Các rối loạn tâm thần này gây ra những suy nghĩ và nhận thức bất thường, và thường khiến người bệnh mất liên kết với thực tế. Tâm thần phân liệt là một trong những rối loạn về tâm thần được biết đến nhiều nhất, nhưng tâm thần phân liệt cũng có nhiều loại và một trong số đó là các rối loạn dạng phân liệt.
Rối loạn dạng phân liệt thoạt nhìn có thể rất giống bệnh tâm thần phân liệt, nhưng thực ra đây là một dạng tâm thần phân liệt ngắn hạn. Những người bị tâm thần phân liệt phải có các triệu chứng kéo dài hơn sáu tháng. Còn những người bị rối loạn dạng phân liệt phải có các triệu chứng kéo dài dưới sáu tháng.
Rối loạn dạng phân liệt khá hiếm với tỉ lệ khoảng 1/ 1000 người và dạng rối loạn này cũng có thể xảy ra ở cả nam và nữ. Các triệu chứng thường xuất hiện sớm hơn ở nam giới (trong độ tuổi từ 18-24) và muộn hơn ở nữ giới (trong độ tuổi từ 24-35).
Các triệu chứng của rối loạn dạng phân liệt cũng tương tự như bệnh tâm thần phân liệt, bao gồm:
- Ảo tưởng
- Ảo giác
- Nói những lời vô nghĩa
- Có những hành vi kỳ lạ (như đi vòng tròn, đánh nhịp hoặc viết liên tục)
- Thiếu năng lượng
- Mất niềm vui hoặc hứng thú với cuộc sống
- Vệ sinh cá nhân kém
- Không hòa nhập với gia đình
.png)
Trầm cảm cũng thường đi kèm với các rối loạn dạng phân liệt, với các triệu chứng loạn thần đôi khi đến sau các triệu chứng trầm cảm. Các triệu chứng loạn thần của rối loạn dạng phân liệt có thể là "phụ thuộc vào tâm trạng" có nghĩa là những ảo giác hoặc ảo tưởng của người bị rối loạn dạng phân liệt có thể liên quan đến mức độ trầm cảm của người đó.
Rối loạn dạng phân liệt có thể được gây ra bởi yếu tố di truyền, cũng như sự mất cân bằng hóa học trong não hoặc các yếu tố môi trường. Những yếu tố này bao gồm trải qua "một sự kiện rất căng thẳng" hoặc tương tác xã hội kém và có thể kích thích hình thành các rối loạn dạng phân liệt ở những người có tiền sử trải qua bạo lực gia đình.
Về các phương pháp điều trị, trong các trường hợp liên quan đến trầm cảm, điều trị rối loạn dạng phân liệt có thể bao gồm các liệu pháp điều trị rối loạn cảm xúc như sử dụng thuốc chống trầm cảm. Ngoài ra, các bác sĩ có thể sử dụng thuốc chống loạn thần để điều trị các triệu chứng loạn thần ở những bệnh nhân bị rối loạn dạng phân liệt. Theo Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ, trong khoảng hai phần ba các trường hợp, rối loạn dạng phân liệt có thể tiến triển thành bệnh tâm thần phân liệt nếu kéo dài. Rối loạn dạng phân liệt cùng với trầm cảm cũng làm tăng nguy cơ tử vong do tự tử. Do đó, những những người mắc các rối loạn về tâm thần đặc biệt cần nhận được các sự trợ giúp thích hợp.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
