✴️ Xét nghiệm hoá mô miễn dịch
Ung thư là bệnh ác tính đang có xu hướng gia tăng trên toàn cầu. Bệnh tiến triển âm thầm nên nhiều khi bệnh di căn mới có biểu hiện lâm sàng rõ. Giải phẫu bệnh vẫn được coi là “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán ung thư. Trong khi đó, có những trường hợp khối u di căn mà chưa xác định nguồn gốc thì phải cần thêm xét nghiệm hoá mô miễn dịch. Phương pháp xét nghiệm hóa mô miễn dịch giúp xác định chính xác thể bệnh, nguồn gốc tế bào u để các bác sỹ lâm sàng lựa chọn được phương pháp điều trị tối ưu cho bệnh nhân.
Hóa mô miễn dịch là một kỹ thuật xét nghiệm của Giải phẫu bệnh dựa trên phản ứng miễn dịch kháng nguyên - kháng thể. Thông qua các kháng thể đã biết để quan sát sự tồn tại kháng nguyên ung thư trong mẫu bệnh phẩm và qua đó giúp các nhà Giải phẫu bệnh đưa ra được chẩn đoán bệnh.
Hóa mô miễn dịch có giá trị trong chẩn đoán, tiên lượng và hướng điều trị ung thư.
- Đối với chẩn đoán bệnh
+ Chẩn đoán khối u lành tính hay ác tính
+ Xác định nguồn gốc tế bào u nguyên phát và nguồn gốc di căn
- Đối với tiên lượng và điều trị
+ Xác định mức độ ác tính khối u
+ Tiên lượng đáp ứng điều trị: Hóa mô miễn dịch được sử dụng rộng rãi trong việc xác định điều trị đích đối với một số ung thư tuyến vú, ung thư phổi, ung thư tiền liệt tuyến...
Hoá mô miễn dịch có thể giúp đánh giá tiên lượng nhóm u lành ác bằng chỉ số tăng sinh của tế bào u như Ki67. Ngày nay, Hoá mô miễn dịch còn tham gia trong định hướng điều trị, nhất là các phương pháp điều trị trúng đích phân tử (target therapy). Ví dụ như Hoá mô miễn dịch xác định các thụ thể nội tiết ER (Estrogen), PR (Progesterone) trong tế bào ung thư vú giúp điều trị nội tiết bằng Tamoxifen trong ung thư vú; hoặc xác định các biểu hiện quá mức của các gen sinh ung trong tế bào u: Her2 trong ung thư vú, ung thư dạ dày hỗ trợ điều trị trúng đích bằng Trastuzumab, vv..
Trong chẩn đoán các u đặc trẻ em, Hoá mô miễn dịch cũng có vai trò đáng kể trong chẩn đoán xác định và phân biệt một vài loại ung thư nhờ các dấu ấn đặc hiệu nhưMyogenin, Desmin trong chẩn đoán sarcom cơ vân; CD99 trong Sarcom Ewing; NSE trong chẩn đoán u nguyên bào thần kinh; CD1a trong chẩn đoán Bệnh mô bào Langerhans; HMB45 trong chẩn đoán Melanom; LCA, CD3, CD20, CD30 trong chẩn đoán lymphoma và phân loại u lymphom. Tuy hóa mô miễn dịch không thể chẩn đoán xác định được tất cả các trường hợp u đặc trẻ em nhưng đây vẫn là một kỹ thuật cần thiết trong chẩn đoán các trường hợp u phức tạp không rõ nguồn gốc.
Trong cuộc chiến đấu với bệnh ung thư, chẩn đoán giải phẫu bệnh có vai trò vô cùng quan trọng. Quyết định điều trị ung thư phụ thuộc vào từng loại ung thư của từng loại tế u vì mỗi loại ung thư sẽ đáp ứng với các liệu pháp điều trị khác nhau: có loại đáp ứng với phẫu thuật, có loại đáp ứng với hóa trị hoặc xạ trị, điều trị đích hay đáp ứng với điều trị đa mô thức phối hợp nhiều phương pháp.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Bệnh viện Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
