Tràn khí màng phổi là hiện tượng không khí tràn vào khoang màng phổi tách lá thành và lá tạng ra tạo một khoang chứa khí. Không khí có thể xâm chiếm toàn bộ khoang màng phổi gọi là tràn khí màng phổi toàn bộ, hoặc có thể chỉ khu trú ở một phần gọi là tràn khí màng phổi cục bộ. Tràn khí màng phổi nếu không được hỗ trợ điều trị kịp thời có thể dẫn nhiều biến chứng nguy hiểm.
Biến chứng của tràn khí màng phổi
Tái phát: Gần một nửa những người có tiền sử tràn khí màng phổi đều có tái phát, thông thường trong khoảng ba năm đầu tiên.
Không khí liên tục bị rò rỉ. Mặc dù ống dẫn lưu được đưa vào để hút không khí ra, đôi khi không khí có thể tiếp tục bị rò rỉ nếu mở trong phổi không đóng. Sau khoảng vài ngày đến một tuần hay lâu hơn, nó có thể cần phải phẫu thuật đóng rò rỉ khí.
Nồng độ ôxy trong máu thấp (thiếu oxy): Bởi vì một nguyên nhân gây tràn khí màng phổi gây căng hoặc sụp đổ và có thể nén phổi, không khí có trong phổi ít hơn và ít oxy đi vào máu. Kết quả là oxy máu thấp hơn so với oxy trong máu bình thường. Thiếu oxy có thể dẫn đến tình trạng phá vỡ hoạt động cơ thể cơ bản, và ở mức độ thấp nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng.
Tràn khí màng phổi nếu không được hỗ trợ điều trị kịp thời có thể gây chèn ép tim
Chèn ép tim: Nếu không được hỗ trợ điều trị sớm, tràn khí màn phổi sẽ tạo ra áp lực ngày càng tăng, có thể đẩy tim và mạch máu, nén cả hai phổi khỏe mạnh và tim. Tràn khí màng phổi căng có thể ảnh hưởng đến sự trở lại của máu đến tim, dẫn đến một sự mất đột ngột của chức năng tim. Chèn ép tim có thể gây tử vong nếu không được hỗ trợ điều trị ngay lập tức.
Suy hô hấp: xảy ra khi mức độ oxy trong máu giảm quá nhiều và mức độ trở nên quá cao. Thấp oxy máu nặng có thể dẫn đến tình trạng rối loạn nhịp tim và bất tỉnh, mức cao gây lẫn lộn, buồn ngủ và hôn mê. Cuối cùng, suy hô hấp có thể gây tử vong.
Shock: Tình trạng này khá nguy kịch, xảy ra khi huyết áp giảm xuống rất thấp và các cơ quan quan trọng của cơ thể bị tước oxy cũng như chất dinh dưỡng. Shock là một cấp cứu y tế lớn và đòi hỏi phải chăm sóc ngay lập tức.
Phòng ngừa bệnh tràn khí màng phổi
Phòng ngừa tràn khí màng phổi chủ yếu là phòng tránh những yếu tố nguy cơ. Chẳng hạn như nếu đang có nguy cơ bị tràn khí màng phổi, bạn nên tránh hút thuốc lá để ngăn ngừa khả năng bị tràn khí màng phổi tự phát.
Hỗ trợ điều trị các bệnh là nguyên nhân của tràn dịch màng phổi chẳng hạn như bệnh lao, hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ho gà, các vết thương gây ra tình trạng thủng thành ngực hoặc chấn thương ngực làm xương sườn bị gãy, chọc vào màng phổi.
Tiết trời lạnh thường làm xuất hiện các bệnh đường hô hấp gây ho. Các cơn ho mạnh đôi khi gây ra các biến chứng tràn khí màng phổi trên những bệnh nhân có bệnh phổi mạn tính. Vì thế, nếu nghi là bị tràn khí thì phải đi khám ngay để được xác định và hỗ trợ điều trị kịp thời.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh