Mụn thường là do hậu quả của sự sản xuất dầu quá mức hoặc do sự tích tụ vi khuẩn và tế bào da chết. Chúng thường xuất hiện ở tuổi dậy thì khi mà cơ thể sản xuất quá nhiều hoocmon gây tăng tiết tuyến bã nhờn. Đôi khi một loại vi khuẩn gọi là Propionibacterium acnes có thể xâm nhập vào bên trong da và gây triệu chứng đỏ, đau, kích ứng. Mụn hầu như xuất hiện ở vùng mặt, nhưng cũng có thể xuất hiện ở lưng và cổ. Chúng có rất nhiều dạng như mụn đầu đen, đầu trắng, sẩn. Một vài cái chứa đầy mủ vì thế chúng rất giống nhọt.
Chủng vi khuẩn Staphylococcus aureus sống thường trú trên bề mặt da nhưng có thể xâm nhập vào lớp da bên dưới thông qua vết cắt, vết cắn hoặc nang lông bị nhiễm khuẩn và tạo thành nhọt. Nhọt thường xuất hiện ở vùng da đổ nhiều mồ hôi như:
Nách;
Mông;
Mặt;
Cổ;
Đùi.
Nhọt bắt đầu như một nốt nhỏ, sưng, đỏ nhưng chỉ sau vài ngày thì chứa đầy mủ. Khi nốt sưng đỏ phát triển sẽ tăng áp lực lên da rồi vỡ ra và thoát mủ ra ngoài.
Bác sĩ thường chẩn đoán mụn hay nhọt thông qua kiểm tra bằng mắt thường. Bác sĩ có thể hỏi vài triệu chứng và khi phát hiện ra những nốt sưng thì bác sĩ có điều trị hay không?
Ngoài các triệu chứng kể trên thì vị trí và vùng da xung quanh cũng giúp bác sĩ chẩn đoán là nhọt hay mụn. Một test kiểm tra xâm lấn thường không cần thiết trong trường hợp này.
Có sự khác biệt trong điều trị mụn và nhọt.
Hầu hết với mọi người chỉ cần duy trì thói quen chăm sóc da cẩn thận thì đã giúp giảm mụn hiệu quả, nhưng cần khoảng 6-8 tuần để chữa khỏi hoàn toàn.
Cách chăm sóc da mụn bao gồm:
Rửa mặt ngày 2 lần vào buổi sáng và buổi tối bằng nước ấm giúp loại bỏ lượng dầu thừa và các tế bào da chết tích tụ trong lỗ chân lông.
Sử dụng các sản phẩm có chứa benzyl peroxide và acid salicylic để giảm dầu và tế bào da chết trong lỗ chân lông.
Dùng các sản phẩm giữ ẩm để tránh khô da do tác dụng phụ của các phương pháp điều trị mụn.
Tẩy tế bào da chết 1-2 lần mỗi tuần với các sản phẩm dịu nhẹ.
Tránh bóp hay nặn mụn vì việc này có thể gây nhiễm trùng và để lại sẹo.
Nếu mụn không giảm bằng các phương pháp đều trị tại nhà thì có thể thăm khám bác sĩ da liễu để được tư vấn điều trị
Đắp gạc ấm sẽ giúp giảm đau và mủ dễ thoát ra ngoài. Nếu nhọt ở vị trí khó tiếp cận thì có thể ngâm mình trong bồn nước nóng.
Có thể dùng các loại thuốc giảm đau không cần kê đơn như acetaminophen, ibuprofen để giảm cảm giác khó chịu.
Bác sĩ có thể kê thuốc mỡ kháng sinh bôi tại chỗ hoặc nếu cần chống nhiễm khuẩn huyết có thể chỉ định kháng sinh đường uống.
Vài trường hợp có thể phải rạch dẫn lưu nhọt và dùng kháng sinh đường toàn thân.
Khu vực da bị nhọt và vùng da lân cận cần phải được giữ sạch và khô ráo. Cần rửa tay sạch bằng nước và xà bông sau khi chạm vào nhọt để tránh lây lan. Việc dùng chung các đồ dùng cá nhân như khăn, dao cạo râu, dụng cụ trang điểm sẽ lay lan mụn cho người khác.
Khi nhọt đau nhiều và không đáp ứng với các phương pháp điều trị tại nhà;
Tái phát thường xuyên;
Sốt;
Nhọt to hơn 5 cm;
Nằm gần mắt;
Nhọt không khỏi sau 2 tuần điều trị tại nhà.
Vài nhọt bị tập trung ở một vùng và có xu hướng hợp lại với nhau, trường hợp này gọi là nhọt cụm và khi có dấu hiệu nhiễm trùng sẽ có biệu hiện giống cảm cúm.
Mụn và nhọt là 2 tình trạng gây khó chịu nhưng khả năng điều trị khỏi cao. Nên đi khám bác sĩ ngay nếu các phương pháp điều trị tại nhà và thuốc không kê toa không có hiệu quả.
Xem thêm: Mụn nước và bóng nước
Có thể bạn quan tâm: Biến chứng của mụn và một số phương pháp điều trị
Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da Bệnh viện Nguyễn Tri Phương được triển khai dịch vụ thăm khám, chăm sóc và điều trị các tình trạng về da như mụn, sẹo, nám, tàn nhang… với tiêu chí đem lại sự thay đổi tích cực về diện mạo cũng như sự hài lòng của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ.
Với nguồn nhân lực chất lượng có chuyên môn cao là các Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ đến từ Bộ môn Da liễu - Đại học Y Dược TPHCM & Bệnh viện Nguyễn Tri Phương có kinh nghiệm nhiều năm trong giảng dạy, nghiên cứu và điều trị Da liễu – Thẩm mỹ da; sẽ trực tiếp thăm khám, lên phác đồ điều trị và trực tiếp trị liệu cho bệnh nhân, đảm bảo hiệu quả cao nhất.