Dinh dưỡng trong bệnh tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu

Nguyên tắc dinh dưỡng

- Duy trì cân nặng khỏe mạnh (BMI: 18,5- 22,9 kg/m²)

- Năng lượng: 30-35 Kcal/kg cân nặng lý tưởng/ngày.

- Protein: 15-20% tổng năng lượng.

- Lipid: 20 - 25% tổng năng lượng (trong đó 2/3 là acid béo không no), cholesterol < 300mg/ngày

- Glucid: 50 - 60% tổng năng lượng, ưu tiên ngũ cốc nguyên cám. Đường: < 25g/ngày

- Ăn giảm muối (< 5g muối/ ngày).

- Chất xơ: > 20g/ngày

- Tăng cường thực phẩm giàu Kali, canxi, magie

Lời khuyên dinh dưỡng

a. Thực phẩm nên dùng

- Các loại gạo, mỳ, ngô, khoai củ, sắn, bún, phở. Ưu tiên ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, yến mạch, bánh mỳ đen hoặc ngũ cốc xay xát dối

- Ăn đa dạng các loại thịt, cá, tôm, cua, đậu phụ… (đặc biệt là cá: ăn cá ít nhất 3 - 4 lần/tuần).

- Dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu hạt cải, dầu vừng,…)

- Ăn đa dạng rau, quả trái cây, trung bình khoảng 300-400g rau hoặc trái cây/ngày

- Các loại hạt: đậu đỗ, hạt lạc, hạt bí, hạt hướng dương, hạt điều, óc chó, hạnh nhân,…

- Thực phẩm giàu Kali: rau giền, rau khoai lang, rau ngót, rau bí, khoai tây, khoai sọ, hạt điều, chuối, bơ, ổi, kiwi,...

b. Thực phẩm hạn chế dùng

- Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh chứa nhiều muối: thịt muối, cá muối, giò, chả, pate, dưa muối, cà muối, xúc xích, lạp xưởng,…

- Thực phẩm chứa nhiều Cholesterol: Phủ tạng động vật (tim, lòng, óc…), tủy xương, lòng đỏ trứng

- Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa: dầu dừa, dầu cọ, mỡ động vật, bơ động vật, sữa toàn phần

- Thực phẩm chứa nhiều đường: đường kính, nước ngọt, bánh kẹo, kem, chè…

- Các chất kích thích: rượu, bia, thuốc lá…. giới hạn dưới 2 đơn vị cồn/ngày với nam và 1 đơn vị cồn/ngày với nữ. 1 đơn vị cồn tương đương 1 cốc bia hơi 330ml, 1 ly rượu vang 100 ml hoặc 1 chén rượu mạnh 30ml

c. Chế biến món ăn

- Lượng muối ≤ 5g muối/ngày: Quá trình chế biến cho < 4g muối.

+ Nên chế biến các món ăn nhạt tới mức có thể chấp nhận được và giảm dần lượng muối tới mục tiêu: < 5g muối/ ngày.

+ 5 g muối = 35 gram xì dầu (3,5 thìa) = 8 gram bột canh = 11 gram hạt nêm= 25ml nước mắm

- Hạn chế các món: xào, quay, rán

Thực đơn mẫu

Chế độ ăn uống để ngăn chặn tăng huyết áp (DASH)

Bệnh nhân 50kg, Năng lượng: 1500-1600Kcal/ ngày, protein: 70-80g/ngày.