Viêm phổi nếu không được điều trị kịp thời có thể gây tử vong cao cho trẻ dưới 5 tuổi. Để phòng tránh cũng như có biện pháp xử trí đúng đắn, bạn cần nắm rõ nguyên nhân gây bệnh cũng như tính chất của bệnh. Dưới đây là 8 sự thật về bệnh phổi bạn cần biết ở trẻ.
Ủ ấm trẻ quá kỹ cũng là nguyên nhân khiến trẻ bị viêm phổi
Nhiều người nghĩ rằng vào mùa đông cần phải ủ ấm cho trẻ thật cẩn thận bằng nhiều lớp áo khác nhau. Tuy nhiên đây là quan điểm sai lầm, việc ủ ấm quá mức có thể gây thêm bệnh cho trẻ. Các mẹ cần nhớ rằng, thân nhiệt của trẻ không giống như người lớn.
Trẻ sẽ cảm thấy nóng hoặc lạnh nhanh hơn. Vì thế, mặc quá ấm, trẻ dễ bị ra mồ hôi lưng, đầu. Trong khi đó, nếu bố mẹ không sớm nhận thấy điều đó, thì trẻ sẽ bị cảm lạnh, viêm phổi.Vì thế, các mẹ chỉ nên mặc đủ ấm cho trẻ, nên chọn các loại quần áo an toàn, thoải mái và giúp duy trì thân nhiệt của bé.
Có rất nhiều triệu chứng khác nhau khi nhận biết trẻ bị viêm phổi
– Trẻ sốt cao và kéo dài: Sốt cao có thể là triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau, tuy nhiên nếu trẻ sốt cao và kéo dài trong 2-3 ngày liên tục thì lại là triệu chứng viêm phổi. Khi thấy trẻ bị sốt cao mà kéo dài cần được đưa ngay tới bệnh viện gần nhất.
– Nhịp thở nhanh so với lứa tuổi: Đây được coi là dấu hiệu chính và xuất hiện sớm nhất khi trẻ bị viêm phổi:
+Trẻ dưới hai tháng, thở nhanh khi nhịp thở từ 60 lần/phút trở lên.
+Trẻ từ 2 đến dưới 12 tháng, thở nhanh với 50 lần/phút trở lên.
+ Trẻ từ 12 đến dưới 5 tuổi, 40 lần/phút trở lên là thở nhanh.
– Rút lõm lồng ngực: Đây là triệu chứng của bị viêm phổi nặng. Cách để phát hiện duy nhất là nhìn vào phần dưới lồng ngực (1/3 dưới) lõm vào khi trẻ hít vào. Nếu phần mềm giữa xương sườn hoặc vùng trên xương đòn rút lõm thì không phải là rút lõm lồng ngực.
– Cơ thể tím tái: Tím tái là biểu hiện cơ thể trẻ, có thể nhận biết triệu chứng ở mặt, chân, tay hay toàn thân. Nếu có biểu hiện da nhợt nhạt, tím lại thì đó là dấu hiệu của rối loạn hô hấp. Trẻ có hiện tượng này có nghĩa là đang bị viêm phổi nặng, nếu không được phát hiện và đưa đi cấp cứu kịp thời rất dễ để lại biến chứng, thậm chí là tử vong.
– Triệu chứng khác như: Trẻ khó thở, thở khò khè; đau ngực, có thể đau ít hoặc nhiều; Môi khô, kèm theo mệt mỏi chán ăn.
Bệnh viêm phổi là căn bệnh nguy hiểm đối với trẻ em
Viêm phổi nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời có thể là gây tử vong cho trẻ dưới 5 tuổi. Tỉ lệ trẻ tử vong vì viêm phổi có thể lớn gấp nhiều lần so với các bệnh khác. Theo thống kê, trên thế giới mỗi năm có khoảng 1 triệu trẻ em tử vong do viêm phổi, chiếm 15% tổng số ca tử vong của trẻ em trong độ tuổi này.
Viêm phổi thường lây lan rất nhanh
Bệnh viêm phổi do vi khuẩn hay virus thường lây qua chất dịch phát tán từ mũi hoặc miệng của người bệnh. Bệnh có thể lây khi người bệnh ho hoặc hắt hơi vào người khác,…. Vì thế, khi trong gia đình có người mắc bệnh, người lớn nên chủ động phòng tránh cho trẻ và không nên đưa trẻ đến những chỗ đông người.
Bệnh viêm phổi có thể được ngăn chặn nếu người lớn biết cách
Để phòng tránh bệnh viêm phổi cũng như một số bệnh khác, trẻ cần phải được bú sữa mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu đời đồng thời kéo dài cho đến khi trẻ dược 18 – 24 tháng. Trẻ phải được chăm sóc, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt với trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi.
Người chăm sóc trẻ cần rửa tay thường xuyên, sử dụng nguồn nước sạch và giữ gìn vệ sinh môi trường để bảo vệ trẻ chống lại mầm bệnh gây viêm phổi, tiêu chảy và các bệnh lý khác.
Phát hiện sớm các biểu hiện sớm của bệnh viêm đường hô hấp nói chung như: ho, sốt, chảy nước mũi, khó thở… và các rối loạn khác như tiêu chảy, ăn kém, chậm tăng cân… Nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nơi cư trú để được tư vấn cũng như hướng điều trị thích hợp, tránh lây lan cho người khác, không nên tự dùng thuốc cho trẻ.
Tỷ lệ tử vong của bệnh viêm phổi có liên quan đến suy dinh dưỡng
Trẻ em suy dinh dưỡng, đặc biệt là những trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính nặng, có nguy cơ tử vong cao hơn khi mắc viêm phổi. Nguyên nhân là do suy dinh dưỡng làm suy yếu hệ thống miễn dịch, ngăn không cho cơ thể chiến đấu chống lại căn bệnh này. Các yếu tố có liên quan đến dinh dưỡng là nguyên nhân dẫn đến 45% các ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi. Vì thế, các mẹ cẩn phải đảm bảo một chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp hệ miễn dịch và sức đề kháng của trẻ được khỏe mạnh nhằm chống trọi tốt với các virus gây bệnh.
Bệnh viêm phổi thường bị chuẩn đoán nhầm
Một tỷ lệ lớn các trẻ em tử vong do viêm phổi vì không được điều trị đúng cách sau khi bị chẩn đoán nhầm. Các triệu chứng của viêm phổi như sốt, khó thở, tim đập nhanh, ho dữ dội thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Khi chẩn đoán viêm phổi, nhân viên y tế cộng đồng được đào tạo để tính toán tỷ lệ hô hấp của trẻ em, sau đó xác định xem trẻ có đang thở nhanh hơn bình thường hay không.
Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng gần một nửa các y tá, đặc biệt là những người có kỹ năng làm toán thấp, không thể áp dụng chính xác các kỹ thuật để tính toán.
Bệnh viêm phổi có thể được điều trị dễ dàng
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyên rằng phân tán amoxicillin trong5 ngày là phương pháp điều trị kháng sinh thích hợp cho trẻ em dưới 5 tuổi được chẩn đoán bị viêm phổi. Trẻ em có dấu hiệu nguy hiểm nên được chuyển đến một cơ sở y tế cao hơn cho điều trị.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh