Hành tây được trồng chủ yếu ở Trung Á, nhưng ngày nay hành tây đã có mặt trong rất nhiều món ăn của các nền ẩm thực khác nhau, ví dụ như là nguyên liệu trong đồ chấm, món hầm, súp, salad và bánh mỳ sandwich. Chính điều đó khiến bạn không thể tránh khỏi gặp phải tác dụng phụ của hành tây như khó tiêu và hôi miệng.
Khiến bạn chảy nước mắt chỉ là một trong những nhược điểm của hành tây. Tuy có những lợi ích về sức khỏe khi ăn hành tây nhưng cũng có thể có một vài tác dụng phụ dưới đây:
Gây hôi miệng
Hành tây nằm trong cùng họ với tỏi và hành củ (hành khô). Họ rau củ này có chứa các hóa chất sulfuric và khi được chuyển hóa trong cơ thể sẽ đi vào máu. Như bạn đã biết, máu tuần hoàn khắp cơ thể, vì vậy có thể có đôi lúc bạn sẽ nhận thấy dường như mồ hôi của mình cũng có mùi như hành tây nếu gần đây bạn có ăn nhiều hành.
Bên cạnh mồ hôi thì hơi thở cũng là một nơi bạn có thể nhận ra tác động của việc ăn hành. Nguyên nhân là do phần lớn các hợp chất sulfur được chuyển hóa ở gan, do đó bạn có thể thở ra hơi thở có mùi của sulfur. Việc hơi thở có mùi có thể nhận thấy ngay sau khi ăn hành và có thể kéo dài đến khi hành được tiêu hóa hết.
Tỏi (cũng cùng họ với hành) có thể gây tác dụng tương tự. Nếu bạn muốn tránh hôi miệng do hành tây thì chỉ có cách là không ăn chúng. Nếu bạn còn hút thuốc thì sẽ còn làm hơi thở vốn có mùi hành trở nên tệ hơn. Việc ăn dứa và cà rốt vào cuối bữa ăn sẽ giúp tiêu hóa hành nhanh hơn và làm giảm tác dụng phụ của các hợp chất lưu huỳnh đến hơi thở của bạn.
Gia tăng các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS)
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một rối loạn tiêu hóa thường gặp có ảnh hưởng đến ruột già và thường gây ra những triệu chứng như chướng bụng, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Tình trạng này tuy không gây hại cho đường ruột nhưng chắc chắn có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống. IBS thường ảnh hưởng đến phụ nữ nhiều hơn nam giới và thường xuất hiện ở những người dưới 45 tuổi.
Một số kích thích như tình trạng căng thẳng hoặc một vài loại thực phẩm có thể làm cho triệu chứng của IBS trở nên trầm trọng hơn và hành tây là một trong số đó.
Các chuyên gia khuyến cáo những người bị IBS nên tránh ăn hành và tỏi để giúp ngăn ngừa các triệu chứng khó chịu như đầy hơi và chướng bụng. Ngoài ra, những thực phẩm khác cần tránh khi bạn bị IBS bao gồm rượu, quả mơ, chuối, đậu, cải Brussels, caffeine, cà rốt, cần tây, hành tây, bánh quy, bánh mỳ, mận, nho khô và mầm lúa mì.
Gây trào ngược axit
Một vài loại thực phẩm có thể kích thích các triệu chứng ở những người bị trào ngược axit dạ dày (cấp tính hay mạn tính). Nếu bạn hay bị ợ nóng hoặc bị GERD (bệnh trào ngược axit dạ dày thực quản) thì chế độ ăn của bạn không nên bao gồm hành tây.
Hành tây có thể gây ra những tác dụng phụ như gia tăng tình trạng ợ nóng, là cảm giác nóng rát ở ngực, đau họng, và có vị của dịch vị dạ dày trong miệng. Điều này có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Trong nhiều trường hợp, GERD còn có thể dẫn đến những vấn đề về sức khỏe nghiêm trọng hơn.
Các thực phẩm phổ biến khác gây ra ợ nóng và các triệu chứng GERD bao gồm trái cây họ cam quýt, tỏi, thực phẩm chiên và cay, rượu và nước sốt cà chua. Nếu bạn bị ợ nóng do ăn hành thì bạn có thể sử dụng thuốc kháng acid để giảm thiểu triệu chứng. Trong trường hợp, những cơn ợ nóng thường xuyên xảy ra thì bạn nên đi khám bác sĩ.
Lợi ích của hành tây
Hành tây không phải là thực phẩm xấu mà thực tế ra còn có lợi cho nam giới. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ hành tây thường xuyên giúp tăng mức testosterone ở nam giới. Đó là do hành tây giúp tăng sản sinh hormone luteinizing, thúc đẩy sản xuất nitric oxid và tăng cường tác dụng chống oxy hóa.
Các nghiên cứu khác cũng cho thấy hành tây có chứa các hóa chất thực vật như flavonoid và các hợp chất organosulfur bênh cạnh các chất chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa này cùng tính kháng khuẩn cho thấy những tác động hứa hẹn ở những người bị tiểu đường và những bệnh có liên quan, bao gồm tăng cholesterol và tăng huyết áp.
Một số hợp chất hoạt tính sinh học trong hành tây thậm chí còn đóng vai trò trong việc điều chỉnh hoặc ngăn ngừa, tăng cân và bệnh liên quan.
Hành tây còn cho thấy có tác động chống ung thư, đặc biệt là đối với các loại ung thư đường tiêu hóa. Các hợp chất sulfur có mặt trong hành tây và họ hàng của hành tây như tỏi, hành củ, hành lá và tỏi tây có thể giảm các hoạt động của một vài chất gây ung thư, do đó có khả năng giảm thiểu nguy cơ ung thư.
Khi nào nên ăn hành tây?
Nếu bạn bị IBS thì có lẽ bạn không nên ăn hành tây. Còn nếu bạn bị GERD thì đặc biệt không nên ăn hành tây vào buổi tối, trước khi nằm xuống hoặc trước khi đi ngủ. Nằm xuống ngay sau khi ăn có thể làm trầm trọng thêm tác động của ợ nóng.
Nếu bạn thấy hành tây gây mùi khó chịu cho hơi thở thì hãy cân nhắc việc ăn hành trước một cuộc họp, hoặc trước một sự kiện lớn, do tác dụng phụ của hành tây trên hơi thở của bạn có thể kéo dài và thậm chí mùi còn có thể khó chịu hơn vài giờ sau khi tiêu thụ. Nếu bạn ăn hành tây vào bữa tối thì bạn có thể thấy hôi miệng vào sáng hôm sau.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh