Trầm cảm là chứng bệnh thường gặp trong cuộc sống hiện đại. Bệnh thường có biểu hiện lo âu, khó ngủ, mệt mỏi, căng thẳng... Trầm cảm là bệnh lý liên quan đến rối loạn thần kinh não bộ, bởi vậy, để đề phòng nguy cơ mắc trầm cảm cần bảo vệ chức năng hoạt động bình thường của bộ não. Tuy nhiên, chức năng đó lại phụ thuộc phần lớn vào chế độ dinh dưỡng.
Khi cơ thể bị suy nhược, trầm cảm, quá trình trao đổi chất gián đoạn sẽ ngay lập tức làm tinh thần bạn sa sút. Để vực dậy sức khỏe của mình, bạn cần cung cấp đủ các nhóm chất dinh dưỡng như carbonhydrate, protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất; đặc biệt lưu ý tới những thực phẩm tốt cho hoạt động thần kinh ở não bộ. Các thực phẩm đó là:
Chất chống ôxy hóa: Chất chống ôxy hóa ngăn các tác hại của gốc tự do, bảo vệ bộ não bạn khỏi những tổn thương, giúp bạn giảm căng thẳng, mệt mỏi, tăng cường dẫn truyền thần kinh. Các chất chống ôxy hóa này có nhiều trong rau xanh, hoa quả tươi, các vitamin A, vitamin C, vitamin E...
Carbonhydrate: Trong lương thực khô, rau xanh, trái cây, đậu lăng có chứa một lượng lớn carbonhydrat là serotonin, đây là chất hoạt động thần kinh được các nhà khoa học chứng minh có tác dụng cải thiện tinh thần, tránh stress.
Protein: Các loại protein có trong thịt gà, cá, trứng, sữa cung cấp cho não các loại acid amin thiết yếu của cơ thể, trong đó có tyrosine. Tyrosine giúp làm tăng dopamine và norepinephrine trong não, tăng dẫn truyền thần kinh, cho tinh thần tỉnh táo và tăng cường độ tập trung.
Magiê, selen: Các loại đậu, hải sản (sò huyết, hàu, cá mòi), gạo nâu, yến mạch chứa nhiều magie và selen, chúng là các coenzyme quan trọng trong việc chuyển hóa glucid và lipid thành năng lượng cho hoạt động của các tế bào thần kinh, giúp giảm mệt mỏi, suy nhược thần kinh.
Các axit béo omega-3: Nhiều nghiên cứu chỉ ra sự thiếu hụt omega 3, 6 trong khẩu phần ăn có liên quan đến tâm lý chán nản trong cuộc sống. Bởi vậy, hãy bổ sung cho cơ thể một lượng omega đầy đủ mỗi ngày để phòng bệnh trầm cảm cũng như tăng cường sự linh hoạt của não bộ bằng cách ăn các loại cá biển (cá thu, cá ngừ, cá hồi,...) hay dầu hạt lanh, dầu vừng, dầu ôliu,...
Những điều cần chú ý
Bên cạnh các loại thực phẩm tốt cho hoạt động của hệ thần kinh cũng có các loại thực phẩm không tốt, đặc biệt càng làm cho bệnh trầm cảm tiến triển nặng hơn. Cần hạn chế dùng các loại như:
Chất kích thích: bia, rượu, thuốc lá, trà, cà phê, soda... Nhiều người tìm đến chúng để giải sầu, quên đi những u buồn trong cuộc sống nhưng đây lại là liều thuốc độc làm cho người bệnh mất ngủ và dễ rơi vào tình trạng bất an. Bởi vậy, bệnh càng trở nên trầm trọng hơn và khó mà thoát ra được.
Tránh thực phẩm nhiều đường vì có thể làm tăng đường huyết, làm tinh thần không được ổn định, gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Hạn chế các loại chất béo, muối và các loại dầu không bão hóa đa thực vật, mỡ thực vật, bơ thực vật, tất cả các loại dầu và các loại thực phẩm có thể chuyển hóa axit béo no như chiên, nướng...
Khi bị suy nhược bạn nên giảm lượng protein xuống 10% tổng số calo, đồng thời thay thế đạm động vật bằng đạm thực vật và cũng cần bổ sung nhiều canxi cho cơ thể. Đối với người có hệ tiêu hóa kém thì chúng ta nên lựa chọn thực phẩm dễ tiêu hóa hơn.
Tuy trầm cảm là một bệnh khó điều trị và phải điều trị trong thời gian dài nhưng bằng cách cung cấp cho não những dưỡng chất cần thiết, bạn có thể đề phòng nguy cơ mắc trầm cảm bằng cách đảm bảo cho mình một chế độ ăn hợp lý và một lối sống lành mạnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh