Viêm khớp gối tràn dịch là gì? Có nguy hiểm không

1. Viêm khớp gối tràn dịch là gì?

Tràn dịch khớp gối là tình trạng tích tụ quá mức dịch khớp trong hoặc xung quanh khớp gối, thường liên quan đến viêm khớp, chấn thương, hoặc nhiễm khuẩn. Ở trạng thái bình thường, khớp gối có một lượng nhỏ dịch hoạt dịch giúp bôi trơn và giảm ma sát trong quá trình vận động. Khi có tổn thương, lượng dịch tiết ra tăng quá mức và gây sưng đau, hạn chế vận động.

Tình trạng này thường gặp ở người trung niên hoặc người có tiền sử bệnh lý xương khớp, và nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến dính khớp, biến dạng khớp, hoặc mất khả năng vận động.

Phần gối bị tràn dịch sẽ bị sưng phù so với khớp gối còn lại

2. Triệu chứng và nguyên nhân

2.1. Triệu chứng nhận biết

Sưng, phù nề khớp gối, thấy rõ sự khác biệt giữa hai bên gối.
Đau âm ỉ hoặc đau nhói, nặng hơn khi đi lại, lên xuống cầu thang hoặc thay đổi tư thế.
Cứng khớp, khó gấp – duỗi gối, nhất là buổi sáng sau ngủ dậy.
Tấy đỏ, nóng da vùng quanh khớp.
Bầm tím, tụ máu trong khớp nếu nguyên nhân do chấn thương.

2.2. Nguyên nhân thường gặp

Chấn thương cơ học: bong gân, rách dây chằng, tổn thương sụn chêm.
Vận động quá mức hoặc sai tư thế: thường gặp ở vận động viên, người lao động nặng.
Thừa cân, béo phì: tăng tải trọng lên khớp gối, gây tăng tiết dịch.
Viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp: tổn thương mạn tính dẫn đến viêm và tràn dịch.
Nhiễm khuẩn khớp: thường xảy ra ở người có bệnh nền (đái tháo đường, suy giảm miễn dịch...).
Sau phẫu thuật khớp gối hoặc tiêm nội khớp không đảm bảo vô trùng.

Chỉ nên luyện tập thể dục nhẹ nhàng, vừa sức để khớp gối được giảm bớt áp lực và tăng sức mạnh cho cơ bắp xung quanh

3. Viêm khớp gối tràn dịch có nguy hiểm không?

Mặc dù không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng tràn dịch khớp gối không được điều trị đúng cách có thể gây:

Giảm khả năng vận động, gây khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày.
Dính khớp, biến dạng khớp gối, thậm chí tàn phế nếu tiến triển nặng.
Loãng xương, thoái hóa thứ phát, tăng nguy cơ tổn thương cấu trúc khớp lâu dài.
Tăng nguy cơ bội nhiễm khớp nếu nguyên nhân do vi khuẩn.

4. Chẩn đoán và điều trị

4.1. Phương pháp chẩn đoán

Khám lâm sàng: đánh giá sưng, đau, hạn chế vận động.
Chẩn đoán hình ảnh:
- X-quang: đánh giá cấu trúc xương, thoái hóa.
- Siêu âm, MRI khớp gối: xác định dịch khớp, tổn thương phần mềm.
Chọc hút dịch khớp để phân tích:
- Dịch trong: gợi ý thoái hóa.
- Dịch vàng đục: viêm không nhiễm trùng.
- Dịch mủ: viêm khớp nhiễm khuẩn.

4.2. Điều trị

Tùy nguyên nhân và mức độ bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định:

Điều trị nội khoa:

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs).
Thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ.
Kháng sinh (nếu nghi nhiễm khuẩn).
Chọc hút dịch khớp, kết hợp tiêm corticosteroid nội khớp khi cần thiết.

Phẫu thuật:

Áp dụng khi có tổn thương cấu trúc như rách sụn, dây chằng, thoái hóa nặng.
Các kỹ thuật: nội soi khớp, thay khớp gối toàn phần (trong thoái hóa nặng).

5. Hướng dẫn chăm sóc và phòng ngừa

5.1. Trong quá trình điều trị

Hạn chế đi lại, vận động quá mức, nghỉ ngơi hợp lý.
Kê cao chân khi ngủ, chườm lạnh giảm sưng trong giai đoạn cấp.
Dinh dưỡng đầy đủ: tăng cường canxi, omega-3, vitamin D.
Tuân thủ đơn thuốc và lịch tái khám của bác sĩ.

5.2. Phòng ngừa tràn dịch khớp gối

Giữ cân nặng hợp lý, tránh béo phì.
Tập luyện thể dục thường xuyên với các bài tập nhẹ như bơi, yoga, đi bộ chậm.
Dùng dụng cụ bảo hộ khi chơi thể thao hoặc lao động nặng.
Chăm sóc tốt các bệnh lý xương khớp nền như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp.

6. Khuyến nghị

Viêm khớp gối tràn dịch là bệnh lý cần phát hiện và điều trị sớm để tránh các hậu quả lâu dài cho khớp và chất lượng sống. Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi, giúp tầm soát và phòng ngừa hiệu quả.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP