Những thông tin bổ ích về vitamin C

Tác dụng của vitamin C

Vitamin C chịu trách nhiệm trong việc tổng hợp collagen. Collagen được tìm thấy trong các mô liên kết và giúp chữa lành các vết thương.

Vitamin C cũng hoạt động như một chất chống oxy hóa và có chức năng tái tạo các chất chống oxy hóa khác trong cơ thể, do vậy có thể bảo vệ các mô mắt, bảo vệ protein tinh trùng và DNA.

Ngoài ra, vitamin C cũng hỗ trợ trong quá trình hấp thu sắt.

Thiếu vitamin C

Thiếu vitamin C có thể dẫn đến việc

• Bầm tím hoặc dễ chảy máu do collagen trong các mô bị suy yếu (mô mạch máu, mô sụn…)
• Lâu lành vết thương
• Chậm hồi phục sau nhiễm trùng
• Mệt mỏi
• Trầm cảm
• Viêm lợi

Thiếu vitamin C thường ít phổ biến ở các nước phát triển. Tuy nhiên, có một số người với các đặc điểm nhất định sẽ có nguy cơ thiếu vitamin C cao hơn.

Thiếu vitamin C được định nghĩa là cơ thể hấp thu được dưới 10mg/ngày, kéo dài trong nhiều tuần. Những người có nguy cơ cao bao gồm:

• Người hút thuốc lá và những người tiếp xúc với khói thuốc lá (hút thuốc lá thụ động): khói thuốc gây ra quá trình oxy hóa trong cơ thể và làm giảm lượng vitamin C trong cơ thể. Những người thuộc nhóm này nên đặt mục tiêu bổ sung thêm khoảng 35mg vitamin C một ngày.
• Những người ăn uống không đầy đủ: Vitamin C có thể tìm thấy trong rất nhiều loại thực phẩm. Tuy nhiên, những người ăn uống không đầy đủ, ví dụ như những người nghiện rượu, nghiện thuốc, người cao tuổi, người có vấn đề về thần kinh và những người có điều kiện kinh tế khó khăn là những người có thể sẽ gặp khó khăn trong việc hấp thu đủ vitamin C
• Những người mắc một số vấn đề sức khỏe nhất định: Kém hấp thu đường ruột và mắc các bệnh thận là một số tình trạng sức khỏe sẽ ảnh hưởng đến việc cơ thể hấp thu, sử dụng vitamin C.

Nhu cầu khuyến nghị

Nhu cầu khuyến nghị vitamin C một ngày là:

• Với nam giới trên 19 tuổi: 90mg/ngày
• Với nữ  giới trên 19 tuổi: 75mg/ngày

Giới hạn liều vitamin C, hay còn gọi là ngưỡng (nếu vượt qua ngưỡng này có thể dẫn đến ngộ độc vitamin C) là 2.000 mg/ngày.

Độc tính

Vì vitamin C là vitamin tan trong nước nên thận sẽ loại bỏ lượng vitamin C thừa mà cơ thể không sử dụng đến. Tuy nhiên, tiêu thụ một lượng lớn vitamin C, khoảng 1.000mg/ngày thường xuyênn có thể dẫn đến:

• Buồn nôn
• Tiêu chảy
• Chuột rút
• Các vấn đề về tiêu hóa
• Tăng nguy cơ sỏi thận

Các nghiên cứu đã chứng minh được rằng, uống một lượng lớn vitamin C không làm giảm nguy cơ bị cảm lạnh hoặc không làm việc hồi phục sau cảm lạnh nhanh hơn.

Nguồn thực phẩm

Trái cây và rau xanh là những nguồn cung cấp vitamin C tốt nhất. Các loại trái cây và rau giàu vitamin C bao gồm:

• Đu đủ: một trái đu đủ tương đương khoảng 313% giá trị dinh dưỡng một ngày
• Súp lơ trắng: 100g súp lơ sống tương đương 86% giá trị dinh dưỡng một ngày
• Ớt chuông: 175g ớt chuông tương đương 195% giá trị dinh dưỡng một ngày
• Súp lơ xanh: 175g súp lơ xanh sống tương đương 135.5% giá trị dinh dưỡng một ngày
• Cam: một trái cam tương đương 116% giá trị dinh dưỡng một ngày
• Cải xoăn: 67g cải xoăn tương đương 88% giá trị dinh dưỡng một ngày

Các cân nhắc khác

Vitamin C có thể dễ dàng bị ảnh hưởng bởi không khí, nước và nhiệt độ. Quá trình đông lạnh, rã đông và quá trình nấu chín có thể dẫn đến sự mất mát đáng kể vitamin C. Để nhận được tất cả các lợi ích về dinh dưỡng từ chế độ ăn, bạn nên ăn đa dạng các loại thức ăn, cả thức ăn đã nấu chín và thức ăn tươi sống.

Tương tác giữa vitamin C và các loại thuốc khác

Vitamin C liều cao có thể cản trở quá trình làm loãng máu của aspirin, của các loại thuốc chống đông máu như warfarin hoặc heparin, và các loại thuốc kháng tiểu cầu như clopidogrel.

Vitamin C cũng có thể ảnh hưởng đến lượng đường huyết. Những người đang dùng insulin hoặc các loại thuốc của bệnh nhân tiểu đường đường uống nên được các bác sỹ theo dõi chặt chẽ khi sử dụng vitamin C.

Vitamin C cũng có thể ảnh hưởng đến huyết áp. Do vậy, những người có các vấn đề về huyết áp cũng nên thận trọng khi sử dụng vitamin C.

Vitamin C cũng có thể tương tác với một số loại thuốc phổ biến như paracetamol, thuốc kháng sinh, aspirin, thuốc an thần, thuốc tránh thai đường uống, thuốc hen suyễn, thuốc ức chế bơm proton..v..v

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp