Phẫu thuật nội soi dạ dày là gì?
Phẫu thuật nội soi dạ dày là phương pháp phẫu thuật ngoại khoa có mức độ xâm lấn thấp dùng để điều trị các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Để thực hiện phương pháp này, bác sĩ sẽ tạo ra vết rạch nhỏ, rồi sử dụng ống soi có gắn camera và đèn chiếu để quan sát khu vực phẫu thuật bên trong cơ thể. Sau khi quan sát và xác định vị trí cơ quan bị ảnh hưởng, bác sĩ sẽ tiến hành xử lý bằng dụ cụ y tế chuyên dụng.
Đối tượng chỉ định và chống chỉ định của phẫu thuật nội soi dạ dày
Đối tượng chỉ định
Phương pháp phẫu thuật nội soi dạ dày được chỉ định cho những đối tượng cụ thể như sau:
Viêm loét dạ dày tá tràng
Xuất huyết dạ dày
Polyp dạ dày
Ung thư dạ dày
Thủng dạ dày
Đối tượng chống chỉ định
Thủ thuật mổ nội soi có thể gây nguy hiểm đối với một số đối tượng, cần được sự tư vấn của bác sĩ về mức độ rủi ro trước khi quyết định có thực hiện thủ thuật hay không:
Bệnh tiểu đường kinh niên
Bệnh nhân huyết áp cao
Phụ nữ đang mang thai
Ưu điểm và nhược điểm của phẫu thuật nội soi dạ dày
So với mổ hở truyền thống, phẫu thuật nội soi dạ dày mang lại nhiều ưu điểm và cũng có nhược điểm nhất định.
Ưu điểm
Giảm xuất huyết, mất máu, giảm nguy cơ cần truyền máu trong quá trình phẫu thuật
Vết mổ có kích thước nhỏ, không gây đau nhiều và rút ngắn thời gian hồi phục sau phẫu thuật, đồng thời không để lại sẹo gây mất thẩm mỹ.
Phẫu thuật nội soi dạ dày ít đau, nên không cần sử dụng đến thuốc giảm đau cần thiết.
Thời gian phục hồi sau phẫu thuật nhanh chóng, rút ngắn thời gian nằm viện, bệnh nhân có thể về nhà sau khi được theo dõi, nghỉ ngơi.
So với mổ mở, phẫu thuật nội soi dạ dày sẽ giảm phơi nhiễm các cơ quan nội tạng với môi trường bên ngoài, giúp làm giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Nhược điểm
– Phẫu thuật nội soi chỉ phù hợp với tổn thương dạ dày nhỏ
– Giới hạn chuyển động tại vị trí phẫu thuật của bác sĩ, vì vậy đòi hỏi trình độ khéo léo và có kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật.
– Bác sĩ không trực tiếp thao tác bằng tay với các mô mà thông qua các công cụ phẫu thuật cụ thể. Do đó có thể dẫn đến trường hợp không thể đánh giá chính xác lực tác động lên mô, nguy cơ mô bị tổn hại.
– Phẫu thuật nội soi khiến bác sĩ không thể quan sát được toàn bộ các cơ quan trong hệ tiêu hoá
– Chi phí phẫu thuật cao
Quy trình phẫu thuật nội soi dạ dày
Phẫu thuật nội soi dạ dày được thực hiện theo quy trình như sau:
Bệnh nhân được đặt nằm theo vị trí thuận lợi nhất cho thao tác phẫu thuật.
Bệnh nhân được tiêm thuốc gây mê toàn thân để không có cảm giác đau trong quá trình phẫu
Bác sĩ sẽ tiến hành rạch một vết mổ có kích thước nhỏ bên thành bụng và đưa ống nội soi vào bên trong dạ dày.
Trong quá trình thực hiện, bác sĩ sẽ bơm cacbon dioxide hoặc nitrous oxide để duy trì khí bên trong bụng giúp quan sát dễ hơn.
Quan sát hình ảnh hiển thị thu được từ ống nội soi và đánh giá tổn thương của dạ dày.
Bác sĩ sẽ kiểm tra một số cơ quan trong ổ bụng để hạn chế rủi ro phát sinh khi thực hiện phẫu thuật.
Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành xử lý vấn đề đã được xác định trước (cắt bỏ khối u, cắt một phần dạ dày, khâu vết thương,…)
Cuối cùng, bác sĩ sẽ khâu vết mổ và đánh giá tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Triệu chứng sau khi phẫu thuật nội soi dạ dày
Sau khi thực hiện phẫu thuật khoảng vài ngày, bệnh nhân sẽ cảm thấy mệt mỏi và khó chịu, cảm giác đau ở vết mổ nhất là khi cử động, đi lại hoặc tác động đến vết thương
Bệnh nhân sẽ cảm thấy đau rát họng vì trong quá trình phẫu thuật, ống thở được đặt vào cổ họng bệnh nhân. Để giảm cảm giác đau, có thể ngậm nước muối, dùng thuốc ngậm họng.
Do tác dụng phụ của loại khí được sử dụng trong phẫu thuật, bệnh nhân có thể bị đau lưng hoặc đau vai.
Cảm giác tức bụng, chướng bụng sẽ xuất hiện trong 1 – 2 ngày sau phẫu thuật. Một số loại phẫu thuật còn gây chảy máu hoặc ra dịch hồng ở âm đạo trong 1 – 2 tuần sau phẫu thuật.
Đây đều là các triệu chứng không đáng lo ngại, sẽ tự hết trong vài ngày sau phẫu thuật. Trường hợp triệu chứng ở mức độ nghiêm trọng và diễn ra trong thời gian dài cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra.
Lưu ý trước và sau khi phẫu thuật nội soi dạ dày
Lưu ý trước phẫu thuật
Hạn chế việc sử dụng đồ uống có cồn và các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia… để quá trình phẫu thuật được diễn ra huận lợi.
Ngưng sử dụng một số loại thuốc gây rủi ro khi phẫu thuật như thuốc chống đông máu, Aspirin,…
Trước khi phẫu thuật từ 7-9 giờ, nên nhịn ăn và uống đồ có màu đậm để dạ dày trống và sạch sẽ
Lưu ý sau phẫu thuật
Sau khi tỉnh cần bổ sung nước cho cơ thể
Không nằm nhiều, nên ngồi dậy và tập đi lại ngay khi có thể để tránh dính ruột
Cố gắng xì hơi sớm, sau khi xì hơi có thể ăn uống bình thường
1-2 tuần đầu sau phẫu thuật, cần tránh vận động mạnh, các hoạt động thể lực để không ảnh hưởng đến cơ thể
Hạn chế quan hệ tình dục trong 4 – 6 tuần sau mổ.
Biến chứng xảy ra khi phẫu thuật nội soi dạ dày
Phẫu thuật nội soi dạ dày không tránh khỏi việc sẽ để lại những biến chứng nhất định, bệnh nhân cần theo dõi cơ thể và đến ngay cơ sở y tế khi gặp biến chứng.
Nhiễm trùng (sốt, ớn lạnh, đau quặn bụng,…)
Xuất huyết dạ dày (phân có màu sẫm, đen…)
Trào ngược dạ dày thực quản
Tắc nghẽn ruột non
Tổn thương các cơ quan lân cận
Xuất huyết tại vùng bị rạch
Thoát vị ở vùng rạch
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh