Vi khuẩn Hib (Haemophilus Influenzae type b) là nguyên nhân gây bệnh chủ yếu ở trẻ dưới 5 tuổi, gồm viêm phổi ở trẻ nhỏ, viêm màng não và các bệnh xâm lấn khác. Bệnh xâm lấn thường nặng, cần điều trị đặc biệt tại bệnh viện và đôi khi có thể dẫn đến tử vong.
Vi khuẩn Hib là gì?
Vi khuẩn Hib là vi khuẩn gây bệnh nghiêm trọng, thường ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Vi khuẩn lây lan từ người sang người khi ho hay hắt hơi. Nếu vi khuẩn lan sang máu, nó có thể gây ra các vấn đề rất nghiêm trọng, bao gồm:
-
Viêm màng não – tình trạng nhiễm trùng phần màng phủ của tủy sống và não
-
Viêm phổi – nhiễm trùng ở phổi
-
Viêm nắp thanh quản – sưng tấy nghiêm trọng cổ họng
-
Các bệnh nhiễm trùng khác: nhiễm trùng tai, nhiễm trùng xoang, nhiễm trùng máu, nhiễm trùng xương, nhiễm trùng màng bao tim…
Vaccine cho bệnh do Hib
Bệnh do Hib gây ra gần như đã được xóa bỏ tại Mỹ kể từ năm 1987. Phương pháp hữu hiệu đó là vaccine. Trong một số trường hợp hiếm hoi, trẻ và người lớn vẫn có thể bị nhiễm trùng do Hib. Điều này có thể xảy ra nếu người đó chưa được tiêm chủng đầy đủ. Việc tiêm chủng muộn cũng có thể khiến mắc phải bệnh do Hib.
Khi nào cần tiêm vaccine Hib?
Vaccine Hib được tiêm cho trẻ nhỏ theo 3 đến 4 liều, phụ thuộc vào loại vaccine cũng như tuổi của trẻ. Có thể tiêm vào tháng thứ 2, 4, 6 hoặc 12-15 tháng. Trẻ dưới 6 tuần tuổi không nên tiêm vaccine Hib. Trẻ gặp phải các vấn đề sức khỏe từ trung bình đến nặng, có/hoặc không bị sốt nên đợi cho đến khi khỏe mạnh ổn định mới nên tiêm. Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo nên tiêm cho tất cả các trẻ từ 2 tháng đến dưới 2 tuổi.
.png)
Tại Việt Nam, vaccine Hib được tiêm phối hợp với các loại vaccine khác trong chương trình tiêm chủng mở rộng, thường là phối hợp trong vaccine 5 trong 1 (vaccine SII - bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib). Vaccine 6 trong 1 cũng phối hợp dự phòng Hib.
Rủi ro gì khi tiêm vaccine Hib?
Vaccine Hib cũng có các nguy cơ rủi ro tương tự như các loại vaccine khác. Tuy nhiên, đây là vaccine đã được nghiên cứu và phát triển từ lâu, do vậy độ an toàn của vaccine là rất cao và rủi ro gặp phải các phản ứng mạnh là hiếm khi. Hầu hết những người tiêm vaccine đều không gặp bất cứ vấn đề gì, dù một số triệu chứng phản ứng nhỏ vẫn có thể xuất hiện như: đỏ, nóng hoặc sưng tấy tại vị trí tiêm, sốt.
Các bậc phụ huynh nên lưu ý những dấu hiệu sau tiêm mà trẻ có thể gặp phải. Trong một số trường hợp, cha mẹ có thể:
-
Cho trẻ sử dụng thuốc giảm đau không chứa aspirin như thuốc nhóm acetaminophen, hoặc ibuprofen. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về vấn đề này.
-
Phản ứng dị ứng rất có thể xảy ra trong vòng vài phút đến vài giờ sau tiêm. Một số phản ứng như khó thở, thở khò khè, tim đập nhanh, phát ban, sưng vùng mặt – cổ, thay đổi hành vi… có thể là những dấu hiệu đặc biệt. Hãy báo cáo những dấu hiệu này với bác sĩ ngay khi có các biểu hiện lạ xuất hiện để xử trí kịp thời.
Tổng kết
Vi khuẩn Hib có thể gây ra nhiều loại hình nhiễm trùng khác nhau, thường ở trẻ dưới 5 tuổi những cũng có thể xuất hiện ở người lớn. Các bệnh do vi khuẩn gây ra có thể gặp phải như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn máu, viêm xoang… và có thể gây tử vong. Tiêm phòng vaccine Hib là cách hiệu quả nhất, an toàn và nên được thực hiện cho trẻ nhỏ ngay từ khi còn nhỏ. Hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được tiêm đầy đủ, đúng lịch và mang tới khả năng phòng bệnh tối ưu nhất.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
