Tác dụng phụ của thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp

Và cho dù bạn đang sử dụng thuốc chống viêm có steroid hay không có steroid (NSAID) để kiểm soát triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp, bạn cũng nên trao đổi với bác sỹ về các phản ứng phụ có thể xảy ra trong suốt quá trình điều trị.

Dưới đây là 8 tác dụng không mong muốn bạn cần phải chú ý khi sử dụng các loại thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp.

NSAID và các vấn đề về dạ dày

NSAID - các thuốc chống viêm không steroid là các loại thuốc có thể ngăn chặn tình trạng viêm trong bệnh viêm khớp dạng thấp, có thể được sử dụng dưới dạng thuốc kê đơn hoặc không cần kê đơn, như ibuprofen.

Tác dụng không mong muốn phổ biến nhất của loại thuốc này là các vấn đề về dạ dày, như ợ nóng và ợ hơi, nhưng bạn có thể giảm thiểu nguy cơ này bằng cách uống thuốc khi đang ăn. Một điều nữa bạn nên biết, đó là khi bạn bắt đầu điều trị viêm khớp dạng thấp, NSAID chỉ nên được dùng để làm giảm các triệu chứng xuất hiện thêm.

NSAID và chảy máu (xuất huyết)

Sử dụng NSAID có thể gây kích thích niêm mạc da dày và dẫn đến xuất huyết dạ dày. Không may là việc uống thuốc khi đang ăn sẽ không thể làm giảm tác dụng không mong muốn này. Do vậy, nếu bạn thường xuyên sử dụng NSAID không kê đơn, bạn nên cho bác sỹ biết. Bác sỹ có thể sẽ kê cho bạn thêm một loại thuốc làm giảm nguy cơ chảy máu khi uống NSAID. Và, bạn có thể làm giảm hơn nữa nguy cơ chảy máu dạ dày bằng việc tránh sử dụng đồ uống có cồn như rượu, bia.

Steroid và ngộ độc

Trong điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp, steroid sẽ giúp bạn kiểm soát được các triệu chứng bệnh nhanh hơn. Nhưng loại thuốc này cũng sẽ gây ra tăng huyết áp, tăng cân, tăng đường huyết và giảm độ chắc khỏe của xương. Đó là nguyên nhân vì sao steroid chỉ nên được sử dụng trong một thời gian ngắn. Nếu sử dụng quá lâu, steroid chắc chắn sẽ gây ngộ độc. Bằng việc hạn chế dùng steroid, bạn sẽ giảm được nguy cơ gặp phải tác dụng không mong muốn này.

Methotrexate và mơ màng

Trexall (methotrexate) thường là loại thuốc DMARD đầu tiên mà bác sỹ sẽ sử dụng để kiểm soát bệnh viêm khớp dạng thấp của bạn. Theo trung tâm viêm khớp Johns Hopkins, methotrexate có nhiều tác dụng hơn là chỉ làm giảm triệu chứng bệnh, loại thuốc này còn có thể làm chậm quá trình diễn biến của bệnh. Methotrexate sẽ được sử dụng một lần một tuần dưới dạng tiêm hoặc viên uống.

Tác dụng không mong muốn thường gặp của loại thuốc này bao gồm buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi và cảm thấy mơ màng, giống như khi bạn đang ở trong một đám sương mù. Bằng việc sử dụng methotrexate vào buổi tối, bạn sẽ giảm được nguy cơ của tác dụng không mong muốn này.  Bạn cũng có thể sẽ tránh được cảm giác buồn nôn nếu bạn lựa chọn hình thức tiêm thuốc dưới da. Uống axit folic, và vitamin nhóm B, cùng với methotrexate sẽ hạn chế được những ảnh hưởng khong tốt của thuốc.

Methotrexate và tổn thương gan

Tác dụng không mong muốn nghiêm trọng nhất của methotrexate là tổn thương gan. Đó là lý do vì sao những người có sẵn bệnh gan không nên sử dụng loại thuốc này. Bạn nên kiểm tra chức năng gan, thông qua một xét nghiệm máu 2 tháng một lần, kể từ khi bạn bắt đầu sử dụng methotrexate để điều trị viêm khớp dạng thấp. Để tránh được những tổn thương gan khi sử dụng loại thuốc này, bạn nên hạn chế sử dụng rượu bia xuống mức 1-2 ly một tuần.

Phối hợp 3 loại thuốc và những tổn thương ở mắt

Trong trường hợp sử dụng methotrexate không kiểm soát tốt được bệnh viêm khớp dạng thấp, bác sỹ sẽ phối hợp methotrexate với 2 loại thuốc DMARD khác.

Một loại thuốc thường được sử dụng phối hợp trong trường hợp này chính là hydroxychloroquine - là thuốc điều trị sốt rét nhưng lại có tác dụng rất tốt trong một số trường hợp viêm khớp dạng thấp. Với loại DMARD đặc biệt này, tác dụng phụ nguy hiểm nhất có thể xảy ra là tổn thương mắt. Mặc dù bạn sẽ được kiểm tra mắt 6 tháng một lần kể từ khi bắt đầu phối hợp thuốc (và thậm chí là thường xuyên hơn, theo chỉ định của bác sỹ), nhưng bạn vẫn nên nói với bác sỹ ngay nếu bạn nhận thấy mắt mình bị đau, nhạy cảm với ánh sáng, hay thay đổi thị lực.

Các loại thuốc sinh học và nhiễm trùng

Các loại thuốc sinh học là một thử nghiệm mới trong điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp. Bác sỹ có thể sẽ khuyên bạn sử dụng một trong số các loại thuốc sinh học nếu các loại thuốc DMARD truyền thống không có hiệu quả. Điều đáng ngại lớn nhất của các loại thuốc sinh học chính là việc tăng khả năng bị nhiễm trùng. Trước khi bạn bắt đầu điều trị bằng các loại thuốc sinh học, bác sỹ có thể sẽ kiểm tra bệnh viêm phổi và viêm gan của bạn, vì những loại thuốc sinh học sẽ làm hệ miễn dịch của bạn yếu đi và do đó, có thể kích hoạt những tình trạng nhiễm trùng này.

Và nếu bạn có một tình trạng nhiễm trùng khác, bác sỹ có thể sẽ đợi đến khi bệnh của bạn khỏi hẳn rồi mới bắt đầu điều trị bằng thuốc sinh học. Một khi đã bắt đầu sử dụng thuốc sinh học, bạn nên thường xuyên rửa tay sạch, tránh tiếp xúc với những người đang bị ốm và báo ngay với bác sỹ nếu bạn bị sốt, ho hoặc có các triệu chứng của bệnh cảm lạnh.

Các thuốc sinh học và những vấn đề khác

Có rất ít những báo cáo cho thấy các loại thuốc sinh học có thể làm tăng nguy cơ của một số bệnh ung thư, vẩy nến, đa xơ cứng và suy tim, nhưng kết luận chính thức vẫn chưa được đưa ra. Tuy nhiên, cho dù bạn dùng loại thuốc sinh học nào, thì lợi ích cũng sẽ lớn hơn nguy cơ rất nhiều.

Cách tốt nhất để bạn chống lại các tác dụng không mong muốn của thuốc điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp là được thông tin đầy đủ về các tác dụng không mong muốn này và tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ dẫn của bác sỹ điều trị. Bạn đừng quên thông báo ngay với bác sỹ khi có bất cứ biểu hiện nào khác lạ khi bạn đang dùng thuốc.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp