1. U xơ tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ chỉ có ở nam giới, có kích thước khoảng 10-20g. Tuyến tiền liệt nằm dưới cổ bàng quang và sau niệu đạo. Tuyến này có vai trò quan trọng trong việc sản xuất ra chất nhờn và một số thành phần của tinh dịch.
Tuyến tiền liệt phát triển dần và đạt kích thước ổn định khi 20-25 tuổi. Tuy nhiên, khi nam giới từ ngoài 40 tuổi, tuyến tiền liệt tăng sinh bất thường và tạo thành u xơ. Tỷ lệ nam giới mắc bệnh u xơ tiền liệt tuyến tăng dần theo độ tuổi. Theo thống kê có khoảng hơn 50% nam giới tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt khi ở tuổi 50-60 và gần 100% khi ở tuổi 80-90.
.png)
U xơ tuyến tiền liệt nếu không được điều trị sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm
2. Vì sao u xơ tiền liệt tuyến cần phải được điều trị càng sớm càng tốt?
U xơ tuyến tiền liệt là một dạng u lành tính. Tuy nhiên bệnh vẫn cần được thăm khám và chữa trị kịp thời để ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Đó là:
Gây rối loạn tiểu tiện từ mức độ nhẹ đến nặng: tiểu vội, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu khó…
Bí tiểu hoàn toàn, bí tiểu cấp tính: người bệnh đột nhiên mất khả năng đi tiểu. Cầu bàng quang căng to và đau dữ dội vùng bụng dưới.
Bí tiểu không hoàn toàn: người bệnh vẫn có thể đi tiểu được nhưng lượng nước tiểu bị tồn dư trên 100ml.
Mắc cách bệnh lý kết hợp tại bàng quang như sỏi bàng quang, túi thừa bàng quang.
Tiểu ra mủ, tiểu ra máu.
Viêm tuyến tiền liệt.
Nhiễm khuẩn đường niệu như viêm bàng quang, viêm mào tinh kèm theo sốt cao.
Ứ trào nước tiểu bàng quang – niệu quản ngược dòng.
Suy thận cấp tính và mãn tính do viêm bể thận – thận ngược dòng.
Ung thư tuyến tiền liệt.
Gây những biến chứng toàn thân hoặc làm nặng thêm các bệnh toàn thân khác như huyết áp cao, tiểu đường, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não…
3. Các phương pháp chữa bệnh u xơ tiền liệt tuyến
Không phải tất cả các trường hợp u xơ tuyến tiền liệt đều phải điều trị. Những người bệnh không bị ảnh hưởng nhiều bởi các triệu chứng của u xơ thường chỉ cần kiểm tra định kỳ để xem diễn biến tình trạng bệnh để có biện pháp can thiệp kịp thời.
Lựa chọn phương pháp chữa trị nào cần phụ thuộc vào nhiều yếu tố. nhưng chủ yếu dựa vào mức độ ảnh hưởng của bệnh và khối lượng của tuyến tiền liệt.
3.1. Chữa u xơ tuyến tiền liệt nội khoa:
Người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc trong các trường hợp:
Các triệu chứng bệnh không cải thiện hoặc có thể đang trở nên tồi tệ hơn.
Người bệnh đã thực hiện thay đổi lối sống và chế độ ăn uống nhưng không có hiệu quả.
Người bệnh có nguy cơ bị các biến chứng liên quan đến u xơ tuyến tiền liệt như tiểu không hết hoặc bí tiểu hoàn toàn.
.png)
Chữa u xơ tuyến tiền liệt bằng thuốc thường được chỉ định khi bệnh chưa gây những triệu chứng và biến chứng nghiêm trọng
Các nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị u xơ tiền liệt tuyến là:
Thuốc chẹn alpha giúp thư giãn các cơ của tuyến tiền liệt và cổ bàng quang, làm giảm các triệu chứng tiểu khó, bí tiểu. Nhóm thuốc này không có tác dụng triệt tiêu hay làm co nhỏ kích thước các khối u xơ. Khi sử dụng người bệnh bị đau đầu, chóng mặt, hạ huyết áp, rối loạn xuất tinh…
Thuốc ức chế enzym chuyển 5 – alpha reductase: giúp thu nhỏ và ngăn chặn sự phát triển thêm về kích thước tuyến tiền liệt. Tuy nhiên nhóm thuốc này làm giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, suy giảm sinh lý.
Lưu ý:
Các thông tin về cách điều trị nêu trên chỉ mang tính chất tham khảo. Việc dùng thuốc cần có sự thăm khám và kê đơn của bác sĩ chuyên khoa để điều trị đúng tình trạng bệnh, tránh các tác dụng phụ ngoài ý muốn.
Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc hoặc dùng đơn thuốc của người khác để trị bệnh.
3.2. Chữa u xơ tuyến tiền liệt ngoại khoa:
Phẫu thuật điều trị u xơ tiền liệt tuyến được chỉ định trong trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả. Hoặc khi người bệnh xuất hiện những triệu chứng và biến chứng nghiêm trọng.
Phẫu thuật nội soi:
Đây là phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu và được áp dụng rộng rãi nhất hiện nay. Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ các khối u xơ thành những mảnh nhỏ bằng nội soi qua đường niệu đạo. Toàn bộ quá trình phẫu thuật được kiểm soát qua màn hình máy vi tính. Sau đó hút bỏ chúng ra ngoài qua ống nội soi.
Thời gian thực hiện kỹ thuật này kéo dài khoảng 60 phút. Người bệnh không có đường mổ, ít đau, giảm nguy cơ nhiễm trùng và không để lại sẹo. Người bệnh nhanh chóng đi tiểu lại được bình thường.
Chữa u xơ tuyến tiền liệt bằng phương pháp nội soi qua đường niệu đạo là phương pháp điều trị phổ biến
Phẫu thuật mổ hở:
Đây là phương pháp phẫu thuật truyền thống, thường được chỉ định với các khối u kích thước trên 70gr. Hoặc khi người bệnh có biến chứng sỏi bàng quang hay túi thừa bàng quang.
Bác sĩ sẽ tạo sẽ tạo ra ra vết cắt theo đường sau xương mu hoặc qua bàng quang để loại bỏ tuyến tiền liệt và các mô xung quanh.
Phương pháp này gây nhiều đau đớn cho người bệnh, thời gian phẫu thuật kéo dài, biến chứng sau mổ nhiều hơn khi mổ nội soi.
Sau khi mổ u xơ tuyến tiền liệt, người bệnh vẫn phải tiếp tục điều trị nội khoa để phòng và hạn chế các triệu chứng bệnh.
5. Biện pháp phòng tránh bệnh u xơ tiền liệt tuyến
Một số biện pháp giúp ngăn ngừa và kiểm soát tình trạng tiến triển của bệnh là:
Tập các bài tập làm săn chắc các cơ vùng xương chậu đồng thời thư giãn thần kinh và cơ bắp.
Ăn nhiều rau củ quả tươi, các loại ngũ cốc, các loại hạt… giúp bổ sung chất chống oxy hóa, tăng cường hệ miễn dịch và chống lại sự phát triển của những tế bào bất thường.
Thay đổi thói quen sống và sinh hoạt:
Không nhịn tiểu và cố gắng đi tiểu ngay khi có nhu cầu.
Uống đủ nước mỗi ngày. Nhưng cần hạn chế uống nhiều nước vào buổi tối vì có thể gây đi tiểu đêm nhiều.
Hạn chế uống rượu, bia hoặc đồ uống có chứa các chất kích thích khác.
Kiêng chất béo, các loại thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng.
Duy trì chế độ sinh hoạt tình đục đều đặn, lành mạnh.
Tránh ngồi quá lâu một chỗ làm tuyến tiền liệt bị chèn ép.
U xơ tuyến tiền liệt nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Vì vậy, khi phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh cần đến ngay các cơ sử y tế chuyên khoa để được thăm khám và chữa u xơ tuyến tiền liệt kịp thời.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
