✴️ Chẩn đoán X quang U xương (Phần 1)

CHẨN ĐOÁN X QUANG U XƯƠNG

PHÂN LOẠI

Theo tổ chức học:

Bảng phân loại theo tổ chức học:

Theo nguồn gốc:

  • U tiên phát: sarcoma xương, sarcoma sụn, sarcoma mạng lưới.
  • U thứ phát: di bào ung thư vào xương từ ung thư vú, phổi, tuyến giáp, tuyến tiền liệt, thận, vòm họng…

Theo hình ảnh X quang:

  • Loại tiêu huỷ xương (osteolyse).
  • Loại gây đậm xương (osteosclerose).
  • Loại hỗn hợp.

 

PHÂN BIỆT CHẨN ĐOÁN GIỮA U XƯƠNG LÀNH VÀ U ÁC

 

CÁC U XƯƠNG LÀNH TÍNH

Kén xương lẻ loi (bệnh Mikulic):

Kén xương là những u xương lành tính cấu tạo bởi tổ chức liên kết lỏng lẻo, có mắt lưới nhỏ, thành kén nhẵn, trong lòng kén có thể có dịch vàng nhạt hoặc có máu. Kén hay gặp ở vùng sát thân xương cánh tay, xương đùi, xương chày. Hiếm thấy ở xương dẹt và xương con. Kén thường nằm đơn độc. Tuổi hay gặp từ 6 -10 tuổi, xương càng dài ra thì kén càng tiến dần về phía thân xương. Lâm sàng của kén xương thường không có triệu chứng, đôi khi được phát hiện khi có gãy xương bệnh lý. Gãy xương do kén xương thường ít di lệch và liền xương nhanh.

Hình ảnh X quang: hình kén thường là một vùng khuyết xương bờ rõ, làm cho bờ xương vồng ra, thường kén có một buồng, ít khi có nhiều buồng. Không có phản ứng cốt mạc. Kén thường có hình thoi dọc theo trục xương.

Kén xương cần được chẩn đoán phân biệt với u tế bào khổng lồ: u tế bào khổng lồ thường có hình đa kén.

https://suckhoe.us/photos/174/ch%E1%BA%A9n%20%C4%91o%C3%A1n%20h%C3%ACnh%20%E1%BA%A3nh/XQUANG%20CS/image020.png

U xương (osteoma):

Vị trí hay gặp ở xương sọ, xoang mặt, xương hàm. Có khả năng đẩy các cơ quan lân cận (như mắt, răng).

Vùng sọ hay gặp ở xoang trán, tạo nên một hình mờ tròn rất đậm, bờ rõ, kích thước bằng hạt lạc hay quả táo, nếu u lớn có thể gây chèn ép vào hốc mắt, xoang trán.

U nguyên bào sụn lành tính (benign chondroblastoma):

U nằm ở vị trí sụn tiếp hợp, thường ở trung tâm. U có dạng tổ ong, lúc đầu bờ không rõ. Thể tích u dần dần tăng lên, nhưng hiếm khi vượt quá 3 cm đường kính. Sau đó u có giới hạn rõ, bờ xơ hoá, dạng đa kén. Nhìn chung u có một quá trình tiêu xươn, xen lẫn những nốt vôi hoá. U nguyên bào sụn có thể xâm lấn vào khớp nhưng hiếm.

https://suckhoe.us/photos/174/ch%E1%BA%A9n%20%C4%91o%C3%A1n%20h%C3%ACnh%20%E1%BA%A3nh/XQUANG%20CS/image021.png

U máu (hemangioma):

Có thể u dạng nang hoặc u mao mạch. Hay gặp u máu ở cột sống ngực đoạn từ  DII đến DIX.

Hình ảnh X quang cho thấy hình dáng đốt sống không thay đổi. U tạo ra những đường vạch mờ đậm song song với trục dọc của thân đốt. Những đường mờ này nổi rõ trên nền một thưa xương. Nếu u gây gãy xương sẽ làm sập thân đốt và dẫn đến gù.

Mỏ xương (osteophyte):

Tạo thành những chồi xương giống hình gai nhọn hoặc các khối có kích thước lớn nhô ra ngoài bờ xương, bờ u có thể không đều nhưng rõ. Khám lâm sàng, người bệnh thường cho biết khối u đã được sờ thấy từ nhiều năm trước. Cấu trúc mô bệnh học của u loại này là dạng u xương sụn (osteochodroma).

Xem tiếp: Chẩn đoán X quang U xương (Phần 2)

 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp 

return to top