✴️ Triệu chứng và nguyên nhân lồng ruột ở trẻ em

1. Bệnh lồng ruột là gì?

Bệnh lồng ruột là bệnh tiêu hoá liên quan đến hệ thống đường ruột cụ thể là ruột non và ruột già. Trong lòng ruột được chia thành nhiều đoạn ruột nối tiếp nhau khi đoạn ruột chui vào đoạn kế cận khiến cho các hoạt động tiêu hoá bị tắc nghẽn. Thông thường, bệnh lồng ruột xảy ra phần lớn ở trẻ em từ độ tuổi bắt đầu ăn dặm đến khoảng 4 tuổi khi hệ tiêu hoá chưa phát triển hoàn thiện.

Hiện tượng lồng ruột thường gặp ở trẻ em 

Đây là bệnh cấp tính có mức độ nguy hiểm được các bác sĩ cảnh báo nghiêm trọng bởi vì khi ruột lồng vào nhau sẽ kéo theo các mạch máu bên trong ruột bị tắc nghẽn và không thể nuôi dưỡng gây ra nhiều biến chứng như hoại tử ruột và có thể dẫn đến tử vong do nhiễm trùng ổ bụng.  

2. Những triệu chứng thường gặp khi trẻ mắc bệnh lồng ruột

Bệnh lồng ruột là hiện tượng thường gặp ở trẻ em và có nhiều triệu chứng gây hiểu lầm với các bệnh tiêu hoá thông thường nên không ít trường hợp bệnh biến chứng do không xử lý kịp thời. Những bậc phụ huynh cần chú ý và phát hiện sớm các triệu chứng mà chúng tôi sẽ giới thiệu dưới đây nhằm điều trị kịp thời cho trẻ. 

Triệu chứng thường gặp khi trẻ mắc bệnh lồng ruột

Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp khi trẻ mắc bệnh lồng ruột:

• Đau bụng vùng xung quanh rốn với các cơn đau tăng dần khiến trẻ quấy khóc, bỏ bú sữa, bỏ ăn,… Các cơn đau thường xuất hiện theo từng cơn và có thể khiến trẻ vặn vẹo, ưỡn người liên tục, khóc thét từng cơn. 

• Nôn ói liên tục các thức ăn, nước uống hoặc sữa bé đã ăn. Nếu để tình trạng nôn ói liên tục có thể khiến trẻ nôn dịch mật vàng hoặc xanh gây mất sức và rất nguy hiểm đến tính mạng. 

• Đi kèm với các triệu chứng đau và nôn ói thì trẻ mắc bệnh lồng ruột còn có dấu hiệu mệt lả, môi tái nhợt, tay chân lạnh bất thường, sốt cao do nhiễm trùng vùng bụng, mất ý thức,…

• Đi nhầy máu sau khi đau bụng khoảng 6 đến 12 tiếng. 

Các triệu chứng này thường xuất hiện tương tự với các bệnh tiêu hoá thông thường khiến nhiều bố mẹ chủ quan. Khi xuất hiện những dấu hiệu đau bụng hoặc nôn ói là triệu chứng của giai đoạn đầu của bệnh, người nhà cần đưa trẻ đến cơ sở khám chữa bệnh gần nhất để được chẩn đoán sớm nhất.

Nguyên nhân lồng ruột thường được chẩn đoán ở trẻ em

3. Nguyên nhân lồng ruột là gì?

Đối với nguyên nhân của tình trạng lồng ruột thì đến 95% là không rõ nguyên nhân, 1% xảy ra với những bệnh nhân sau phẫu thuật và 4% do 1 số nguyên nhân có thể kể đến như: 

3.1. Sự co bóp bất thường của ruột

Khi các trẻ trong giai đoạn chuyển từ bú sữa mẹ sang quá trình ăn dặm khiến ruột cần thay đổi tốc độ và lực co bóp để tiêu hoá thức ăn. Điều này dễ khiến cho các đoạn ruột của trẻ bị lồng vào nhau do khối lượng hoặc kích thước thức ăn đưa vào lớn hơn so với trước. Cùng với đó kích thước các đoạn ruột chưa phát triển hoàn thiện nên có sự chênh lệch khiến đoạn ruột phía trước dễ chui vào đoạn ruột phía sau gây tắc nghẽn. 

Sự co bóp bất thường của ruột và kích thước chênh lệch khiến đoạn ruột lồng vào nhau

3.2. Tiêu chảy trong thời gian dài là một trong những nguyên nhân lồng ruột 

Tiêu chảy ở trẻ em thường xảy ra do nhiều nguyên nhân tuy nhiên hiện tượng tăng nhu động ruột khi ruột co thắt thường xuyên với cường độ lớn trong thời gian dài khiến cho đoạn ruột dễ dàng lồng vào nhau. Nếu trẻ có dấu hiệu tiêu chảy liên tục thì người nhà cần dẫn trẻ đến bác sĩ để được điều trị sớm và tránh lồng ruột vì hiện tượng lồng ruột xảy ra tốc độ nhanh và dễ gặp biến chứng.

Tăng nhu động ruột khi tiêu chảy liên tục khiến trẻ dễ bị lồng ruột

3.3. Khối u, polyp bên trong lòng ruột

Không chỉ đối với người lớn mà ở trẻ em cũng xuất hiện các khối u lành tính hoặc polyp bên trong lồng ruột có thể do bẩm sinh hoặc trong quá trình phát triển của trẻ. Các khối u, polyp sẽ khiến thay đổi sự vận động của ruột bất thường gây xuất hiện các hiện tượng lồng ruột. 

Ngoài ra trong trường hợp dịch rò rỉ từ khối u, polyp cũng sẽ khiến ruột bị nhiễm trùng cùng với đó là sự co bóp mạnh và dẫn đến hiện tượng tương tự. Các hiện tượng viêm ruột cũng không loại trừ khả năng trẻ có thể bị lồng ruột.

Khối u, polyp bên trong lòng ruột khiến ruột hoạt động bất thường

4. Lồng ruột ở trẻ em nguy hiểm như thế nào? 

Như vậy, bạn bạn đã nắm rõ nguyên nhân lồng ruột. Có thể nói lồng ruột là bệnh đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em do ruột là bộ phận hoạt động quan trọng của hệ tiêu hoá và tại đây chứa nhiều mạch máu và hệ thống dây thần kinh dày đặc tập trung. Nếu bố mẹ không phát hiện và xử trí sớm các triệu chứng bệnh lồng ruột có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như:

• Nhiều đoạn ruột sẽ bị lồng liên tiếp nhau gây tắc nghẽn nghiêm trọng hơn.

• Hoại tử ruột do máu không thể truyền đến các tế bào tại vị trí tắc nghẽn. 

• Thủng ruột.

• Nhiễm trùng ổ bụng. 

• Nhiễm trùng máu. 

• Rách thành ruột.

5. Cần làm gì khi trẻ có các dấu hiệu lồng ruột?

Thời gian vàng trong điều trị lồng ruột chính là giai đoạn đầu khi các triệu chứng đầu tiên xuất hiện trên cơ thể trẻ. Tuy nhiên như chúng tôi đã thông tin thì các triệu chứng ban đầu của bệnh thường bị nhầm lẫn với nhiều chứng bệnh tiêu hoá thông thường. Chính vì thế khi bé có các dấu hiệu đau bụng hoặc nôn ói liên tục thì phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán sớm và chính xác tình trạng bệnh, cũng như có phác đồ, chỉ định điều trị phù hợp nhất. 

Bố mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán chính xác bệnh

Bên cạnh đó, bố mẹ cần trấn an và động viên các bé để tránh khiến chúng hoảng loạn, sợ hãi làm mất sức gây khó khăn cho việc chẩn đoán bệnh. Bố mẹ cũng cần giữ bình tĩnh và tuyệt đối không thực hiện các mẹo, bài thuốc dân gian để tự điều trị bệnh tại nhà cho các bé. Do trẻ em có thể trạng khá yếu và nhạy cảm nên điều này có thể sẽ đe dọa trực tiếp đến tính mạng của các bé nếu không được can thiệp bằng y khoa. 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp