Biện pháp giúp bạn giảm cơn thèm rượu

Cơn thèm rượu đôi khi sẽ rất mạnh, đặc biệt là trong giai đoạn đầu cai rượu. Tuy nhiên, tin tốt là tình trạng này chỉ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn. Nếu bạn có khả năng tự phân tán bản thân thì cảm giác thèm rượu rồi sẽ qua. Dưới đây, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ giải thích tại sao cảm giác thèm rượu lại xuất hiện và một vài mẹo để giúp bạn kiểm soát cơn thèm này.

Tại sao lại xuất hiện cơn thèm rượu/bia?

Không phải tất cả mọi người trong quá trình cai rượu bia đều bị thèm. Tuy vậy, tình trạng này là tương đối phổ biến, đặc biệt là nếu bạn thường xuyên uống rượu (uống nhiều trên 2 ly và uống trong vòng trên 5 ngày mỗi tháng). Dưới đây là những nguyên nhân khiến bạn bị thèm rượu/bia

Thay đổi hóa chất trong não.

Trong khi sử dụng rượu bia thời gian dài, dần dần rượu bia sẽ có ảnh hưởng nhất định đến các chất dẫn truyền thần kinh trong não. Sự thay đổi này sẽ dẫn đến tình trạng dung nạp, nói cách khác, là dần dần, để tạo ra được cùng cảm giác, bạn sẽ cần uống nhiều rượu/bia hơn. Tình trạng này sẽ khiến bạn nhạy cảm hơn với các ảnh hưởng của rượu bia và làm tăng nguy cơ mắc phải hội chứng cai. Khi không sử dụng rượu bia nữa, bạn sẽ bắt đầu nhận thấy hoặc cảm thấy khó chịu, cùng với đó bạn sẽ có một ham muốn mãnh liệt được uống rượu/bia.

Hình thành thói quen

Ngoài các ảnh hưởng lên chất dẫn truyền thần kinh, rượu bia cũng có thể ảnh hưởng đến não bộ theo các cách khác. Mọi người thường sẽ bắt đầu sử dụng rượu bia thường xuyên hơn do uống rượu bia sẽ dẫn đến các cảm giác tích cực hoặc giúp cải thiện tâm trạng.

• Một ly rượu sau khi vừa cãi nhau với vợ/chồng sẽ giúp bạn cảm thấy bình tĩnh hơn
• Một ly sau một ngày làm việc vất vả sẽ giúp bạn cảm thấy thư giãn hơn
• Một ly rượu tại các bữa tiệc sẽ giúp bạn tự tin giao tiếp với mọi người hơn

Những suy nghĩ này sẽ khiến việc uống rượu bia trở thành một phần thưởng, từ đó thôi thúc bạn sẽ uống nhiều hơn nữa trong những tình huống tương tự. Bạn thậm chí sẽ bắt đầu “thèm khát” phần thưởng này trong cả những tình huống mới.

Nguyên nhân gây kích hoạt

Cảm giác thèm thường xuất hiện như một đáp ứng tự động với các nguyên nhân gây kích hoạt, đó có thể là một kỷ niệm gì đó gắn với việc uống rượu bia hoặc một cảm xúc thường đi kèm khi uống rượu bia như căng thẳng. Đa số mọi người đều nhận thấy cảm giác thèm khi có phối hợp các nguyên nhân bên trong và bên ngoài tác động.

Các nguyên nhân bên trong bao gồm như các kỷ niệm, suy nghĩ, hoặc các tình trạng vè thể chất thôi thúc bạn buộc phải uống, ví dụ như một kỷ niệm buồn, cảm giác lo âu hoặc căng thẳng, tức giận hoặc bị kích thích, bị đau về mặt thể chất.

Các nguyên nhân từ bên ngoài thường liên quan đến các yếu tố môi trường khiến bạn có thể liên tưởng đến việc sử dụng rượu, ví dụ như tại các địa điểm bạn thường uống rượu, khoảng thời gian hoặc gặp những người bạn thường uống rượu cùng.

Mẹo giảm cảm giác thèm rượu

Thông thường, cảm giác thèm rượu chỉ diễn ra từ 3-5 phút. Cảm giác này có thể tự hết và bạn hoàn toàn có thể tự vượt qua được mà không cần uống rượu. Những mẹo dưới đây sẽ giúp bạn:

Tự phân tán bản thân

Một sự phân tán tư tưởng theo hướng tích cực có thể giúp phân tán suy nghĩ và năng lượng của bạn, khiến bạn tập trung vào những công việc khác thay vì tập trung vào cảm giác thèm rượu.

Dưới đây là một vài hoạt động bạn có thể cân nhắc:

• Bật một chút nhạc và nhảy nhót
• Đọc một cuốn sách
• Đi bộ, một mình hoặc với bạn bè hoặc thú cưng
• Xem thứ gì đó hài hước
• Làm một món ăn nhẹ hoặc pha 1 ly trà
• Dọn dẹp ngăn kéo
• Tô màu
• Dành thời gian cho sở thích cá nhân
• Ngồi thiền
• Đi tắm

Gặp một người bạn

Gặp gỡ một người bạn cũng đang cố gắng bỏ rượu bia có thể giúp bạn từ bỏ được cảm giác thèm. Nhưng kể cả khi bạn không có người bạn nào như vậy, thì bạn bè và người thân vẫn là những nguồn động viên tinh thần quan trong với bạn. Chỉ cần dành 10 phút cập nhật tình hình của bạn bè và chia sẻ những câu chuyện hàng ngày của bạn với bạn bè là đủ để phân tán bản thân và làm cơn thèm qua đi.

Chấp nhận hiện tại

Bạn có thể cảm thấy thèm rượu bia nhiều hơn trong những hoàn cảnh căng thẳng. Nếu bạn đang ở trong trường hợp này, thì việc luyện tập các bài tập thiền định có thể giúp bạn tĩnh tâm hơn ở hiện tại, chấp nhận hiện tại và làm dịu bản thân cho đến khi cơn thèm qua đi. Bạn có thể thực hành việc hít thở sâu hoặc luyện tập các bài tập thư giãn, yoga, giãn cơ….

Chiến lược dài hạn

Các mẹo ở trên có thể giúp bạn đưa ra các giải pháp ngắn hạn khi bạn cố gắng từ bỏ rượu bia. Tuy nhiên, để từ bỏ hoàn toàn thói quen này, bạn cần có cách tiếp cận sâu hơn.

Hiểu được các nguyên nhân khiến bạn thèm rượu

Hãy dành thời gian để tim hiểu về những con người, địa điểm và tình huống thôi thúc bạn phải uống rượu bia. Việc làm này có thể giúp ích rất nhiều cho bạn. Từ việc tìm hiểu, sẽ giúp bạn tránh được các yếu tố kích thích bạn uống rượu bia càng nhiều càng tốt, đặc biệt là trong giai đoạn đầu mới cai. Bạn có thể cho đi toàn bộ số rượu mà bạn dự trữ trong nhà, đi ăn ở một nhà hàng không phục vụ rượu bia, ra ngoài với những người bạn không có thói quen uống rượu…v…v. Tất nhiên, ngoài việc tránh những yếu tố kích thích, bạn còn cần phải duy trì được các thói quen này để tạo ra được sự thay đổi kéo dài. Hãy học cách vượt qua khó khăn và các cảm xúc tiêu cực và xử lý những tình huống này theo những cách tích cực hơn, đồng thời cũng sẽ cải thiện các mối quan hệ và tình trạng sức khỏe nói chung của bạn.

Đến gặp một nhà trị liệu

Các chuyên gia trị liệu, đặc biệt là những người chuyên về nghiện chất có thể có những cách khác đặc biệt hơn để tạo ra sự thay đổi ở những người nghiện rượu. Họ có thể: khám phá ra những nhu cầu đặc biệt thôi thúc bạn uống rượu/bia, có các biện pháp thay thế giúp kiểm soát căng thẳng, phát hiện ra các triệu chứng về tinh thần hoặc các vấn đề về giấc ngủ mà bạn gặp phải khi đang cố cai rượu bia.

Sử dụng một số loại thuốc

Một số loại thuốc có thể được sử dụng để giải quyết tình trạng thèm nhiều, kéo dài:

• Naltrexone: giúp gắn với các thụ thể endorphin và giúp ngăn chặn các ảnh hưởng của rượu bia, giúp bạn làm giảm cảm giác thèm, giảm lượng rượu bạn muốn uống và giúp bạn duy trì được trạng thái cân bằng khi cai rượu
• Acamprosate: giúp làm giảm cảm giác thèm mặc dù một số nghiên cứu gợi ý rằng loại thuốc này sẽ hiệu quả hơn trong việc duy trì trạng thái tỉnh táo sau khi cai rượu. Loại thuốc này sẽ giúp làm giảm tình trạng mất cân bằng các hóa chất trong não bộ và làm giảm các triệu chứng cai
• Disulfram: không trực tiếp ngăn chặn cơn thèm mà sẽ làm bạn ít thèm uống rượu hơn vì thuốc khiến cơ thể gặp khó khăn trong việc chuyển hóa rượu. Nếu bạn uống rượu khi đang sử dụng loại thuốc này, bạn sẽ cảm thấy khó chịu và gặp phản ứng phụ như buồn nôn và nôn mửa, đau đầu, vã mồ hôi…Mặc dù loại thuốc này ít khi được kê, nhưng vẫn có thể là một lựa chọn.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp