Chứng rụng tóc nội tiết tố androgen là một loại rụng tóc tiến triển, có nghĩa là tình trạng rụng tóc xảy ra chậm theo thời gian. Tình trạng này ảnh hưởng đến một nửa số phụ nữ và nam giới.
Những người bị rụng tóc dạng này đều có chung bất thường về gen. Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ (AAD), từng sợi tóc mọc ra từ các nang tóc và có một gen cụ thể khiến các nang tóc ở một số vị trí nhất định trên đầu bạn co lại. Các nang bị thu nhỏ này tạo ra một thân tóc mỏng hơn, nhỏ hơn. Theo thời gian, khi càng có nhiều nang được thu nhỏ, độ che phủ của tóc trên da đầu sẽ giảm đi.
Khi những nang tóc này co lại, bạn sẽ nhận thấy những sợi tóc mỏng và mảnh hơn. Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, nếu không được điều trị, cuối cùng những nang đó sẽ ngừng phát triển tóc hoàn toàn.
Có hai yếu tố nguy cơ chính gây rụng tóc nội tiết tố androgen: di truyền và tuổi tác. Các yếu tố nguy cơ khác cũng có thể góp phần.
Di truyền học
Biến thể của gen thụ thể androgen (mặc dù có thể có các gen khác liên quan) là gen được biết đến gây ra tình trạng rụng tóc.
Một trong những yếu tố thúc đẩy rụng tóc lớn nhất là DHT, viết tắt của dihydrotestosterone. Dihydrotestosterone được chuyển hóa thành testosterone trong cơ thể. Các nang tóc ở những người có khuynh hướng di truyền đặc biệt nhạy cảm với dihydrotestosterone, khiến họ dễ bị rụng tóc hơn. Nhưng rụng tóc không xảy ra trên toàn bộ da đầu. Chỉ một số sợi tóc nhất định mới dễ bị ảnh hưởng bởi dihydrotestosterone. Đây là những sợi tóc ở phía trước và trên cùng của da đầu, trong khi những sợi tóc ở hai bên và phía sau đầu thì không.
Nếu bạn có một thành viên thân thiết trong gia đình bị rụng tóc, bạn cũng có nguy cơ mắc bệnh này. Đối với nam giới, nguy cơ bị hói đầu cao gấp 5 đến 6 lần nếu cha họ bị hói. Tuy nhiên, không phải lúc nào bạn cũng có thể đoán trước được điều đó. Trong số anh chị em ruột, một người có thể bị rụng tóc nội tiết tố androgen nghiêm trọng, trong khi người còn lại hoàn toàn không bị ảnh hưởng gì. Bác sĩ cho biết nó cũng có thể bỏ qua hoàn toàn một thế hệ không bị rụng tóc. Sự phát triển của chứng rụng tóc kiểu nam hay nữ là do sự kết hợp của nhiều yếu tố.
Tuổi
Viện Da liễu Hoa Kỳ cho biết bản thân sự phát triển của tóc sẽ chậm lại khi bạn già đi, điều này cũng có thể góp phần gây rụng tóc. Ở đàn ông da trắng, 30% mắc chứng rụng tóc nội tiết tố androgen ở tuổi 30, tỷ lệ này tăng lên 50% ở tuổi 50 và 80% ở tuổi 70. Đối với phụ nữ, chứng rụng tóc thường xảy ra trong và sau thời kỳ mãn kinh khi các nang tóc co lại.
Chủng tộc
Khi nói đến chủng tộc, người da trắng có nhiều khả năng gặp phải loại rụng tóc này hơn so với những người gốc Á hoặc người Mỹ gốc Phi.
Căng thẳng
Nghiên cứu lưu ý rằng việc di chuyển, sinh con và căng thẳng tâm lý đều có thể gây ra một loại rụng tóc khác, được gọi là rụng tóc từng vùng. Rụng tóc này thực chất là hiện tượng tóc rụng khắp đầu. Và mặc dù căng thẳng không phải là nguyên nhân gây ra chứng rụng tóc nội tiết tố androgen, nhưng rụng tóc từng vùng có thể khiến tình trạng hói đầu trở nên rõ ràng hơn.
Một số tình trạng sức khoẻ
Bác sĩ lưu ý rằng các tình trạng liên quan đến chứng rụng tóc nội tiết tố androgen bao gồm bệnh động mạch vành và ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới và hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) ở phụ nữ.
Ví dụ, trong số 162 thanh niên mắc chứng rụng tóc nội tiết tố androgen, 29% có dấu hiệu tăng độ cứng động mạch, một yếu tố nguy cơ của bệnh động mạch vành, trong khi chỉ 10% trong nhóm không bị rụng tóc có bằng chứng về độ cứng động mạch, một nghiên cứu cho thấy. Sự khởi đầu của chứng rụng tóc nội tiết tố androgen, đặc biệt là ở độ tuổi sớm hơn, có thể là một tín hiệu để sàng lọc sự hiện diện của các vấn đề y tế nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn đang phải đối mặt với chứng rụng tóc nội tiết tố androgen khi còn nhỏ, hãy nhớ thảo luận về những lo lắng và lựa chọn điều trị của bạn với bác sĩ chăm sóc chính và bác sĩ da liễu.
Thật không may, một số yếu tố chính liên quan đến chứng rụng tóc ở nam và nữ là di truyền, tuổi tác, chủng tộc không thể thay đổi được.
Tin tốt là một số yếu tố lối sống nhất định có thể hỗ trợ sự phát triển của tóc khỏe mạnh, chẳng hạn như áp dụng một chế độ ăn uống bổ dưỡng có chứa lượng calo, protein và chất sắt mà cơ thể bạn cần, cũng như kiểm soát căng thẳng.
Một số nghiên cứu cũng cho thấy hút thuốc có liên quan đến chứng rụng tóc do nội tiết tố androgen, vì thói quen này có thể làm giảm lưu lượng máu đến nang lông, gây tổn thương DNA và làm tăng tình trạng viêm.
Viện Da liễu Hoa Kỳ khuyên bạn cũng có thể thực hành các thói quen tốt cho tóc, chẳng hạn như tránh buộc tóc quá chặt, hạn chế sử dụng dụng cụ làm tóc nóng và làm sạch tóc nhẹ nhàng. Điều này sẽ không ngăn chặn tình trạng rụng tóc do di truyền nhưng có thể ngăn ngừa tổn thương cho tóc hoặc nang tóc dẫn đến rụng nhiều hơn.
Điều quan trọng là phải gặp bác sĩ da liễu nếu bạn lo lắng rằng mình đang rụng tóc. Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, các phương pháp điều trị chứng rụng tóc nội tiết tố androgen, bao gồm cả thuốc bôi và thuốc uống nhằm kích thích mọc tóc và làm chậm rụng tóc, thường hiệu quả nhất khi bắt đầu sớm. Hơn nữa, nhờ có nhiều phương pháp điều trị hiện có, bạn có thể làm việc với bác sĩ da liễu để tìm ra phương pháp phù hợp với mình.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh