Cúm là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus cúm (thường hay gặp như cúm A, cúm B), chúng lây truyền qua đường hô hấp và rất dễ bùng phát thành dịch. Cúm là bệnh hô hâp thường gặp ở trẻ nhỏ do có thể lây từ người này sang người khác qua dịch tiết bắn ra từ cơ quan hô hấp qua các hoạt động như ho, hắt hơi, nói chuyện…. Cũng có thể do hít phải giọt tiết (nước bọt, nước mũi) của người mang bệnh có chứa virus lơ lửng ngoài môi trường, hay gián tiếp đụng chạm vào các bề mặt (bàn, đồ chơi…) sau đó trẻ đưa tay lên mũi, miệng, mắt của mình.
Trẻ mắc cúm nếu học tại trường lớp các hoạt động sinh hoạt chung, nói chuyện có thể làm lây lan virus cúm và dễ bùng phát thành đại dịch.
Phụ huynh thường hay nhầm lẫn cúm và bệnh cảm lạnh vì hai bệnh này có các biểu hiện ban đầu tương tự nhau như ho, hắt hơi, nghẹt mũi,… Tuy nhiên khi bị cúm các triệu chứng thường xuất hiện khoảng 1 – 3 ngày sau khi tiếp xúc với virus cúm. Trẻ thường có biểu hiện: hắt hơi, chảy nước mắt, nóng sốt, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi, ngứa hoặc đau họng, ho, nhức đầu, người mệt mỏi,… các triệu chứng của cúm thường nặng hơn so với cảm lạnh.
Viêm mũi họng cũng là bệnh hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt là lứa trẻ tuổi mầm non, tiểu học. Các bệnh thường hay gặp như viêm họng, viêm mũi, viêm VA, viêm amidan, …
Các bệnh này thường ít lây từ trẻ qua trẻ khác thông qua các hoạt động như nói chuyện. Tuy nhiên có thể lây qua sử dụng chung các đồ dùng như ca uống nước, bình đựng nước, dùng chung khăn mặt vì các virus, vi khuẩn từ người nhiễm bệnh có thể lưu trú ở các đồ dùng này và xâm nhập miệng bé và gây bệnh.
Bệnh thường bắt nguồn từ việc tiếp xúc với môi trường khói bụi, khí độc,… các tác nhân này khiến virus, vi khuẩn xâm nhập vào cơ quan hô hấp (mũi, họng) và gây bệnh. Thời điểm giao mùa chính là thời điểm thích hợp để virus, vi khuẩn phát triển, những trẻ có cơ địa dị ứng sẽ dễ mắc bệnh.
Bệnh viêm phế quản ở trẻ em chủ yếu xảy ra do nhiễm virus, vi khuẩn và hít phải khí độc, bụi bẩn bên ngoài môi trường. Khoảng 70-80% là do virus gây bệnh, sau đó có thể bị bội nhiễm vi khuẩn.
Bệnh thường do biến chứng viêm đường hô hấp trên như cảm lạnh, ho sổ mũi, cúm hay viêm xoang lâu ngày không điều trị.
Khi bị viêm phế quản trẻ có các biểu hiện như ho nhiều, thở mệt, do đường thở bị viêm và tiết dịch. Ho có thể kéo dài trong vòng từ 2 – 3 tuần, ho nhiều, có cảm giác đau rát cổ họng và xuất hiện đờm đục hoặc có màu vàng hay xanh, sốt, trẻ có thể có cảm giác đau ngực, mệt mỏi, chán ăn hoặc nôn ói.
Nguyên nhân khiến bệnh viêm phổi dễ tái phát ở trẻ em là do viêm, nhiễm trùng đường hô hấp lâu ngày không được điều trị dứt điểm. Khiến niêm mạc tại phế nang, phế quản tăng sinh, phì đại và xơ hóa, kéo theo sự đàn hồi của nhu mô phổi, phế nang bị suy giảm. Các virus, vi khuẩn bên ngoài dễ tấn công vào cơ quan hô hấp của trẻ và gây bệnh.
Biểu hiện bệnh viêm phổi ở trẻ em có thể như ho, sốt, thở nhanh (Nhịp thở trên 60 lần/phút đối với trẻ từ 2 tháng-1 tuổi. Nhịp thở trên 40 lần/phút – đối với trẻ trên 1 tuổi) trẻ thở gắng sức và thường bị đau ngực trong lúc ho.
Ngoài việc thực hiện các biện pháp vệ sinh sạch sẽ, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, phụ huynh cần trang bị một số vật dụng cần thiết trong hành trang phòng dịch theo chân trẻ đến trường như:
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh