác nhất.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
