Tán sỏi qua da bằng đường hầm nhỏ đang được áp dụng rộng rãi trong điều trị sỏi thận, sỏi niệu quản kích thước lớn nhờ những ưu điểm vượt trội như xâm lấn tối thiểu, ít đau, sạch sỏi nhanh, an toàn, ít biến chứng.
Gọi là tán sỏi qua da bằng đường hầm nhỏ là do phương pháp này được thực hiện bằng sử dụng những dụng cụ y tế chuyên dụng đưa qua da, tạo đường kết nối từ vùng lưng đến bên trong bể thận để tiếp cận với viên sỏi. Sau đó đưa máy nội soi vào bên trong kết hợp với năng lượng tia laser để bắn vỡ sỏi và hút bỏ ra ngoài.
Tán sỏi qua da bằng đường hầm nhỏ cho kết quả điều trị tốt với các trường hợp:
– Sỏi thận kích thước lớn hơn 1.5cm
– Sỏi niệu quản ⅓ trên và >1.5cm
– Trường hợp đã thực hiện tán sỏi ngoài cơ thể nhưng không cho hiệu quả điều trị
Nội soi tán sỏi qua da không được chỉ định với các trường hợp người bệnh có rối loạn về đông máu hay những bất thường về mạch máu ở thận và có nguy cơ chảy máu nặng. Với các trường hợp người bệnh cao huyết áp, cần thực hiện các xét nghiệm đánh giá liên quan để quyết định có thể điều trị hay không.
Trong phương pháp này, người bệnh được gây mê toàn thân. Đầu tiên, bác sĩ sẽ rạch một đường trên da tại vùng lưng với kích thước siêu nhỏ (0.5-1cm). Dựa theo hướng dẫn của siêu âm, tạo một đường hầm nhỏ đi tới thận. Sau khi đã có đường hầm, bác sĩ đưa máy nội soi vào tiến hành tìm sỏi.
Khí đã tiếp cận được sỏi, sử dụng năng lượng từ laser và tán vỡ sỏi thành nhiều mảnh nhỏ. Thực hiện hút toàn bộ ra ngoài qua đường hầm đã tạo. Cuối cùng, bác sĩ sẽ đặt một ống dẫn từ thận xuống tới bàng quang để quá trình lưu thông của nước tiểu dễ dàng hơn. Ống dẫn này sẽ được rút ra sau 24 – 48 giờ.
– Phương pháp tán sỏi này rất nhẹ nhàng, ít xâm lấn, ít đau, thời gian nằm viện ngắn (3 – 4 ngày). Thời gian hồi phục sức khỏe và trở lại sinh hoạt bình thường nhanh chóng (7 – 10 ngày).
– Không để lại sẹo sau mổ, loại bỏ các biến chứng, rủi ro của mổ mở vào thận lấy sỏi.
– Hạn chế nhiễm trùng, chảy máu trong sau mổ, vượt trội hơn hẳn so với mổ thường.
– Bảo vệ tốt chức năng thận, ảnh hưởng của tán sỏi qua da tới chức năng thận rất thấp . Hầu như không để lại nhiều biến chứng sau điều trị.
– Nguy cơ chảy máu trong, nhiễm trùng vết mổ vẫn có thể xảy ra nếu bác sĩ thực hiện còn thiếu kinh nghiệm.
– Khi tạo đường hầm đưa ống nội soi tới thận, vị trí đưa ống có thể bị nhiễm khuẩn nếu không được xử lý chính xác, cẩn thận.
– So với các phương pháp tán sỏi khác, tán sỏi qua da mất nhiều thời gian nằm viện hơn. Tuy nhiên so với mổ mở để lấy sỏi vừa gây đau, vừa để lại sẹo và cần ít nhất 1 tuần nằm viện thì tán sỏi nội soi qua da vẫn tiết kiệm thời gian hơn.
Một lưu ý đó là tán sỏi qua da là một giải pháp áp dụng công nghệ cao nên yêu cầu kỹ thuật là vô cùng khắt khe. Chính vì vậy người bệnh cần được thực hiện tại những bệnh viện uy tín, có đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất để việc điều trị được an toàn.
Đội ngũ y bác sĩ càng giàu kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn không chỉ giúp người bệnh yên tâm điều trị mà còn giúp nâng cao hiệu quả điều trị, giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng.
Người bệnh sau khi nội soi tán sỏi qua da bằng đường hầm nhỏ có thể ngồi dậy và đi lại nhẹ nhàng trong phòng, có thể dùng thức ăn nhẹ từ ngày đầu tiên. Sang ngày thứ 2, người bệnh sẽ được thăm khám tổng quát bao gồm chụp đài bể thận, kiểm tra ống dẫn lưu thận, xác định chắc chắn là không còn sót sỏi và ống dẫn thận hoạt động bình thường. Sau đó ống dẫn này sẽ được rút ra.
Ở những ngày tiếp theo, vẫn tiếp tục tiến hành theo dõi để đảm bảo rằng các biến chứng sau tán sỏi đều được kiểm soát và khắc phục kịp thời mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất.
Thời gian lưu viện thường trong khoảng 3 đến 4 ngày. Người bệnh có thể trở lại sinh hoạt, làm việc bình thường sau 7 đến 10 ngày mà không cần thực hiện chế độ điều trị đặc biệt nào. Chú ý nên uống từ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày và chế độ ăn uống, tập luyện theo hướng dẫn từ bác sĩ.
Nhìn chung, với những ưu điểm vượt trội kể trên nội soi tán sỏi qua da bằng đường hầm nhỏ là lựa chọn tối ưu thay thế mổ mở trong điều trị sỏi to. Người bệnh trước tiên cần lựa chọn cơ sở y tế uy tín, thăm khám với bác sĩ chuyên khoa tiết niệu để nắm bắt tình trạng bệnh cũng như phương án điều trị phù hợp nhất.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh