Đau dây thần kinh tọa là cảm giác đau nhức và tê bì dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Vùng đau thường sẽ lan rộng từ thắt lưng xuống đến mông, đùi, tiếp đó là cẳng chân và ngón chân.
Tùy vào mức độ và tình trạng bệnh của từng người, những cơn đau có thể đến đột ngột, dữ dội hoặc âm ỉ. Điều này dẫn đến nguy cơ suy giảm khả năng vận động, thậm chí một số trường hợp bị tê nhức, mất cảm giác ở chân.
Nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới tình trạng đau thần kinh tọa là các bệnh lý về xương khớp như: thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống, chấn thương vùng cột sống…
Trong quá trình điều trị bệnh, mỗi bệnh nhân sẽ được các bác sĩ chẩn đoán và điều trị theo một phác đồ khác nhau tùy vào bệnh lý của từng người. Nhiều bệnh nhân có các triệu chứng nhẹ không cần dùng thuốc mà chỉ cần nghỉ ngơi, điều chỉnh thói quen sinh hoạt hàng ngày. Nhưng cũng có trường hợp bệnh nặng cần phải can thiệp phẫu thuật nếu có chỉ định của bác sĩ.
Cách điều trị phổ biến nhất hiện nay đối với những người mới khởi phát bệnh đau thần kinh tọa đó là sử dụng thuốc. Bởi thuốc thường cho tác dụng giảm đau khá nhanh. Tuy nhiên người bệnh cần hiểu về các loại thuốc để sử dụng cho đúng và hiệu quả.
Sử dụng thuốc là phương pháp không chỉ giúp giảm triệu chứng đau nhức nhanh chóng và hiệu quả mà còn có thể cải thiện các bệnh lý như: thoát vị đĩa đệm, thoái hoá đốt sống, chấn thương vùng cột sống… do dây thần kinh tọa gây ra. Một số loại thuốc chữa đau thần kinh tọa hiệu quả người bệnh nên tham khảo đó là:
Paracetamol (Acetaminophen) là thuốc giảm đau thông thường phù hợp với các bệnh nhân đang trong thời gian đầu điều trị đau thần kinh tọa khi bệnh nhân xuất hiện các cơn đau ở mức độ từ nhẹ đến vừa.
Loại thuốc này có khả năng ức chế quá trình tổng hợp prostaglandin và cyclooxygenase tại hệ thần kinh trung ương. Nhờ đó có tác dụng làm giảm cảm giác đau và tê dây thần kinh cũng như tình trạng đau nhức xương khớp.
Nhóm thuốc NSAID có tác dụng mạnh hơn so với thuốc Paracetamol nên được chỉ định dùng cho đối tượng bị đau thần kinh tọa ở mức độ vừa, khi cơn đau kèm theo một vài biểu hiện viêm và không đáp ứng với Paracetamol. Người bệnh sẽ cảm thấy giảm đau và giảm cảm giác khó chịu khi sử dụng thuốc chống viêm không steroid.
Bên cạnh đó, NSAID còn có khả năng ức chế hoạt động của loại enzym cyclooxygenase 1 và 2, đồng thời ức chế quá trình tổng hợp chất trung gian ở phản ứng viêm giúp phòng ngừa và giảm viêm hiệu quả.
Người bệnh có thể tham khảo một số loại thuốc chống viêm không steroid như: Naproxen, Aspirin, Diclofenac, Ibuprofen…
Nhờ liên kết với những thụ thể Opioid ở hệ thần thần kinh trung ương, hệ thần kinh ngoại biên và đường tiêu hóa, nhóm thuốc này có tác dụng giảm đau hiệu quả đối với những trường hợp có cơn đau từ trung bình đến nặng.
Do có yếu tố gây nghiện nên nếu sử dụng sai cách, người bệnh sẽ gặp phải tình trạng quá phụ thuộc vào thuốc, nghiện thuốc. Bệnh nhân chỉ nên sử dụng thuốc trong các trường hợp thực sự cần thiết, dùng trong khoảng thời gian ngắn và liều dùng phù hợp.
Ngoài ra, Opioids còn được sử dụng kết hợp với Paracetamol để tăng khả năng giảm đau nhanh, mạnh trong điều trị đau dây thần kinh tọa.
Thuốc giảm đau thần kinh (Gabapentin) thường được kết hợp với thuốc giảm đau gây nghiện (Opioids) để tăng hiệu quả giảm đau do dây thần kinh bị chèn ép. Ngoài ra thuốc giảm đau thần kinh còn có tác dụng hiệu quả trong phòng ngừa và kiểm soát hội chứng động kinh, chân không yên.
Thuốc giãn cơ thường được sử dụng phổ biến trong việc điều trị các bệnh lý về xương khớp, trong đó có đau thần kinh tọa. Thuốc có tác dụng làm giảm cảm giác đau nhức nghiêm trọng do co cơ gây ra.
Loại thuốc điển hình thường được sử dụng trong nhóm thuốc giãn cơ đó là Tolperison.
Vitamin nhóm B nói chung là loại thuốc hiệu quả trong điều trị các bệnh về xương khớp, trong đó có: đau dây thần kinh tọa, hội chứng chùm đuôi ngựa, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, đau vai gáy…
Việc bổ sung các loại vitamin nhóm B bao gồm B1, B6 và B12 sẽ giúp cải thiện đáng kể chức năng cơ bắp, đồng thời tăng tốc độ phục hồi của những dây thần kinh bị tổn thương. Từ đó làm giảm cơn đau và cảm giác tê bị tại các vùng đau nhức do đau dây thần kinh tọa gây ra.
– Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc một cách tùy tiện. Chỉ nên dùng thuốc sau khi đã được bác sĩ thăm khám, chỉ định và kê đơn thuốc.
– Lựa chọn thuốc phù hợp với khả năng đáp ứng và thể trạng của cơ thể.
– Tuân theo hướng dẫn chỉ định khi dùng thuốc. Trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào, người bệnh nên cung cấp chính xác và đầy đủ thông tin về những loại thuốc đang dùng hay các thông tin về bệnh sử.
– Sử dụng đúng liều lượng thuốc, tránh thay đổi, lạm dụng hay tự ý ngưng thuốc vì có thể đem lại rủi ro cho sức khỏe.
– Duy trì dùng thuốc sau bữa ăn, lưu ý uống cùng nhiều nước để giảm tối đa sự kích ứng dạ dày đối với các loại thuốc giảm đau.
– Nếu có bất cứ triệu chứng hay dấu hiệu bất thường nào, người bệnh nên ngừng sử dụng thuốc và lập tức báo cho bác sĩ điều trị.
Trên đây là một số loại thuốc chữa đau thần kinh tọa hiệu quả. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào mắc bệnh đau thần kinh tọa cũng đều dùng thuốc để can thiệp điều trị và không phải các loại thuốc đều có tác dụng giống nhau với tất cả người bệnh. Để có liệu trình phù hợp, người bệnh cần nhờ sự chỉ dẫn của các bác sĩ chuyên khoa Cơ xương khớp tại cơ sở y tế uy tín, chất lượng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh