Vậy phải làm gì để trị nám da, phòng tránh bệnh này như thế nào cho hiệu quả... là băn khoăn của rất nhiều người, nhất là chị em phụ nữ trong mùa nắng này.
Nám da là hiện tượng xuất hiện những đốm tròn nhỏ, sậm màu trên bề mặt da. Tuy không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng nó được nhiều phụ nữ quan tâm bởi nó ảnh hưởng đến sắc đẹp và gây phiền toái mất tự tin cho người mắc. Thông thường, nám hình thành ở vùng da mỏng và tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như hai bên má, mũi, cằm hoặc trán. Ban đầu khi mới xuất hiện, nám là những đốm nâu có kích thước nhỏ và nhạt màu, lâu dần nám lan rộng ra vùng da xung quanh, sậm màu và chân nám bám sâu vào bên trong da.
Nám da do rối loạn nội tiết tố là tình trạng mà nhiều người gặp phải. Khi bước sang tuổi sau 30, lượng hormon estrogen ở chị em phụ nữ bắt đầu suy giảm làm mất cân bằng nội tiết tố, dẫn đến kích thích tăng sản xuất hắc tố melanin gây nám da. Bên cạnh đó, rối loạn nội tiết tố còn vì các nguyên nhân như uống thuốc tránh thai, kinh nguyệt không đều, mãn kinh... Về tâm lý, tình trạng căng thẳng, lo âu, buồn phiền kéo dài, mất ngủ, chế độ ăn uống, nghỉ ngơi thiếu hợp lý cũng tăng nguy cơ bị nám da. Cũng có nghiên cứu cho thấy nám da có yếu tố di truyền. Mắc các bệnh phụ khoa mạn tính như viêm tử cung, viêm phần phụ, các bệnh về gan, giun sán, sốt rét... có thể gây nám da. Việc sử dụng thuốc, mỹ phẩm không đúng cách cũng có tác dụng phụ gây nám da. Đặc biệt do tác động của môi trường bên ngoài như ánh nắng mặt trời, khói bụi, ô nhiễm làm nám da ở nhiều người.
Khi bị nám, việc đầu tiên là đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để xác định đúng nguyên nhân gây nám thì mới có thể điều trị hết nám. Tuy cơ thể chúng ta có khả năng tự điều chỉnh, tự giải độc chữa trị cho các rối loạn ở da nhưng cần tuân thủ những chỉ định điều trị cùng một chế độ sinh hoạt, bổ sung dinh dưỡng hợp lý, khoa học để phục hồi sức khỏe da từ bên trong và tăng sức đề kháng bảo vệ làn da từ bên ngoài.
Kem trị nám da có độ kích ứng nhẹ: Kem trị nám da thường được bào chế với sự kết hợp của các thành phần chiết xuất tự nhiên từ thảo dược như cam thảo, tinh dầu đậu nành, dầu olive và hoạt chất kojic acid... giúp phân tán sắc tố melanin, ngăn chặn việc sản xuất melanin và tăng cường các sắc tố cân bằng da khác, làm sáng da nhẹ nhàng. Trong thành phần của các loại kem bôi trị nám da thường có các hoạt chất như tranexamic acid, niacinamide, titanium dioxide... để giúp giảm hoặc loại bỏ các sắc tố nám da, ngăn chặn các yếu tố gây sạm nám, tàn nhang, đồi mồi, giảm đốm nâu do ánh nắng mặt trời gây ra, ngăn chặn hoạt động của melanocyte, phục hồi làn da bị hư hỏng gây ra bởi ánh sáng mặt trời, ô nhiễm hoặc các yếu tố môi trường khác, giúp nuôi dưỡng da mịn màng.
Sử dụng các sản phẩm thiên nhiên làm giảm nám, tăng sức khỏe cho làn da:Hiện nay có viên uống trị nám da với thành phần là các vitamin và khoáng chất, giúp điều hòa nội tiết tố, ngăn chặn hình thành của sắc tố melanin, đồng thời kích thích tái tạo tế bào mới, từ đó giảm sự phát triển của nám và mang lại làn da tươi trẻ, săn chắc. Viên uống trị nám da chỉ là thuốc hỗ trợ, có hiệu quả chậm, đòi hỏi người dùng phải kiên trì trong một thời gian dài.
Điều chỉnh chế độ ăn uống: Bổ sung các loại thực phẩm tốt cho da và cho cơ thể, ăn nhiều rau và hoa quả. Cung cấp cho cơ thể các chất như vitamin C, beta carotene, vitamin E... Uống nhiều nước, ngủ đủ giấc và tránh các thức ăn cay, nóng làm sung huyết da, tránh các chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia,…
Phương pháp lột da mặt: Có thể dùng để trị nám nặng gây cảm giác thiếu tự tin cho người bị bệnh. Tuy nhiên, biện pháp này thực chất là dùng hóa chất có tác dụng tẩy để phá hủy tế bào biểu bì tạo hắc tố bề mặt da. Phương pháp lột da mặt phải được thực hiện ở cơ sở thẩm mỹ có giấy phép hành nghề và nhân viên y tế qua đào tạo để tránh các tai biến đáng tiếc.
Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt vào giờ cao điểm từ 10 giờ sáng đến 15 giờ chiều. Tránh để tinh thần căng thẳng lâu ngày, nên ngủ mỗi ngày từ 7 - 8 giờ, dành thời gian thư giãn, tập thể dục thường xuyên.
Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung nhiều vitamin từ hoa quả và rau xanh để tăng sức đề kháng cho làn da từ bên trong.
Hạn chế sử dụng các loại mỹ phẩm làm trắng da, chống nám da, chỉ có tác động tức thời. Bởi những loại này có chứa nhiều chất tẩy mạnh, lúc mới dùng sẽ tẩy trắng da, làm đẹp da, nhưng dùng thời gian lâu, càng ngày lớp da bị bào mòn sẽ xuất hiện lớp da non. Khi đó, đi ra nắng nhiều rất dễ bị nám. Ngoài ra, trong kem có lượng nhỏ thủy ngân, nếu dùng lâu dài sẽ gây ra teo da, dẫn đến hiện tượng nám da vĩnh viễn.
Tăng cường sức khỏe, sức đề kháng cho da từ bên ngoài bằng việc chăm sóc da với các sản phẩm nguồn gốc thiên nhiên có tác dụng phục hồi và bảo vệ làn da.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh