Thông thường, các kết quả thử thai tại nhà thường chính xác. Tuy nhiên, trong một số trường hợp có thể tạo ra kết quả dương tính giả.
Mặc dù nhiều phương pháp thử thai tại nhà khẳng định độ chính xác đến 99%, nhưng chúng có thể cho ra kết quả sai. Dương tính giả là kết quả cho thấy người dùng có thai trong khi thực sự họ không có thai.
Các xét nghiệm mang thai bằng nước tiểu tại nhà hoạt động bằng cách phát hiện một loại hormone được gọi là chất hướng sinh dục màng đệm người (Human chorionic gonadotropin) trong nước tiểu. Hormone này giúp cơ thể duy trì thai kỳ. Trong thời kỳ đầu mang thai, các tế bào sau này sẽ tạo thành một phần của nhau thai sẽ sản xuất ra hCG.
Các loại que thử thai tại nhà khác nhau tùy thuộc vào từng hãng và mỗi hãng sẽ có hướng dẫn chi tiết để bạn làm theo để đảm bảo độ chính xác.
Một số bộ dụng cụ yêu cầu đặt que thử vào dòng nước tiểu hoặc có thể sử dụng cốc lấy nước tiểu. Sau đó nhúng que thử thai vào cốc này hoặc lấy nước tiểu bằng ống nhỏ giọt để nhỏ lên que thử.
Cách thực hiện cho thấy kết quả dương tính hoặc âm tính cũng tùy thuộc vào loại que và có thể bao gồm:
Chỉ báo bằng dấu cộng hoặc dấu trừ
Chỉ báo bằng cụm từ "có thai" hoặc "không có thai"
Chỉ báo bằng một hoặc hai vạch (loại này phổ biến)
Điều quan trọng, một người đang thử thai cần lưu ý rằng ngay cả một dấu cộng mờ hoặc một vạch mờ cho thấy kết quả dương tính.
Tuy nhiên, không phải tất cả các kết quả thử thai dương tính đều có nghĩa là người đó đã mang thai. Có một số trường hợp khi que thử thai có thể cho kết quả dương tính giả.
Nên nói chuyện với bác sĩ để đánh giá thêm nếu có kết quả thử thai dương tính.
Dưới đây là năm tình huống có thể xảy ra khiến xét nghiệm thử thai tại nhà có kết quả dương tính giả.
Khi thử thai bằng nước tiểu tại nhà, điều quan trọng là mọi người phải tuân theo các hướng dẫn của xét nghiệm.
Hầu hết các nhà sản xuất sẽ yêu cầu người dùng đọc kết quả trong vòng 4–5 phút sau khi tiến hành xét nghiệm và không quá 10–30 phút sau đó.
Xét nghiệm thai bằng nước tiểu sẽ hiển thị các vạch hoặc ký hiệu để cho biết một người có thai hay không.
Nếu một người đọc kết quả thử thai sau khi thời gian khuyến cáo đã trôi qua, điều này có thể dẫn đến kết quả giống như kết quả xét nghiệm dương tính. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, đây không phải là kết quả thử thai dương tính mà là một vạch bay hơi do nước tiểu để lại sau thời gian khuyến cáo để đọc kết quả.
Thử thai bằng nước tiểu tại nhà rất sớm sau khi phá thai hoặc sẩy thai có thể là một lý do khác dẫn đến kết quả dương tính giả.
Khi trứng đã thụ tinh làm tổ vào thành tử cung, cơ thể sẽ tiết ra hCG. Thông thường, hCG có thể bắt đầu giảm ngay sau 5 ngày sau khi phá thai bằng thuốc nhưng có thể duy trì ở mức có thể đọc được lâu hơn. Những người thử thai trong thời gian này có thể cho kết quả dương tính giả.
Một người cũng có thể bị sẩy thai không hoàn toàn. Tình trạng này có nghĩa là có thể có mô của thai kỳ trong tử cung tiếp tục sản xuất hCG. Nếu điều này xảy ra sẽ cần phẫu thuật để loại bỏ các mô thai còn sót lại.
Chửa trứng là tình trạng bệnh lý của rau thai phát triển không bình thường. Trong đó một phần hay toàn bộ bánh rau bị thoái hóa thành những túi chứa đầy dịch, dính vào nhau thành chùm giống như chùm nho chiếm toàn bộ diện tích tử cung lấn át sự phát triển của bào thai. Tỉ lệ mắc phải thai trứng ở phụ nữ khoảng 0,1%.
Một số loại thuốc có thể gây ra kết quả thử thai dương tính bằng cách làm tăng nồng độ hormone của một người trong máu và nước tiểu.
Một số phương pháp điều trị vô sinh và giảm cân có thể chứa hCG tổng hợp và gây ra kết quả dương tính giả trong các xét nghiệm máu. Các loại thuốc khác, chẳng hạn như aspirin, carbamazepine và methadone cũng có thể dẫn đến kết quả dương tính giả.
Cùng với các bệnh nguyên bào nuôi trong thai kỳ, bao gồm mang thai trứng các tình trạng y tế khác có thể khiến nồng độ hCG tăng lên, ngay cả khi họ không mang thai. Các tình trạng này bao gồm:
Rối loạn ảnh hưởng đến tuyến yên và nồng độ hormone
Ung thư buồng trứng, bàng quang, thận, gan, phổi, đại tràng, vú và dạ dày
Phantom hCG: Xảy ra khi một số kháng thể liên kết với các phân tử trong bộ kiểm tra mang thai được sử dụng để phát hiện hCG
U nang buồng trứng sản xuất hCG
Bệnh thận hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu.
Que thử thai tại nhà có thể chính xác đến 99% khi được sử dụng đúng cách.
Lượng hCG có trong nước tiểu của một người tăng dần sau khi thụ tinh. Do đó, các xét nghiệm thường sẽ chính xác hơn sau kỳ kinh lần đầu tiên hoặc lần thứ hai của một người.
Tuy nhiên, ở khoảng 10% người mang thai, nồng độ hCG chỉ bắt đầu tăng vào ngày đầu tiên sau khi trễ kinh. Trong những trường hợp này, xét nghiệm khó có thể chính xác nếu được thực hiện tại khoảng thời gian trước đó.
Không sử dụng xét nghiệm như đã khuyến cáo hoặc kiểm tra kết quả muộn hơn thời gian khuyến cáo có thể dẫn đến kết quả dương tính giả.
Nếu có kết quả thử thai dương tính cần thông báo cho bác sĩ để đánh giá và xét nghiệm thêm nhằm xác nhận và theo dõi thai kỳ.
Thử thai tại nhà có thể chính xác đến 99%. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chúng có thể tạo ra kết quả dương tính giả.
Việc sử dụng que thử không đúng cách, phá thai và sảy thai trước đó và một số loại thuốc có thể dẫn đến kết quả thử thai dương tính giả.
Nên gặp bác sĩ sau khi kết quả thử thai dương tính. Các xét nghiệm chuyên sâu hơn có thể đánh giá lý do cho kết quả dương tính và xác nhận xem một người có mang thai hay không.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh